H14.6: Primaire en secundaire hypertensie Flashcards
vanaf wanneer heb je officieel hypertensie?
140/90
wat is het verschil tussen primaire en secundaire hypertensie?
bij primaire hypertensie is er geen duidelijke oorzaak, bij secundaire wel
is er meer primaire of secundaire hypertensie?
primaire bij volwassenen
secundaire bij kinderen
primaire (=essentiële) hypertensie
- multifactorieel ; stress, dieet, familie
- vaak positieve familie-anamnese (polygenetisch)
- wisselwerking tussen genen en omgevingsfactoren
wanneer moet je denken aan secundaire hypertensie? (met oorzaak)
- jonge patiënten
- plots ontstaan/verergerd
- negatieve familie-anamnese
- hypertensieve crisis (ineens escaleren)
- therapieresistentie
- kenmerkende symptomatologie
- afwijkingen lichamelijk onderzoek/lab
oorzaken van secundaire hypertensie (!)
- slaap-apnoe syndroom (OSAS)
- endocrien
- dieët/genotsmiddelen
- (reno)vasculair
- parenchymateuze nierziekten
- geneesmiddelen
- monogenetisch (1 mutatie)
OSAS
- slaperig overdag
- kan door overgewicht komen
- kan ook door anatomie (narrow upper airway) komen
OSAS behandeling
- gewichtsreductie
- alcohol gebruik minderen
- zij- ipv rugligging
- CPAP middels neusmasker
- operatief: KNO-arts
- bloeddruk verbetert niet altijd: soms correlatie maar niet per se oorzaak
endocriene oorzaken hypertensie
hormonen
- primaire hyperaldosteronisme
- feochromocytoom (tumor waardoor meer adrenline)
- hypercortisolisme
- RAAS
- etc
hoe werkt normaal gesproken de aldosteron productie?
via renine
primaire hyperaldosteronisme
aldosteron ‘trekt zich niks meer aan’ van renine en blijft zout vasthouden
- hoog aldo-renine ratio
hoe werkt drophypertensie? (cushing)
normaal gesproken wordt cortisol snel omgezet in cortison in de nier, maar in drop zit de stof glycyrrhzinic acid (dit geeft dropsmaak), en deze remt de omzetting, waardoor er in de nier te veel cortisol is, en dit gaat zich gedragen als aldosteron (GR en MR) ==> ook straie
hoe zal de aldosteronwaarde zijn bij drophypertensie?
laag
renale hypertensie
er is iets mis met het nierparenchym waardoor de Na+ uitscheiding het niet meer goed doet –> hypertensie (memoraid)
renovasculaire hypertensie
verminderde perfusie van een of beide nieren, waardoor de renine-productie wordt opgehoogd => hypertensie