H12.9: Cerebrovasculaire aandoeningen Flashcards
waaruit komt a. vertebralis?
- rechts: externa (?)
- links: subclavia
welke hersenzenuwen kom je vooral in de hals tegen?
accesorius en hypoglossus en vagus
welke CVA (cerebrovasculair accident) bestaan er?
- beroerte (bloedvat dicht)
- hersenbloeding (bloedvat open)
welke twee subtypes CVA?
- bloedig
- ischemisch
wat voor ischemische CVA?
- atherosclerose (kan voor hypoperfusie en embolie zorgen)
- lacunair infarct
- cardiogene emboliebron (bloedpropjes gemaakt door het hart zelf door bv boezemfibrilleren of kleplijden)
wat voor bloedige CVA?
- epiduraal hematoom
- subduraal hematoom (acuut/chronisch)
- SAB (sub-arachnoidale bloeding)
- intracerebrale bloeding
oorzaken bloedig CVA
- trauma
- spontaan (atherosclerose)
- arterioveneuze malformatie
- aneurysma
- infarct
oorzaken ischemisch CVA
- trombose
- embolie (stukjes trombus schieten omhoog en volledige blokkade)
preferente flow
minste weerstand: carotis interna omhoog
waar veel turbulentie?
bifurcatio carotis; daar ook dus veel atherosclerose
welke types stroke/infarct?
- AF = Amaurosis Fugax
- TIA = Transient Ischemic Attack
- CVA = Cerebro Vasculair Accident
amaurosis fugax
tijdelijke blindheid aan 1 oog
transient ischemic attack
- uitval korter dan 24 uur
- volledig herstel
cerebrovasculair incident
- minor : < week
- major : > week
signalen bij beroerte/stroke
- scheve mond
- verwarde spraak
- lamme arm
vaak aan 1 kant
(klachten aan ogen, dronkenmansloopje)
signalen draaien / wisselen om ter hoogte van de hersenstam, dus alles daarboven valt uit aan dezelfde kant (rechter oog rechter hersenhelft) en alles daaronder aan de andere kant (rechter arm linker hersenhelft)
de plek van infarct bepaalt voor een groot deel de symptomen
- hemisferisch: eenzijdig gevoels- / krachtverlies + spraak- of taalproblemen
- retina: AF
- vertebrobasilair (hersenstam, cerebellum, achterste hersenhelft)
FAST bij ischemisch infarct
- Face = laten lachen
- Arm = beide armen laten uitsteken
- Speech = laten praten duidelijk
- Time = hoe laat begonnen
ischemisch infarct voorkomen
- clopidogrel: trombocyten aggregatieremmer
- statine (ongeacht hoogte cholesterol); maakt de atherosclerotisch plaque gladder
- bloeddrukverlaging
- risicofactor management
binnen … kan nog trombolyse worden gegeven om stolsels te behandelen
4,5 - 6 uur
acute opvang SEH
- melding
- SEH-verpleegkundige, SEH-arts, neuroloog, radiologielaborant
- trombolyse exclusie criteria
- noodzakelijke invasieve behandelingen (infuus en bloedprikken etc)
- CT (bloedig of ischemisch (ivm bloedverdunners)), ECG, duplex carotiden (dus ook mert kleur bij de echo) , evt echo-cor
- ABCDE ondersteuning
- uitsluiten andere oorzaken voor de neurologische symptomen
- vaststellen indicatie acute behandeling
ischemisch infarct chirurgie als …
preventie recidief niet als behandeling; bij significant gestenoseerd, operabel en bereikbaar mensen
wanneer is vernauwing significant?
> 50 %
opereren alleen bij…
al event gehad (symptomatisch zijn dus) EN significante stenose (dus > 50 %)
symptomatisch stenose ACI (a. carotis interna) > … % MOET behandeld worden
70
symptomatisch stenose ACI (a. carotis interna) > … % OVERWOGEN worden voor behandeling
50
die operatie heet
carotis endarteriectomie
postoperatieve instructies
- bloeddruk controle
- antistolling: trombocytaggregatieremmer
complicaties CEA
- infectie
- nabloeding
- hartaanval (door baroreceptoren)
- stroke
- cranial nerve injury
je moet CEA in principe symptomatisch zijn
je kan ook stenten