H11.2: Pathogenese van longfibrose

Question 1

hoe is gekeken welke variaties in je DNA geassocieerd is met IPF?

Answer 1

genome-wide association studies

Question 2

manhattan scale

Answer 2

hoe hoger op de y-as, hoe kleiner het getal, en het getal is de p-waarde

Question 3

belangrijke cel in alveoli

Answer 3

type II pneumocyt

Question 4

type II pneumocyt

Answer 4

• soort stamcel van je longen
• surfactant
• proliferatie
• epitheliale regeneratie: kan type I cel worden

Question 5

type I pneumocyt

Answer 5

platte grote pannenkoek, dun zodat er diffusie plaats kan vinden (97% van alveoli oppervlak)
- gaat makkelijk kapot en kan niet regenereren; dat kan alleen type II

Question 6

surfactant

Answer 6

zorgt voor verlaging van oppervlakte spanning waardoor de alveoli openblijven

Question 7

welke surfactant mutaties kunnen fibrose veroorzaken?

Answer 7

Surfactant Proteïne C (SP-C) en SP-A2

Question 8

wat gebeurt er bij (surfactant) mutatie?

Answer 8

eiwit verkeerd gevouwen => twee keuzes: óf productie ophogen (maar dat gaat uiteraard niet goed) óf cell-senescense

Question 9

cell-scenescense

Answer 9

cel gaat niet dood; blijft zitten maar is ‘out’

Question 10

telomerase

Answer 10

beschermt telomeer tegen progressieve verkorting van telomeer

Question 11

tot wat kan telomeer problemen leiden?

Answer 11

longfibrose maar ook heel veel andere dingen

Question 12

telomeren verkorten altijd, maar sneller bij blootstelling aan bv sigarettenrook of obesitas

Question 13

wat gebeurt er bij longweefselbeschadiging?

Answer 13

fibroblasten (wondgenezers) komen en vormen een soort netwerk en dit kan myofibroblasten vormen waardoor het contraheert waardoor de long kleiner wordt

Question 14

waar zit de fibrose bij IPF?

Answer 14

subpleuraal en basaal

Question 15

als fibroblasten littekenweefsel maken…

Answer 15

maken ze collageen en ECM om het weefsel steun te geven en stijver te maken

Question 16

meest profibrotische cytokine in menselijk lichaam

Answer 16

TGF-beta

Question 17

TGF-beta

Answer 17

• zit in integrines, dus bij tractie komt dit vrij
• bij gezond lichaam komt dit veel later en minder makkelijk vrij dan bij longfibrose

Question 18

waar staat de meeste tractie op je weefsel

Answer 18

subpleuraal en basaal

Question 19

hoe komt het dat IPF vooral subpleuraal en basaal zit?

Answer 19

daar is meeste tractie dus meeste TGF-beta afgifte

Question 20

pathogenese van longfibrose

Answer 20

1. type 2 cellen senescent, korte telomeren, kunnen niet goed repareren
2. beschadiging van longepitheel (roken, auto-immuun, medicatie)
3. fibroblasten => myofibroblast => collageen/matrix
4. eenmaal fibrose: door tractie/pro-fibrotische factoren/…… => nog meer fibrose

Question 21

welke twee behandelingen voor longfibrose? (fibrose slowing maar niet stopping)

Answer 21

• nintedanib
• pirfenidon