3B2 week 10 HC 5 Antidepressiva

Question 1

Wat zijn kenmerken van antidepressiva?

Answer 1

• 50% voor depressie
• 60-70% door HA, 30% door psychiater
• 55% werkzaamheid, 35% placebo effect

Question 2

Wat is de monoamine theorie?

Answer 2

Reserpine veroorzaakt depressie
-> tekort aan noradrenaline en serotonine (5-HT) is geassocieerd met depressie

Question 3

Welke drug targets kunnen antidepressiva hebben?

Answer 3

1. Reuptake pomp
2. Afbraak monoamines door enzymen
3. Postsynaptisch receptoren stimuleren óf remmen
4. Presynaptisch receptoren die 5-HT én NA afgifte remmen inhiberen

Question 4

Wat zijn kenmerken van noradrenaline?

Answer 4

• Synthese uit tyrosine
• Alpha en beta receptor
• Alpha 2 receptor remt NA afgifte
• Reuptake en afbraak (door MAO-A en COMT)

Question 5

Welke stoffen hebben invloed op de hoeveelheid noradrenaline in de synapsspleet?

Answer 5

• Cocaine: remt re-uptake
• Reserpine: depletie van NA granules

Question 6

Wat zijn kenmerken van serotonine?

Answer 6

• Synthese uit tryptofaan
• Receptortypen 5-HT 1 tm 7
• Afbraak door MAO-A

Question 7

Welke stoffen beïnvloeden de hoeveelheid serotonine in de synapsspleet?

Answer 7

• Anxiolytica: type 1 agonisten
• Antipsychotica: type 2 antagonisten
• Anti emetica: type 3 antagonisten
• Antidepressiva: MAO-A remmers en re-uptake blokkers

Question 8

Welke soorten antidepressiva zijn er?

Answer 8

1. Klassieke (tricyclische) antidepressiva (TCAs)
2. Selectieve serotonine re-uptake inhibitors (SSRI’s)
3. Serotonine-noradrenaline re-uptake inhibitors
   (SNRI’s): venlafaxine
4. (Presynaptische) a2 receptor antagonisten
5. MAO-A remmers
6. Overig: bupropion, St. Janskruid

Question 9

Wat zijn kenmerken van TCA’s?

Answer 9

Amitriptyline, nortriptyline, imipramine
- Remmen re-uptake mono-amines (serotonine en noradrenaline)
- Savonds innemen (sederend), halfwaardetijd 10-25 uur
- Doseren op geleide van bloedspiegel
- Meer bijwerkingen

Question 10

Wat zijn kenmerken van SSRI’s?

Answer 10

Fluoxetine, paroxetine, citalopram, fluvoxamine, sertraline
- Eerste keuze, weinig bijwerkingen
- Afbraak door CYP450, halfwaardetijd 1-2 weken

Question 11

Wat zijn kenmerken van MAO-A remmers?

Answer 11

Tranylcypromine, moclobemide
- Dieet (bv kaas en wijn) aanpassing nodig om bijwerkingen te voorkomen (tyramine)
- Kans op hypertensieve crisis (verhoogde afgifte NA)

Question 12

Wat is het werkingsmechanisme van antidepressiva?

Answer 12

Acute stijging concentratie, maar werkt pas na 4 weken
- Herstel receptorbalans, door verlaging aantal receptoren
- Inductie neurogenese hippocampus en prefrontale cortex

Question 13

Wat zijn kenmerken van het stoppen met antidepressiva?

Answer 13

• 40% binnen 1 jaar na stoppen weer depressief, 20% bij doorslikken
• Langzaam afbouwen ivm mogelijke discontinueringsverschijnselen
• Eerste episode 6 maanden doorgebruiken, recidief minstens een jaar

Question 14

Welke nieuwe mogelijkheden van antidepressiva zijn er?

Answer 14

• Ketamine (glutamaat NMDA receptor antagonist)
• Anti-inflammatoire middelen
• Deep brain stimulation

Question 15

Wat zijn bijwerkingen van TCA’s?

Answer 15

• Anticholinerg: droge mond, obstipatie, tachycardie, glaucoom, verwardheid
• Antihistaminerg: sedatie, toename lichaamsgewicht
• Antiserotoninerg: toename eetlust
• Anti-adrinerg: orthostatische hypotensie, tachycardie
• Kinidine-achtig: geleidingsstoornissen
• Nortriptyline: agitatie (NA)

Question 16

Wat zijn bijwerkingen van SSRI’s?

Answer 16

Misselijkheid, diarree, libidoverlies, vertraagde ejaculatie, hoofdpijn, afname eetlust en grotere bloedingsneiging
- Serotonine syndroom: hyperthermie, rigiditeit en agitatie

Question 17

Wat is belangrijk aan de halfwaardetijd van SSRI’s?

Answer 17

• Fluoxetine kan oplopen tot een week, norfluoxetine tot 2 weken
• Uitwerking = 5x halfwaardetijd
• Pas starten met MAO remmer als SSRI is uitgewerkt

Question 18

Wat zijn kenmerken van (presynaptische) a2 receptor antagonisten?

Answer 18

Mianserine, mirtazepine, trazodon
- A1: hypotensie
- A2: verhoogde afgifte Na en/of 5-HT
- HT2: verhoogde eetlust
- HT1: sedatief

Question 19

Wat zijn kenmerken van lithium?

Answer 19

• Bij therapieresistente depressie of bipolaire stoornissen
• Blokkade IP3 en cAMP

Question 20

Wat zijn bijwerkingen van lithium?

Answer 20

• Boven 1,5 mmol/L: hevig braken, diarree, tremoren, duizeligheid, convulsies, coma
• Vasopressine en TSH: polyurie, dorst, struma en hypothyreoidie

Question 21

Welke antidepressiva geef je bij bepaalde medische voorgeschiedenis?

Answer 21

• Hypotensie: nortriptyline (minst antinoradrenerg)
• Hartproblematiek: SRRI (niet kinidine-achtig)