HC.5.4 - Rol van cel - cel contact bij tumorgenese

Question 1

waarom is cel-cel contact belangrijk vooral bij epitheliale cellen?

Answer 1

• nutriënt opnamen en sap productie (darm)
• barrière functie (bv huid)
• gespecialiseerde epitheel cellen maken haar, talg
• hormoon secretie
• zintuig functie

Question 2

hoe worden de epitheelcellen onderling aan elkaar gehecht?

Answer 2

• tight junction
• adherens junction
• desmosoom
• gap junctions
• hemi-desmosomen

Question 3

wat is de functie van een tight junction?

Answer 3

afsluitende verbinding dus het afsluiten van holte tussen epitheliale cellen

Question 4

wat is de functie en toelichting van een adherent junction?

Answer 4

cel-cel verbinding, dus binding van E-cadherine met actine filamenten

Question 5

wat is de functie van desmosomen?

Answer 5

cel-cel verbinding, dus binding van E-cadherine met intermediaire filamenten (keratin)

Question 6

wat is E-cadherine?

Answer 6

zorgt voor de binding tussen de cellen en is Ca afhankelijk. deze is specifiek voor epitheel

Question 7

wat is de functie van gap junctions?

Answer 7

kanalen, dus doorlaten van water en moleculen. de kanalen bestaan uit connexons

Question 8

wat is de functie van hemidesmosomen?

Answer 8

cel-basaalmembraan verbinding, dus binding van intermediaire filamenten met de ECM

Question 9

welke soorten cel adhesie receptoren kennen we?

Answer 9

• homotypische adhesie: dezelfde moleculen binden aan elkaar
• heterotypische adhesie: verschillende moleculen binden aan elkaar

Question 10

wat is het verschil tussen integrine en E-cadherine?

Answer 10

E-cadherine:
- desmosomen en adherent junctions
- cel-cel verbindingen
- homomeer
integrine:
- hemidesmosomen
- cel-basaalmembraan verbinding
- dimeer (alfa en beta keten)

Question 11

wat zijn de onderdelen van ECM?

Answer 11

• basaal membraan
• interstitiële matrix

Question 12

wat is de functie van ECM?

Answer 12

zorgt voor stevigheid en compartimentalisatie van cellen, weefsels en organen en heeft invloed op cel gedrag

Question 13

wat is de definitie van de basaal membraan?

Answer 13

een zeer georganiseerde laag (kippengaas)
componenten: collageen type IV en laminine

Question 14

wat zijn de interstitiële matrix componenten?

Answer 14

• collageen type 1
• elastine
• fibronectine
• proteoglycanen

Question 15

hoe vindt tumorigenese plaats?

Answer 15

normaal - dysplasie - carcinoma in situ (CIS) - (deel 2:) invasief carcinoom - metastase

Question 16

wat gebeurt er bij normaal?

Answer 16

proliferatie en differentiatie van epitheel

Question 17

wat gebeurt er bij dysplasie?

Answer 17

gestoorde differentiatie en proliferatie en dus verminderde cel-cel en cel-ECM adhesie

Question 18

wat gebeurt er bij carcinoma in situ?

Answer 18

gestoorde differentiatie in alle lagen, basaal membraan nog niet doorbroken en dus verminderde cel-cel en cel-ECM adhesie

Question 19

wat gebeurt er bij invasief carcinoom?

Answer 19

autonome groei, tumorcellen penetreren omringende ECM en dus veranderede cel-cel en cel-ECM adhesie

Question 20

wat gebeurt er bij metastase?

Answer 20

autonome uitgroei van tumorcellen op afstand van de primaire tumor: in lymfeklieren, andere organen en dus gedeeltelijke herstel van cel-cel en cel-ECM adhesie