ZO week 2

Question 1

wat wordt bedoeld met incidentie?

Answer 1

Aantal nieuwe gevallen van een ziekte in een omschreven bevolking per tijdseenheid. De incidentie wordt bij kanker doorgaans uitgedrukt in het aantal nieuwe gevallen per 100.000 of 1.000.000 personen per jaar, of te wel persoonsjaren

Question 2

wat is sterfte?

Answer 2

Incidentie van overlijden, met kanker als oorzaak of als onderliggend lijden.

Question 3

wat is prevalentie?

Answer 3

Het aantal ziektegevallen dat in een omschreven bevolking op een bepaald moment of in een tijdseenheid aanwezig is. De prevalentie wordt berekend per 100, 1000, 100.000 of 1.000.000 personen. Het is een proportie, ofwel een percentage of promillage.

Question 4

hoe kan de prevalentie hoog zijn terwijl de incidentie laag is?

Answer 4

de overleving is lang dus mensen blijven lang leven met de ziekte en weinig nieuwe gevallen

Question 5

hoe kan de prevalentie laag zijn terwijl de incidentie hoog is?

Answer 5

overlevingskansen zijn laag dus mensen overlijden snel en veel mensen krijgen de ziekte

Question 6

waarom maak je een splitsing tussen leeftijd en geslacht?

Answer 6

• geslacht omdat het een optelsom is bij longkanker is de trend bij mannen dalend en bij vrouwen stijgend hierdoor lijkt die gestabiliseerd.
• leeftijd omdat sommige kankersoorten op jongere leeftijd ontstaan (schildklier) en andere op oudere leeftijd (longkanker)

Question 7

waarom vindt standaardisatie plaats voor leeftijd?

Answer 7

tussen landen kan er een verschillende leeftijdsopbouw zijn. arme landen worden sws minder oud i.v.m. Nederlanders. daarom belangrijk om het leeftijdseffect weg te filteren als je de incidentie met elkaar wil vergelijken

Question 8

hoe past standaardisatie de ruwe incidentiecijfers aan?

Answer 8

voor arme landen met lage leeftijd wordt de incidentie hoger en voor rijke landen wordt de incidentie lager dus het gaat meer naar elkaar toe. echter blijven er grote verschillen doordat omgevingsfactoren ook een belangrijke rol hebben

Question 9

wat is het cumulatieve risico?

Answer 9

risico op het ontwikkelen van kanker voor een bepaalde leeftijd. als iemand stopt met roken blijft dit stijgen omdat er weefselschade is

Question 10

wat is BaP?

Answer 10

carcinogene stof in sigaretten rook dit wordt omgezet naar BPDE.

Question 11

wat doet BPDE?

Answer 11

heeft de neiging om aan DNA te binden (adduct als het is gebonden). deze adducten worden gevormd in alle celkernen die aan de rook zijn blootgesteld. dit kan door NER worden hersteld zo niet krijg je mutaties

Question 12

waarom kan de een roken heel zijn leven en geen kanker krijgen terwijl de andere met een paar jaar al kanker oploopt?

Answer 12

doordat de snelheid en efficiëntie van DNA-herstelprocessen zijn anders tussen personen.

Question 13

welke mutaties geeft BaP?

Answer 13

mutaties in G nucleotide waardoor dit adduct een A gaat inbouwen hierdoor krijg je een G -> T mutatie. tabaksrook geeft mutaties in het gehele genoom

Question 14

welke fases van mitose zijn er?

Question 15

hoe beoordeel je delende cellen na kleuring op componenten van chromosomen, spoelfiguur en cytoskelet?

Question 16

wat zijn de dynamische aspecten van delende celkweken?

Question 17

Tijdens welke mitosefase begint de cytokinese in deze cellen?

Answer 17

Wanneer je die definieert als een zichtbare insnoering van de cel, vindt dat plaats ergens rond de overgang van anafase naar telofase

Question 18

in welke weefsels vindt je niet 2x2 centriolen?

Answer 18

spier en zenuwweefsel

Question 19

aanwijzingen uit FA die laten zien dat er sprake is van erfelijk colorectaal carcinoom?

Answer 19

• de ziekte komt voor bij meerdere eerstegraads familieleden
• ziekte treedt op voor 50 jaar
• multipele primaire colorectaal carcinomen in 1 patiënt
• zowel colorectaal carcinoom als endometriumcarcinoom komen in 1 patiënt of 1 familie voor

Question 20

wat is het klinische beeld van FAP (familiaire adenomateuze polyposis)?

Answer 20

• > 100 poliepen in de dikke darm

Question 21

waardoor wordt FAP veroorzaakt?

Answer 21

pathogene variant in het APC gen

Question 22

wat is het klinische beeld van Lynch syndroom?

Answer 22

• <10 poliepen in de dikke darm
• verhoogde kans op endometriumcarcinoom, ovariumcarcinoom en maagcarcinoom

Question 23

wat is het onderliggende proces van Lynch?

Answer 23

mismatch in repair genen als MSH2, MLH1 en MSH6.

Question 24

hoe kan je uit de familie anamnese FAP en lynch herkennen?

Answer 24

FAP en Lynch zijn beide autosomaal dominant. alle personen dragen dezelfde mutatie. men kan ook mozaïek zijn (= mutatie is niet in darm en bloed aanwezig en is ook niet ziek of aan te tonen maar mutatie is in andere cellen wel aanwezig)

Question 25

waardoor ontstaat het autosomaal recessieve FAP?

Answer 25

mutaties in het gen MYH op chromosoom 1p

Question 26

wat is incomplete penetrantie?

Answer 26

drager van de mutaties bij dominante aandoening maar ervaart er zelf geen klachten van