gebelikte cerrahi hast Flashcards
gebelikte akut apendisit
En sık non-obstetrik abdominal cerrahi endikasyonu
SX Apendiks lümeni tıkanır Distansiyon Periumbilikal, epigastrik ağrı İştahsızlık, bulantı, kusma
TANIDA ZORLUK: Appendiks lokalizasyonu yer değiştirir
(3 ay, McBurney, 20 hafta umbilikus, 24 hafta iliak kanat, 8ay sonunda sağ böbrek üzerinde)
- *1.trimesterde pelvik ve rektal hassasiyet anlamlı
- *Psoas, obturator ve Rousing bulguları 1/3 (+)
- *Nötrofil > %60, py’da sola kayma anlamlı,
USG ayırıcı tabı için önemli
BT gebede kısıtlı
Tanı bulgularla konur
Tedavisi cerrahidir(Laparatomi)
akut apendisit ayırıcı tanısı kadın doğum hast.
Obstetrik: ektopik gebelik, Erken dogum eylemi, korpus luteum rüptürü, Ablasyo plasenta, koryoamnionit
Jinekolojik: PİH, over kist rüptürü, endometriozis
GİS: kolesistit, kolelitiazis, pankreatit, gastroenterit, intestinal obstrüksyon
Üriner: pyelonefrit, ürolitiyazis
kolesistiyt gebelikte
Akut appendisitten sonra en sık ikinci en sık nonobstetrik akut batın nedeni
nasul olusur cnm:
*Gebelik safra taşı oluşumunu artırır
*Progesteron düz kas kevşetip kollesistokinini inhibe ederek safra kesesi boşalımını geciktirir
*Östrojen progesteronla birlikte safrayı hipersatüre
hale getirir
Belirtiler cnm:
- Akut kolesistit ağrısı sağ üst kadranda sürekli hissedilir
- Yüksek ateş
- Murphy bulgusu nadir (sağ üst kadranda, derin palpasyon sırasında ağrı hissedilmesi nedeniyle inspirasyonun kesilmesi olarak tanımlanır)
tanı cnm:
- USG şart %96 spesifik, %98 sensitif
- Safra kese duvar kalınlığında artış ve perikolesistik sıvı varlığı
kolesistit ayırıcı tanı
Akut apendisit, peptik ülser, pankreatit, pyelonefrit, pnömoni
gebelikte kolesistit tdv için laparotomi
Kollesistit tedavisinde uygulanan laparatomi
– İlk üç ayda %12
– İkinci üç ayda %5.6 abortus
– Son üç ayda %40 erken doğum olasılığı
• Mümkünse ilk üç ayda tesbit edilen ikinci trimestere,
son üç ayda tesbit edilen doğum sonrası döneme
bırakılmalı
Profilaktik tokolize gerek yok
Tromboemboli riskine karşılık sc heparin
Sol yan dekübit pozisyonda cerrahi
İdeal dönem 2.trimestr
gebelikte akut pankreatit
En sık sebep kolelithiazis
Akut pankreatit klinik bulguları gebe olmayanlarla aynıdır:
Sırta yayılan epigastrik ağrı
Bulantı kusma
Dizlerini karnına çekerek yatar
Karında hassasiyet, defans, rebound, distansiyon,barsak sesleirnde azalma
Asit, karın ve sırtta ekimoz, şok
Serum lipaz düzeyinin artması pankreatit için
daha spesifiktir, daha uzun süre yüksek kalır.
•Tanı USG, BT
İv sıvı, nasogastrik dekompresyon, analjezi ile %85 1 hafta içinde iyileşme
gebelikte hepatik rüptür
Gebede ani sarılık ve KC enzim bozukluğu spontan karaciğer rüptürünü düşündürmelidir
**Spontan hepatik rüptür gebeliğe özgüdür
Preeklampside sinüzoidal fibrin depolanması
Portal alana ilerleyen hematom Glisson kapsülünün gerilme kapasitesini aşar rüptür olur
Hematom genellikle sağ yerleşimlidir
Hepatik rüptür multipar ve ileri yaş gebelerde
Sağ üst kadran ve epigastrik ağrı
Bulantı, kusma
gebelikte hepatik rüptür ayırıcı tanı
Gebeliğin akut yağlı karaciğeri
Viral hepatit
Karaciğer yetmezliği
Safra yolları hastalıkları
intestinal obstrüksiyon
Karın ağrısı, bulantı, kusma ,gaz-gaita çıkaramama
Kolik tarzda karın ağrısı %90
Ağrı sırta ve flank bölgeisne yayılır, piyelonefrit ile karışabilir
Kusma %82
Karında hassasiyet %70
Barsak seslerinde bozulma %
Ayakta ve yatarak karın grafisi çekilmeli %90 tanı
!!!1 düz karın grafisi 275 mrad radyasyon verir
1 rad %0.1 teratojenite riskine sahiptir
doğal konjenital malformasyon riski %3
Endikasyon doğru koyulmalı
Sıvı-elektrolit replasmanı
Gastrik dekompresyon
Barsak canlılığına göre gerekirse rezeksyon
Profilaktik AB (ampisilin, sefalosporinler, klindamisin, gentamisin)
gebelikte hemoroid
Anal kanal içinde vasküler dokudan oluşan yastıkçıklar dolunca dilate olur, gerilir ve genişler
Gebelikte intraabdominal basınç artışı, kabızlık ve rektal venöz drenak değişiklikleri olur
Gebelikte kaşıntı en sık şikayet
Tromboz olursa ağrı olur
Sıcak oturma banyosu
Kabızlığın önlenmesi
Hemoroidektomi düşük riskli girişimdir
Rektal kanamada mutlaka kolorektal malignansi akla gelmeli
travma
Non-obstetrik anne ölümleirnin en sık sebebi
Resüsitasyon, hipoksi ve hipovolemi tedavisi
Hafif yaralanmalar dahi fetusu etkileyebilir
Plasental ablasyon riski!!!
En sık künt yaralanmalar görülür: TRAFİK KAZALARI
Dayak, yüksekten düşme
!Travma durumunda öncelikle anne hayatı kurtarılmalıdır
Anne yaşamayacaksa perimortal sezaryen
CPR uygulanırken 24 hf büyük ise 30 derece sol lateral pozisyon uygulanmalı
ABC, solunum desteği, geniş iv kateter, kan örneği, kristaloid solüsyonu
Sıvı açığı düzeltilmeli, idrar sondası takılmalı
