9.1 Etiologie en Epidemiologie van Longkanker Flashcards
Wat is de compositie van tabak en wat voor problemen veroorzaken ze?
Nicotine -> Verslavend
- Meer dan 40 substanties -> Carcinogeen
- Irriterende stoffen -> Inflammatoir
- CO -> Cardiovasculair
Wat is het verband tussen roken en longkanker?
Meer dan 4000 carcinogenen in sigaretten
- 55 voldoende bewijs voor carcinogeniteit
- 20 carcinogenen induceren longkanker in tenminste 1 diermodel
Wat zijn pack-years?
Aantal pakjes sigaretten per dag x aantal jaren
Duur veel belangrijker dan aantal sigaretten per dag:
- Risico longkanker = (Duur)^4.5
- Risico longkanker = (Aantal sigaretten)^1
Wat zijn de cijfers rondom roken?
- Roker rookt 14/dag
- 25 miljard sigaretten gekocht per jaar
- 28% van de mensen rookt meer dan 15 sigaretten
- Lager opgeleiden >30%
- Hoger opgeleiden >20%
- 27% stoppogingen
Wat is de RR voor een actief en passief roken ten opzichte van een niet blootgestelde populatie?
- Actief roker RR: >20 (2000%)
- Passief roker RR: 1.2 (120%)
Wat is de interventie tegen roken?
Verwijderen van blootstelling doet RR dalen:
- Op individueel vlak
- In de maatschappij
Longcarcinoom:
- RR neemt exponentieel af na stopzetten van de blootstelling, maar wordt nooit gelijk aan die van een niet-roker
Primaire preventie is in hoge mate kosten-effectief
Wat is de slagingskans voor stoppen met roken?
- Plots helemaal stoppen (Cold turkey): 7.3%
- Advies dokter: 10.2%
- Nicotinemiddelen: 7-14%
- Medicatie: Tot 33% in combinatie met counseling
Is roken erfelijk?
Nee, maar als meer mensen in de omgeving roken is de kans sneller dat het wordt gedaan
Wat is het verschil van waterpijp en sigaret?
- Waterpijp heeft meer CO
- Zelfde hoeveelheid nicotine
- Waterpijp meer rook blootstelling
Waarvan is het algemeen risico op longkanker van afhankelijk?
- Blootstelling aan tabaksrook
- Genetische vatbaarheid
- COPD
- Levensstijl
- Dieet
Wat is de mortaliteit van longkanker onder niet rokers?
6.5%
Van rokers -> 12.9%
Wat zijn risico factoren voor longkanker in niet-rokers?
- 2e hands roken
- TB (Tuberculose)
- Binnen radon
- Kolen brandende dampen
- Occupational agents
- Familiegeschiedenis
- Genetische varianten
Wat is de 5-jaars overleving bij longkanker?
15%
Meer dan 80% heeft locaal of op afstand uitgezaaide ziekte
Wat zijn grote veranderingen in behandelmogelijkheden in de laatste 10 jaar?
- Van chemotherapie naar personalised medicine
- Immuno-oncologie
Wat zijn de kenmerken van longkanker met incidentie en mortaliteit?
- Wereldwijd belangrijkste maligniteit qua incidentie en mortaliteit
- In Westerse landen nr 2. qua incidentie, nr 1 qua mortaliteit
- Ook bij vrouwen inmiddels belangrijkste doodsoorzaak onder maligniteiten
