3B2 week 14 HC 4 Multiple sclerose Flashcards
Wat zijn kenmerken van multiple sclerose?
- Prevalentie 1/500-1000
- Vaak jonge vrouwen (20-40 jaar)
- Aandoening centrale zenuwstelsel
Wat is de pathofysiologie van multiple sclerose?
Chronische auto-immuun ontsteking leidt tot schade axonen en myeline
- Ontstekingshaarden op verschillende plekken of verschillende momenten (disseminatie)
Welke klachten komen voor bij multiple sclerose?
- Pijn, gevoelsstoornisen
- Vermoeidheid (70%)
- Spraak, slikken, dubbelzien/nystagmus
- Lopen, zwakte, stijfheid, balans, spasticiteit (85%)
- Cognitie (45-60%), stemming (50%)
- Seksuele functies, blaas/darm (75%)
Welk aanvullende onderzoek doe je bij verdenking op MS?
- MRI: ovale afwijkingen > 5 mm, periventriculair, in ruggenmerg
- Liquor: oligoclonale banden (90%)
- Bloedonderzoek
-> McDonald criteria
Wat zijn klinische verschijnselen bij MS?
- Vaak 20-40 jaar
- Meestal begin 1 symptoom: neuritis optica, teken van L’Hermitte (stroomstoot door ruggenmerg)
- Perioden met verslechtering/verbetering in weken/maanden (exacerbatie/schub)
- Achteruitgang bij hitte/infectie (pseudoschub)
Hoe kunnen klachten bij MS verlopen?
- Relapsing/remitting (85-90%): aanval met herstel (soms niet volledig)
- Secundaire progressief (15-30%): progressie tussen aanvallen
- Primair progressief (10-15%): progressie voor aanval
Wat zijn ongunstige voorspellers voor het beloop van MS?
- Mannelijk geslacht, oudere leeftijd
- Veel aanvallen, progressief
- Biomarkers: oligoclonale banden
- Veel actieve laesies op MRI (infratentorieel)
Hoe ontstaat multiple sclerose?
- Activatie immuunsysteem in lymfeklier (vooral T-cellen)
- Doordringen in centrale zenuwstelsel
- Schade myeline, neurodegeneratie en fibrosering
Wat is de behandeling van multiple sclerose?
- Immuunmodulatie
- Migratieremmers
- Immuundepletie
- Immuunreconstitutie
Wat zijn risico’s van ziektemodulerende middelen bij MS?
- Infecties
- Maligniteiten
- Verminderde vaccinatierespons
- Teratogeniciteit
- Rebound na stoppen
- Afwijkingen bloedbeeld
- Lever/nier functiestoornissen
Wat speelt mij bij keuze voor therapie bij MS?
- Ernst ziekte (doorbraak)
- Comorbiditeiten
- Leeftijd
- Zwangerschap
Hoe behandel je progressieve MS?
Ocrelizumab (CD-20 antilichaam)
Wat zijn kenmerken van stamceltransplantatie bij MS?
- Autoloog
- Goedkoop en effectief
- Fertiliteitsproblemen, infectierisico, chemo effecten, nog veel onbekend
Wat is het beleid bij een aanval van MS?
- Uitsluiten infectie
- IV prednison 3dg 1000mg
- Verkort ernst en duur