10.1 Mammacarcinoom Flashcards
Bij welke BRCA mutatie levert het weghalen van de borst een overlevingsvoordeel op?
Bij BRCA1 genmutatie. Niet bij de BRCA2 genmutatie
Wat is de oudste gerichte oncologische medicament bij de behandeling van borstkanker?
Tamoxifen
Tamoxifen zorgt voor actief endoxifen:
- Hoe hoger de concentraties endoxifen, hoe lager de kans op een recidief
Wat is Therapeutic Drug Monitoring (TDM)?
Wordt gebruikt om de concentratie van een bepaald geneesmiddel in het bloed te meten, zodat de dosering van dit middel kan worden bijgestuurd
Wat is een alternatief voor biopten van metastasen?
Biopten van metastases zijn niet altijd mogelijk en belastend voor de patiënten
Kankercellen in het bloed (Liquid biopsies) bij patiënten met solide tumoren is een goed alternatief
Welke soorten mammacarcinomen (BrC) zijn er?
Primair mammacarcinoom:
- Niet op afstand uitgezaaid
- Behandeling in opzet curatief
- Behandeling door chirurg en meestal ook oncoloog en radiotherapeut
Gemetastaseerd mammacarcinoom:
- Op afstand aantoonbare metastasen (Uitzaaiing)
- Palliatieve behandeling (Levensverlengend)
- Behandeling door oncoloog, soms therapeut, zelden chirurg
Welke soort lymfekliermetastasen zijn er bij mammacarcinoom?
Gaat via de lymfebanen:
- Lokale metastasen
- Afstandsmetastasen
Welke soort hematogene metastasering zijn er?
Via de bloedbaan
- Alle afstandsmetastasen
- Bij borstkanker vaak long, lever, bot
- Geen curatie meer mogelijk
Wat is lokale behandeling?
Chirurgie of radiotherapie
Wat is systemische therapie?
Therapie via tablet/infuus/injectie (Via de bloedbaan)
Wat is Adjuvante en Neo-adjuvante behandeling?
Adjuvant: Behandeling primair BrC na borstoperatie
Neo-adjuvant: Behandeling primair BrC voor borstoperatie
Wat is palliatieve behandeling?
Behandeling bij gemetastaseerd BrC
Wat zijn micrometastasen?
Niet aantoonbare borstkankercellen
Het is nog wel te genezen -> Met (Neo)adjuvante therapie
Macrometastasen zijn niet te genezen -> Palliatieve behandeling
Hoe was het verloop van borstkanker anno 1970?
Bij diagnose:
- 5% Al afstandsmetastasen (Long, lever, bot) -> Geen genezing mogelijk
- 95% Geen detecteerbare afstandsmetastasen -> Lokale therapie (Borstoperatie eventueel + Radiotherapie)
- 50% Uiteindelijk sterft aan borstkanker indien geen nabehandeling volgt
- 50% Micrometastasen (Hematogeen) -> Al vroeg in ontwikkeling van BrC
Welke 2 inzichten kwamen na bekend worden dat ook kleine mammacarcinomen al hematogeen kunnen metastaseren?
1) Bij beperkte grootte van mammacarcinoom:
- Beperkte chirurgische ingreep mogelijk (o.a. borstsparend
- Minder mutilerende ingreep
- QoL verbeterd
2) Naast lokale therapie ook systemische therapie nodig gericht tegen micrometastasen
Wat zijn de cijfers rondom frequentie optreden mammacarcinoom in NL?
- 17000 vrouwen per jaar
- 1 op de 7 vrouwen ontwikkelt BrC
- Bij 120 mannen per jaar wordt BrC ontdekt
Wat zijn de kenmerken van borstkanker bij mannen?
1% van alle borstkankers
Risicofactoren:
- Obesitas
- Testiculaire afwijkingen
- Hypofyseadenoom
- Bestraling op thoraxwand
- Etniciteit
Fenotype: ER, PR en AR positief, HER2 neg, meestal luminal B
Verschillen met vrouwen met BrC: 40% N+, vaker ER+
Vaker geassocieerd met genetische afwijkingen:
- BRCA2 (10%)
- BRCA1 (<5%)
- Klinefelter (Chromosomale XXY, risk 50x omhoog)
- CHEK2
- p53
- PTEN
Wat is de reden van toename in incidentie in de tijd?
Start landelijke borstkankerscreening
Vergrijzing (Langere overleving)
Wat zijn de redenen afname sterfte aan BrC?
- Start landelijke borstkankerscreening
- Betere detectiemethodes
- Betere behandelingsmogelijkheden
Waar hangt de overleving van de patiënt met BrC vanaf?
Stadium waarin de ziekte wordt ontdekt
Wat zijn de risicofactoren voor ontwikkelen van borstkanker (8)?
- Toegenomen leeftijd
- Mutatie BRCA1/2
- Geografische regio Noord-Amerika/Noord-Europa
- Dicht klierweefsel
- Atypische benigne proliferatie
- Borstklierafwijkingen
- Bestraling op mediastinum in voorgeschiedenis
- Eerdere mammacarcinoom in voorgeschiedenis
Wat gebeurd er bij 50% van de patiënten met afstandsmetastasen die een behandeling krijgen van neo(adjuvante) of systemische therapie?
Ze zijn genezen
Hoe gaat borstkanker behandeling?
Curatief:
- Neoadjuvant: Chemo-operatie
- Adjuvant: Radiotherapie
Palliatief:
- Chemo
- Endocriene therapie
- Zelden operatie
- Soms radiotherapie
Welke 4 subtypen van BrC zijn er?
Is afhankeijk van receptorstatus:
- ER/PR receptor
- HER2 receptor
Anti-HT alleen effectief bij ER/PR receptor
Anti-HER2 alleen bij HER2 receptor effectief
