HC.2.1 - DNA schade en reparatie: deel 1 (NER mist) Flashcards
wat zijn de oorzaken van DNA schade?
- chemische instabiliteit
- chemische verbinden die spontaan veranderen
- biologische stoffen die kankerverwekkend kunnen zijn
- fysische agentia (bijv. zon)
- foutieve replicatie
wat is een puntmutatie?
- transitie (stille mutatie): andere base zelfde aminozuur
- transversie (missense of nonsense mutatie): andere aminozuur en ander eiwit
- deletie en insertie
wat zijn chromosomale afwijkingen?
- translocatie: DNA verhuist naar een ander chromosoom = fusie-gen
- amplificatie: DHFR stimuleert thymidine en daarmee celgroei
- deletie: verlies van DNA stukken
- numerieke afwijkingen: chromosomen verdubbelen te veel of te weinig
wat voor soort DNA beschadigingen?
- chemische adducten
- intrastreng crosslinks
- interstreng crosslinks
- DNA strengbreuken
- basepaar mismatches
wat is chemische instabiliteit?
een binding die spontaan verbreekt. hierdoor krijgt je depurinatie. dit is het missen van een base waardoor er random iets wordt in geplaats. dit zorgt voor gemuteerd DNA
wat is deaminatie van basen?
cytosine wordt naar uracil (wat niet in DNA hoort) hierdoor krijg je een A bij replicatie ipv G en dan komt er een T tegen de A dus C -> T. zo kan A ook G worden en v.v.
wat is oxidatieve DNA schade?
zuurstofradicalen kunnen worden gemaakt hierdoor wordt guanine -> 8-oxoguanine. en deze bindt aan adenosine dus G -> T (transitie)
wat is fysische agentia?
intrastreng DNA beschadigingen door straling.
hoe wordt de DNA schade hersteld?
- base exisie reparatie (BER); kleine adducten
- nucelotide excisie reparatie (NER); grote adducten
welk enzym is voor de herkenning van DNA schade? (BER)
DNA glycosylase
hoe wordt uracil uit het DNA verwijderd? (BER)
het enzym uracil DNA glycosylase (UNG) verwijdert ongewenst uracil en maakt een abasische plaats (AP)
hoe wordt oxidatieve schade hersteld? (BER)
8-oxoguanine DNA glycosylase (OGG1) hydrolyseert de n-glycosyl verbinding tussen deoxyribose en 8-oxoG en maakt een abasische plaats (AP)
door welk enzym wordt de AP-site herkent en verwijdert? (BER)
endonuclease
welke enzymen herstellen het DNA? (BER)
DNA polymerase en ligase
wat zijn de stappen van NER?
1- herkenning van DNA schade
2 - openen van omringende DNA
3 - verwijderen DNA-schade en aangrenzende gebieden van dezelfde streng (dus langer stuk eruit)
4 - herstel DNA synthese/ligatie