13.2 Het vinden van de juiste dosering Anti-kanker geneesmiddelen

Question 1

Wat is het arsenaal van de internist oncoloog?

Answer 1

• Chemotherapie
• Hormoontherapie (Targeted Therapy)
• Immunotherapie

Question 2

Wat is farmacokinetiek?

Answer 2

Wat het lichaam doet met het medicijn

Question 3

Wat is farmacodynamiek?

Answer 3

Wat het medicijn doet met het lichaam

Question 4

Wat is het therapeutische venster?

Answer 4

Als er boven een bepaalde dosering wordt gegeven kan er toxiciteit zijn

Als er onder een bepaalde dosering wordt gegeven kan er onderdosering optreden

Question 5

Wat zijn de kenmerken van chemotherapie?

Answer 5

• Ontwikkeling sinds 80 jaar geleden
• Dosering doorgaans op basis van lichaamsoppervlak (mg/m2)
• Diverse scala aan cytostatica

Question 6

Wat zijn de kenmerken van hormoontherapie?

Answer 6

Opheffen van hormonale stimulans tumoren:
- Tamoxifen
- Aromataseremmers
- LHRG-agonisten/antagonisten

Vaste dosering: Flat/fixed
Vooral oraal, ook subcutaan of intramusculair

Question 7

Wat zijn de kenmerken van targeted therapy?

Answer 7

• Proteïne kinase remmers
• Begonnen met imatinib
• 20 jaar geleden, veelbelovend
• Orale toediening
• Vaste dosering

Question 8

Waar wordt er rekening mee gehouden tijdens het optimaliseren van de dosering?

Answer 8

Rekening houden met interacties

Question 9

Wat is het metabolisme van geneesmiddelen?

Answer 9

Fase 1 metabolisme: Moederstof wordt via CYP450 geoxideerd/gereduceerd

Fase 2 metabolisme: Moederstof/metaboliet wordt via UGT geconjugeerd

Question 10

Welke factoren hebben invloed op de blootstelling met de medicatie?

Answer 10

• Lichaamsoppervlakte maten
• Ziekte gerelateerd
• Co-medicatie
• Orgaanfunctie
• Lifestyle
• Genetische factoren
• Lichaamskenmerken

Question 11

Wat is DPYD enzym (farmacogenetica)?

Answer 11

Als DPD niet werkt worden er meer actieve metabolieten gevormd en is er meer toxiciteit

Bij afwijkingen in DPYD enzym:
- Heterozygote afwijking: 50% dosisreductie
- Homozygote afwijking: Contraindicatie

Question 12

Wat is een voorbeeld van hoe de geneesmiddeleninteractie verloopt?

Answer 12

Tamoxifen wordt uiteindelijk naar endoxifen omgezet via CYP3A4 en CYP2D6

Er zijn bepaalde medicijnen die CYP2D6 remmen waardoor tamoxifen niet meer wordt omgezet naar endoxifen

Question 13

Wat doet grapefruitsap?

Answer 13

Remt CYP3A4

Gevolg: Hogere concentraties van geneesmiddelen in het bloed wat een vergrote kans op bijwerkingen oplevert

Question 14

Wat is de interactie met voeding en geneesmiddelen?

Answer 14

Toedienen op nuchtere maag neemt het lichaam het minder goed op, maar kan wel een betere voorspelling geven wat de werking zal zijn

Question 15

Wat is de interactie met roken en geneesmiddelen?

Answer 15

CYP1A wordt geïnduceerd door roken. Het staat dus aan waardoor de medicatie voor longkanker sneller wordt gemobiliseerd en ze een hogere dosis nodig hebben

Question 16

Wat gebeurt er als er St. Jans kruid wordt ingenomen?

Answer 16

CYP3A4 gaat sneller werken en zorgt dat imatibin sneller wordt gemobiliseerd

Question 17

Wat is Therapeutic Drug Monitoring en wat zijn de kenmerken ervan?

Answer 17

Meten van geneesmiddelspiegels

Kenmerken:
- Aanpassen dosering bij spiegel onder de streefwaarde
- Momenteel onderwerp van onderzoek

Question 18

Wat zijn de kenmerken van monoclonale antilichamen?

Answer 18

Targeted Therapy (Tumorgericht) of Immunotherapie (T-cel gericht)

Volledig ander metabolisme dan andere systemische therapieën:
- Conform endogeen igG
- Dus geen CYP450

Dosering in mg/kg (Alleen cetuximab in mg/m2)

Question 19

Hoe is de dosering van immunotherapie?

Answer 19

• Anti-PD1 (Nivolumab/pembrolizumab) meest gangbaar
• Dosering bij registratie op mg/kg
• Piekconcentraties lijken niet relevant: Doseringsinterval verdubbeld
• Op basis van PK modellen (Computermodel) naar fixed dose aangepast (Zoals bij 80 kg)
• Lopend onderzoek om overdosering te beperken: Dosis aanpassen aan blootstelling en de behandelduur