3B2 week 11 HC 4 Taal- en spraakontwikkeling

Question 1

Waaruit bestaat het linguistische systeem?

Answer 1

• Fonologie: verschillen in klanken
• Semantiek: betekenis van woorden
• Syntaxis: structuur van taal (grammatica)
• Morfologie: betekenisdragend element
• Pragmatiek: sociale context

Question 2

Wat zijn kenmerken van de normale taal-spraak ontwikkeling?

Answer 2

• Vertraagd bij < 50 woorden op 24 maanden
• Kritische periode 0 tot 7 jaar
• Veel variatie, niet snel afwijkend

Question 3

Hoe verloopt de normale taal-spraak ontwikkeling?

Answer 3

• Preverbale fase, brabbelfase, taalgebruik en verfijning
• 1 jaar: 1 klank uitdrukkingen
• 2 jaar: 2 woord zinnen
• 3 jaar: 3-5 woord zinnen

Question 4

Wanneer is er sprake van een taalstoornis?

Answer 4

• Taalniveau beduidend lager dan non verbaal intelligentie niveau (1 SD)
• Interferentie met schoolresultaten en sociaal functioneren
• Ernstigere taalproblemen dan verwacht bij andere problematiek

Question 5

Welke soorten taalstoornissen zijn er?

Answer 5

• Expressief: jezelf uitdrukken
• Gemengd receptief/expressief: taalbegrip
• Pragmatiek: sociale communicatie stoornis

Question 6

Wat zijn kenmerken van ernstige spraaktaal moeilijkheden (ESM)?

Answer 6

Ook wel taalontwikkelingsstoornis (TOS)
- Prevalentie 1-13%, daalt naar 7%
- Vaker jongens dan meisjes
- Genetische component en omgevingsfactoren
+ Gedragsproblemen, angsten en stemmingsklachten

Question 7

Wat is de behandeling en prognose taalstoornissen?

Answer 7

• Psycho-educatie, taalstimulering, ouderbegeleiding, schoolaanpassing en logopedie
• Expressieve taalstoornissen hebben betere prognose (soms zelfs spontaan herstel)

Question 8

Wat zijn kenmerken van de sociale communicatie stoornis?

Answer 8

• Stoornis in pragmatiek van taal
• Overlap met ASS, diagnostiek middels ADOS
• Behandeling met PRT (natuurlijke beloning)

Question 9

Wat zijn kenmerken van de spraakklankstoornis?

Answer 9

Fonologische stoornis
- Weglaten, vervangen of verdraaien klanken
- 20% jongen, 10% meisjes (6-7 jaar) en 5% (12-13 jaar)
- Gunstige prognose met logopedie

Question 10

Wat zijn symptomen van stoornissen in de spraakvloeiendheid?

Answer 10

Onregelmatigheden spraakritme door onvrijwillige herhaling, verlening of onderbreking
- Stotteren, herhalingen, blokkades, verlengingen, tussenvoegingen
+ Tremoren/grimassen van kaken of lippen, tics in gezicht, romp of armen

Question 11

Wat zijn kenmerken van stotteren?

Answer 11

• Genetische factoren en afwijkende breinactiviteit
• Prevalentie 4%, 4x vaker jongens
• 50 tot 80% spontaan herstel
• Logopedie: 84-96% herstel na vroegbehandeling, 47% bij persisterend

Question 12

Welke leerstoornissen zijn er?

Answer 12

• Dyslexie: aanleren en automatiseren van lezen en/of spellen op woordniveau
• Dyscalculie: rekenvaardigheid onder niveau

Question 13

Wat zijn kenmerken van dyslexie?

Answer 13

• Prevalentie 5 tot 17% & 3,6% ernstig
• 50 tot 60% genetisch en afwijkende breinactiviteit
• Fonologische verwerking, benoemsnelheid en zwak auditief geheugen
• 1 op 1 begeleiding

Question 14

Wat zijn de voorwaarden voor dyslexie?

Answer 14

• Didactische scheefgroei
• Didactische resistentie
• Vanaf groep 4
• Door bevoegd professional geconstateerd

Question 15

Welke comorbiditeiten komen vaak voor bij dyslexie?

Answer 15

• Angst en stemmingsproblemen (10-15%)
• ADHD (30-70%)
• 5x vaker gedragsstoornissen

Question 16

Wat zijn kenmerken van dyscalculie?

Answer 16

• Prevalentie 1 tot 6%, vaker meisjes
• Comorbiditeit: dyslexie en ADHD
• Genetische factoren

Question 17

Wat zijn symptomen van dyscalculie?

Answer 17

• Langzaam/niet geautomatiseerd rekenen
• Moeite met ophalen rekenkundige feiten
• Kinderlijke rekenstrategieën