3B2 week 10 HC 1 & 4 Kinderpsychiatrische stoornissen Flashcards
Welke subtypen ADHD zijn er?
- Aandachtstekort EN hyperactiviteit-impulsiviteit
(6 of meer symptomen uit een lijst van 9, voor beide kerndimensies) - Overwegend aandachtstekort
- Overwegend hyperactiviteit-impulsiviteit
Welke aandachtsproblemen treden op bij ADHD?
- Onvoldoende aandacht voor details of achteloos fouten maken
- Moeite om de aandacht bij taken of spel te houden
- Niet lijken te luisteren
- Aanwijzingen niet opvolgen of opdrachten niet kunnen afmaken
- Moeite met organiseren van taken
- Vermijden of afkeer hebben van taken die langdurige geestelijke inspanning vragen
- Dingen kwijt raken die nodig zijn voor taken
- Gemakkelijk afgeleid worden
- Vergeetachtig bij dagelijkse bezigheden
Welke hyperactiviteit en impulsiviteit problemen treden op bij ADHD?
- Onrustig bewegen met handen en voeten of draaien op zijn of haar stoel
- Opstaan als zitten blijven verwacht wordt
- Rondrennen of overal op klimmen als dit ongepast is
- Moeilijk rustig kunnen spelen of ontspannende activiteiten uitvoeren
- In de weer zijn of maar doordraven
- Aan een stuk door praten
- Antwoord eruit gooien voordat de vragen afgemaakt zijn
- Moeite hebben met op de beurt wachten
- Verstoren van bezigheden van anderen
Welke problemen komen vaak voor in combinatie met ADHD?
- ASD (25%)
- ODD (40%)
- Dyslexie/dyscalculie (50%)
- Anxiety (40%)
- Depressie (32%)
- Tics (11%)
- Dyspraxie (50%)
Wat zijn kenmerken van ADHD?
- Prevalentie 3-5% kinderen, 1% volwassenen
- 3x vaker mannen
- Soms remissie, vooral in hyperactiviteit
Wat is de etiologie van ADHD?
- Biologisch: 65 tot 90% erfelijkheid (dopamine genen)
- Psychologisch: IQ, geheugen, executieve functies
- Omgevingsfactoren: roken/alcohol in zwangerschap, laag geboortegewicht, psychosociale risico omgeving
Welke hersenafwijkingen vindt je bij ADHD?
- EEG: trage hersengolven, verhoogde theta/beta ratio
- Kleiner hersenvolume, kleinere specifieke structuren, 1,5-2 jaar vertraagde cortexrijping
- Verminderde activiteit prefrontale cortex, parietale hyperactiviteit
Wat is de behandeling van ADHD?
- Psycho educatie, ouderbegeleiding, zelfregulatietraining
- Medicatie: methylfenidaat (ritalin), dexamfetamine, clonidine
Welke ontwikkelingsstoornissen zijn er?
- Autismespectrumstoornis
- Motorische- of vocale-ticstoornis, stereotiepe-bewegingsstoornis
- Aandachtsdeficiëntie-/hyperactiviteitsstoornis
- Specifieke leerstoornis met beperkingen in lezen (dyslexie), rekenen (dyscalculie) of schrijven
- Taal of spraak stoornis
- Sociale communicatiestoornis
- Coördinatieontwikkelingsstoornis (DCD, dyspraxie)
- Globale ontwikkelingsachterstand, verstandelijke beperking
Welke soorten stoornissen zijn er?
- Ontwikkelingsstoornissen
- Obsessieve-compulsieve stoornissen
- Trauma- en stressorgerelateerde stoornissen
- Somatisch-symptoomstoornissen
- Voedings- en eetstoornissen
- Genderdysforie
Waaruit bestaat de diagnostiek van kinderpsychiatrische stoornissen?
- Heteroanamnese ouder/leraar: klachten, ontwikkeling, functioneren, familie
- Kindinterview: klachten, activiteiten, sociaal, emoties
- Observatie
- Psychologisch onderzoek: IQ, geheugen, aandacht, ADOS
- Somatisch onderzoek
Wat is de etiologie van kinderpsychiatrische stoornissen?
- Kindfactoren (kwetsbaarheid): bijv MOA-A gen
- Multipele omgevingsfactoren: fysieke omgeving, gezin, school, socio-economische context, vrienden (kritieke leeftijd rond 2 jaar)
Wat zijn geslachtsverschillen bij kinderpsychiatrische stoornissen?
- Ontwikkelingsstoornissen die op jonge leeftijd beginnen zoals autisme, taalontwikkelingsstoornissen, ADHD: jongens > meisjes
- Depressie, eetstoornissen die in adolescentie beginnen: meisjes > jongens
Wat is angst?
Onplezierig gevoel van beklemming of spanning
- Leidt tot motorische en fysiologische verschijnselen en dysfunctionele gedachten
Wanneer is er sprake van een angststoornis?
- Niet meer adaptief (nuttig): te heftig, te lang, onnodig
- Interferentie met dagelijks functioneren
- Lijdensdruk
Wat is de normale ontwikkeling van angst?
0-2 jaar: angst voor geluiden, vallen, vreemde voorwerpen en personen
4-6 jaar: angst voor dieren, donker, monsters, spoken
6-10 jaar: angst voor lichamelijk letsel, dood, falen
Vanaf 10 jaar angst mbt uiterlijk, kritiek van anderen, beoordeling (examens), eigen gedrag
Wat is de etiologie van angst?
- Sympatische activatie: bloeddruk, hartslag, doorbloeding, adrenaline
- 30-40% genetisch
- Omgeving: opvoeding, negatieve ervaringen
- Stress regulatie: geïnhibeerd temperament
Welke angststoornissen komen er voor?
- Separatieangst (3%): 75% van de schoolweigeraars
- Gegeneraliseerde angststoornis (2%)
- Specifieke fobie (3%)
- Sociale angststoornis (1%)
- Paniekstoornis (0,2%)
- Agorafobie: lastig te verlaten situaties
Wat zijn kenmerken van een gegeneraliseerde angststoornis?
- Piekeren zonder einde over aspecten van het dagelijks leven
- Hoofdpijn, buikpijn, concentratieproblemen
Wat is een specifieke fobie?
Extreme, irreële angst voor specifieke situaties/objecten resulterend in vermijding
Wat zijn kenmerken van een paniekstoornis?
- Paniekaanvallen zonder oorzaak resulterend in vermijding
- Lichamelijke en cognitieve symptomen
- Anticipatie angst: angst voor de angst
Wat zijn gevolgen van een angststoornis?
- Functioneren op school
- Zelfbeeld
- Sociale relaties
- Functioneren in familie
- Depressie
- Kwaliteit van leven
Waaruit bestaat de behandeling van angststoornissen?
- Cognitieve gedragtherapie (65-70% succesvol)
- Psychotherapie
- Ouderbegeleiding
- Farmacotherapie (SSRI, niet < 6 jaar)
Waaruit bestaat cognitieve gedragtherapie?
- Gevoel: herkennen lichaamssignalen, relaxatietechnieken
- Gedachten: uitdagen en vervangen voor functionele reële gedachten
- Gedrag: exposure (desensitisatie) of belonen (conditionering), probleemoplossende vaardigheden (coping)
Wat zijn tekenen van een autisme spectrum stoornis?
- Behoefte aan patronen/regels
- Problemen in communicatie, sociale wederkerigheid
- Problemen met emotieregulatie
- Hyperfixatie
Wat zijn kenmerken van een sociale angststoornis
- Angst om bekritiseerd te worden door anderen
- Veiligheidsgedrag
