cerebrovasculaire aandoeningen

Question 1

Wat is een Cerebrovasculair accident (CVA)?

Answer 1

• Een “ongeluk” in de bloedvaten van de hersenen
• Synoniemen CVA: beroerte, TIA, hersenbloeding, herseninfarct, RIND, stroke (major/ minor), attack, etc.
• CVA is overkoepelend voor hersenbloedingen en hersenischemie.

Question 2

Er zijn verschillende soorten hersenbloedingen. Noem ze.

Answer 2

• Epiduraal hematoom (meestal door trauma) kenmerkt zich door een halve maanvorm langs de schedel, de dura wordt naar binnen geduwd.
• Subduraal hematoom (acuut/ chronisch: acuut meestal door trauma, chronisch komt vooral voor bij ouderen omdat de hersenen krimpen en de venen daardoor meer op spanning staan)
• SAB: subarachnoidale (traumatisch of door een aneurysma in de cirkel van Willis), een bloeding die zich tussen de gyri van de hersenen verspreidt.
• Intracerebrale bloeding (traumatisch of spontaan door bloedverdunners of hypertensie), een bloeding in het parenchym van de hersenen.

Question 3

Wat zijn de acute symptomen van een bloeding CVA?

Answer 3

hoofdpijn, cognitieve stoornissen, epilepsie en klachten lijken op en ischemisch CVA door verdringing van de bloedmassa.

Question 4

Wat zijn de oorzaken van hersenbloedingen?

Answer 4

Trauma
Spontaan (atherosclerose, hypertensie, diabetes mellitus, antistolling)
Door een arterioveneuze malformatie (veroorzaakt meestal intracerebrale bloedingen)
Door een vaak sacculair aneurysma of het is secundair bij een infarct.

Question 5

Hoe ontstaat het risico op bloedingen tijdens een ischemisch infarct?

Answer 5

In het hersengebied met zuurstoftekort sterft niet alleen het hersenweefsel af maar ook de bloedvaten in het gebied gaan kapot. Als de doorbloeding zich dan hervat kan het gaan bloeden.

Question 6

Wat zijn de bijwerkingen van bloedingen?

Answer 6

Ze duwen hersenweefsel aan de grenzen opzij, waardoor in dit gebied weer ischemie optreedt.

Question 7

Waar komen de meeste infarcten voor?

Answer 7

in de a. cerebri media

Question 8

Waar bestaat het achterste stroomgebied uit?

Answer 8

de a. vertebralis –> a. basilaris –> a. cerebri media. Dit bevloeit de visuele cortex en het cerebellum (blindheid en coördinatiestoornissen).

Question 9

Waar bestaat het achterste stroomgebied uit?

Answer 9

a. carotis communis

Question 10

Wat zijn de oorzaken van een ischemisch CVA?

Answer 10

• Trombose

- Embolus: Er komt ergens een bloedpropje vandaan

Question 11

Wat zijn de risicofactoren voor ischemische CVA?

Answer 11

Deze zijn hetzelfde als voor atherosclerose.
Namelijk roken, leeftijd, man, familair, bloeddruk, diabetes mellitus, atriumfibrilleren, atherosclerose, hypercholesteromie, drugs en alcoholgebruik en obesitas.
Ook bloedziekten zoals sikkelcelanemie zijn een risicofactor.

Question 12

Wat is Amaurosis fugax?

Answer 12

Dit is een kortdurende, tijdelijke uitval van een oog. Het wordt vaak omschreven als een ‘zwart gordijn’ voor de ogen.

Question 13

Wat is een TIA?

Answer 13

Een transient ischaemic attack en hierbij is de uitval minder dan 24 uur en er is volledig herstel.

Question 14

Wat is een stroke?

Answer 14

Een herseninfarct heeft blijvende uitval. Dit is wel of niet revaliderend. De stroke kan worden onderverdeeld in een minor (minder dan een week symptomen) en major stroke (langer dan een week symptomen).

Question 15

Welke symptomen treden op bij een CVA in de hemisfeer (eenzijdig)?

Answer 15

halfzijdig krachtverlies, halfzijdig gevoelsverlies, verwarring en spraak- of taalproblemen. Beroertes in de linker hemisfeer geven soms spraak of taalproblemen in de vorm van het niet interpreteren van woorden of zinsvouw problemen. Bewusteloosheid en hoofdpijn treden meer zelden op als symptoom.

Question 16

Wat is afasie?

Answer 16

Dit is uitval van het spraakgebied. Dit komt vaak voor bij een stroke in de a. cerebri media. Hier zit de motorische schors met het spraakcentrum in de buurt.De locatie waar het stolsel heen is geschoten bepaald wat er uitvalt.

Question 17

wat zijn de symptomen van een ischemisch infarct?

Answer 17

-	Hemisferisch
o	Eenzijdig krachtverlies
o	Eenzijdig gevoelsverlies
o	Spraak of taalprobleem
-	Retina
o	Ameurosis fugax
o	Blindheid aan 1 oog
o	Ischemische opticus neuropathie
-	Vertebrobasilair
o	Hersenstam (dysarthrie, dysphagie, diplopie)
o	Cerebellum (ataxie)
o	Achterste hersenhelft (visus)

Question 18

Wat is vertebrobasilair?

Answer 18

Dit is het achterste stroomgebied van de hersenen

Question 19

Beschrijf de FAST.

Answer 19

FAST: Face, Arms, Speech, Time
-	Gezicht:	laten lachten	
-	Arm:		beide armen laten uitsteken
-	Spraak:	verandering in spreken
-	Tijd:		hoe laat begonnen
Tijd om 112 te bellen

Question 20

Wat is de therapie voor een ischemisch infarct?

Answer 20

• Verwijderen van trombus/ embolus

- Preventie van recidief

Question 21

Wat doe je om de oorzaak van een infarct te vinden?

Answer 21

Eerst CT-scan van de hersenen om bloedingen uit te sluiten, ischemie is hierop niet te zien.
Als situatie niet meer acuut is maak je een duplex en een CT-angiografie van de carotiden om te kijken waar de trombus of embolie vandaan komt.
Ook ECG maken, want bij 15% komt infarct door ritmestoornis (atriumfibrilleren).
Eventueel een echocardiogram van het hart, als misschien stolsel aanwezig in het hart.
Verder bloedonderzoek om te kijken of de patiënt stollingsafwijkingen heeft.

Question 22

Hoe werkt de therapie van een acuut herseninfarct

Answer 22

Binnen 4,5 uur kan er systemische trombolyse worden gegeven om stolsels te behandelen –> belangrijk onthouden start van infarct. Als ischemie door het infarct langer duurt –> meer kans op bloedingen op het moment dat je trombolyse geeft.
Kan ook binnen 6 uur gegeven worden, maar trombolyse moet in aangedane slagader worden gegeven en dosering moet lager zijn.
Er moet zo snel mogelijk een trombosuctie worden gedaan. Bij trombosuctie wordt via een katheter de trombus mechanisch verwijderd. Een groot risico hierbij is dat het stolsel uit elkaar valt en kleine stukjes de periferie in schieten en daar opnieuw ischemie veroorzaken.

Question 23

Wat kan je doen voor de preventie van een recidief?

Answer 23

• Clopidogrel (trombocyten aggregatie remmer)
• Statine ongeacht hoogte cholesterol
• Bloeddrukverlaging
• Risicofactor management

Question 24

Wat is endarterectomie?

Answer 24

Hierbij wordt een operatie uitgevoerd om de toevoer van bloed door de a. carotis interna naar het brein veilig te stellen. Dit gebeurt door vernauwing eruit te pellen.
M. sternocleidomastoideus ligt over de halsslagader en er lopen belangrijke zenuwen zoals de n. vagus, n. recurrens en de n. hypoglossus door dit gebied.
Het bloedvat moet in de lengte opengeknipt worden om de vernauwing eruit te halen. Hiervoor moeten klemmen op het bloedvat gezet worden. Met een EEG wordt de hersenfunctie van de patiënt bekeken. Bij 10% van de patiënten wordt deze te laag en kan de klem er niet opgezet worden. In dit geval moet er binnen 3 à 4 minuten een shunt geplaatst worden waardoor het brein van bloed wordt voorzien.

Question 25

Complicatie endarterectomie

Answer 25

Er kan een herseninfarct worden veroorzaakt (5-7%)

Question 26

Wat is een nieuwere techniek voor behandeling van een herseninfarct?

Answer 26

Er kan via een katheter die in de a. femoralis wordt gebracht een stent in de halsslagader worden gezet.

Question 27

Wat zijn voordelen van het plaatsen van een stent?

Answer 27

• Minimaal invasief
• Minder traumatisch
• Kan sneller verricht worden
• Minder pijnlijk
• Geen hersenzenuwschade
• Geen wondinfectie
• Lokale anesthesie

Question 28

Wat zijn nadelen van het plaatsen van een stent?

Answer 28

• Meer CVA ten tijde procedure?
  o Met voerdraden langs atheroom
• Meer restenose?
  o Atheroom blijft zitten

Question 29

Liever opereren of liever stent plaatsen?

Answer 29

Uit onderzoek blijkt dat opereren toch minder complicaties met zich meebrengt dan het plaatsen van een stent. Daarom wordt bij patiënten die geschikt zijn voor beide technieken opereren geprefereerd boven stenten. Stenten geniet alleen de voorkeur bij zwakke patiënten.

Question 30

Wanneer wordt er liever geen chirurgische ingreep gedaan?

Answer 30

Bij een patiënt met asymptomatische klachten van een carotisstenose wordt er liever geen chirurgische ingreep verricht, tenzij het een man is jonger dan 75 jaar met een stenose van de a. carotis interna van meer dan 70% en een levensverwachting van meer dan 5 jaar.