3B2 week 8 HC 2 Basale kernen Flashcards
Hoe worden de motorneuronen beïnvloed?
- Pirmamidaal systeem van motor cortex
- Extra piramidaal systeem: cerebellum en basale ganglia
- Hersenstam en ruggenmerg
- Sensorische input
Waaruit bestaan de basale ganglia?
- Striatum: nucleus caudatus, putamen en nucleus accumbens (telencephalon)
- Pallidum: globus pallidus pars externa & interna (telencephalon)
- Nucleus subthalamicus (diencephalon)
- Substantia nigra (mesencephalon)
Welke celtypen vind je in het striatum?
- Medium spiny neurons
- Cholinerge interneuronen
Wat zijn kenmerken van medium spiny neurons?
- Input motor cortex (V5) en uitlopers naar globus pallidus
- GABA-erg (inhibitoir)
- D1 receptor: substance P
- D2 receptor: enkephaline
Welke celtypen vind je in de globus pallidus en nucleus subthalamicus?
- Globus pallidus: GABA-erge projectie neuronen (inhibitoir), pars interna verzorgt output
- Nucleus subthalamicus: glutamaterge projectie neuronen (excitatoir)
Wat zijn kenmerken van de substantia nigra?
- Tussen cerebrale pedunkel en nucleus ruber
- Pars reticulata: GABA-erge projectie neuronen (verzorgt output)
- Pars compacta: dopaminerge projectie neuronen (restproduct melanine), verbinding met striatum
Hoe verloopt de directe route van de basale kernen?
- Motor cortex exciteert striatum (D1/subP receptoren)
- Substantia nigra pars compacta exciteert striatum ook
- Striatum remt globus pallidus interna
- Minder remming van thalamus door GPi
- Beweging
Hoe verloopt de indirecte route van de basale kernen?
- Motor cortex exciteert striatum (D2/enk receptoren)
- Substantia nigra pars compacta inhibeert striatum juist
- Striatum remt globus pallidus pars externa
- Minder remming subthalamicus door GPe
- Subthalamicus exciteert GPi
- Remming thalamus
- Remming beweging
Wat is de functie van de dubbele pathway?
- Actie selectie
- Reinforcement learning (via dopamine release bij geslaagde actie)
Wat gebeurt er bij de ziekte van Parkinson in de basale kernen?
Degeneratie dopaminerge neuronen substantia nigra
- Minder remming stratium (D2) leidt tot extra inhibitie GPe, minder inhibitie subthalamicus, dus meer excitatie GPi -> extra inhibitie beweging
- Minder excitatie stratium (D1) leidt tot minder inhibitie GPi -> extra inhibitie beweging
Wat gebeurt er bij de ziekte van Huntington in de basale kernen?
Degeneratie enkephaline (D2) neuronen (nucleus caudatus) -> minder inhibitie GPe -> meer inhibitie subthalamicus -> minder stimulatie GPi -> minder remming beweging (hyperkinesie)
Wat gebeurt er bij hemi-ballisme in de basale kernen?
Laesie nucleus subthalamicus -> minder excitatie GPi -> minder remming beweging
- Grote, schoppende/slaande bewegingen van ledematen (eenzijdig, contralateraal)
Welke gebieden verzorgen de output?
- Globus pallidus pars interna: thalamus
- Substantia nigra pars reticulata: colliculus superior
-> Tonisch actief, fasisch geremd om beweging toe te staan
Wat is het effect van cocaïne?
Versterkte werking van dopamine in nucleus accumbens
