10.3 Chirurgie en Mammacarcinoom Flashcards
Wat is de chirurgische behandeling van de mamma bij mammacarcinoom?
Operatie van de borst:
1) Borstsparende chirurgie -> Mammasparende therapie (MST)
2) Borst amputatie -> Ablatie -> Mastectomie
Operatie van de oksel:
1) Schildwachtklier-/poortwachterklierprocedure/ Sentinel Node (SN)
2) Okselkliertoilet (OKT)/Okselklierdissectie (OKD)
Wat is een Gemodificeerd Radicale Mastectomie (GRM)?
Borstamputatie + Okselkliertoilet
Wat zijn de kenmerken van de borstsparende chirurgische behandeling van mammacarcinoom?
- Ruim 60% kiest voor borstsparende chirurgie (MST)
- MST altijd gevolg door bestraling om risico recidief te verkleinen
- MST + Adjuvante RT vs. ablatio mammae: Gelijke overall survival
Wanneer is MST niet mogelijk?
- Grote tumor in kleine borst
- PT in het verleden bestraald
- Als in meerdere kwadranten in de borst
- Tumor/DCIS aanwezig is
Wat is het doel van de MST?
- Radicale resectie
- Cosmetisch acceptabel resultaat
Wat wordt er preoperatief gedaan bij een niet palpabele tumor?
- Draad in de tumor
- Radioactieve bron (I-125) in tumor
Op deze manier wordt de tumor ‘gemarkeerd’
Wat zijn de kenmerken van het I-125 bronnetje?
- Titanium zaadje 4,5 x 8mm
- Gelabeled met I-125
- Gamma probe
Voordelen:
- Punt bron
- Halfwaardetijd 60 dagen
- Kan ook in de kliermetastase
Wanneer wordt er een ablatio gedaan?
Borstsparende behandeling niet mogelijk en MST is niet wenselijk:
- Eventueel BRCA1/2 genmutatie
- Keuze PT
Optie: Directe of uitgestelde reconstructie
Wat wordt er gedaan bij een T4 mammacarcinoom?
Niet starten met chirurgische behandeling: Radicale resectie vaak niet haalbaar.
Eerst chemotherapie neoadjuvant
Doel: Kleiner maken van de tumor om radicale resectie mogelijk te maken
Hoe wordt de oksel gestagneerd?
- Sentinel Node Procedure
- Okselklierdissectie
Wat is het doel van de Sentinel Node Procedure?
Stadiering van de oksel bij klinisch (LO + Beeldvorming) negatieve oksel (cN0)
Wat zijn de methoden bij de Sentinel Node Procedure?
30-40 MBq 99m-technetium in nanocolloid
Patentblauw
Wanneer wordt de Sentinel Node Procedure gedaan bij een mammacarcinoom?
Mammacarcinoom met klinisch negatieve oksel (cN0)
Wanneer wordt er een okselklierdissectie gedaan?
Van Oudsher: Bij mammacarcinoom met bewezen metastasen oksel (cN+)
Huidig: Steeds vaker radiotherapie in plaats van okselklierdissectie bij N+
Wanneer wordt er geen okselkliertoilet (OKT)/okselklierdissectie gedaan?
Indien neo adjuvante systemische therapie met downstaging
Welke klachten kunnen mensen krijgen door OKT?
- Seroom
- Lymfoedeem van de arm
- Sensibiliteitsstoornissen
- Krachtsverlies
- Bewegingsbeperking schouder
Wat is de adjuvante behandeling?
Preventieve behandeling van mogelijk aanwezige microscopische uitzaaiingen die men nog niet kan aantonen -> Ter voorkoming lokaal recidief en/of uitzaaiingen
Van welke factoren is de keuze voor een (neo-)adjuvante therapie van afhankelijk?
- T-stadium
- N-stadium
- Gradering
- Wel/Geen lymfangioinvasie
- Tumorreceptoren positief/negatief:
-> Oestrogeen
-> Progesteron
-> HER2Neu
Wat is de adjuvante behandeling na chirurgie?
Radiotherapie:
- Mamma: Bij MST
- Thoraxwand: Bij grote tumor met slechte kenmerken
- Locoregionaal: Bij >3 lymfekliermetastasen
Systemische therapie: Afhankelijk van tumorstadium/tumorkenmerken:
- Chemotherapie
- Anti-hormonale therapie: Bij een positieve hormoonreceptor
- Immunotherapie: Bij HER2Neu
NB: Indien preoperatief al indicatie voor systemische therapie kan dit ook neoadjuvant worden gegeven
Wat zijn de verschillende mammareconstructies?
- Tissue Expander Prothese
- DIEP lap (buik)
- SGAP lap (bil)
Wat zijn de opties van een mammareconstructie?
- Oncoplastische chirurgie
- Protheses
- Autoloog weefsel en prothese
- Uitsluitend autoloog weefsel (Rug, buik, billen, benen)
Wat is de timing van totale borstreconstructie?
Primaire (Of directe) reconstructie:
- Bij preventieve huid (+ tepel)sparende amputatie
- Bij (huidsparende) amputatie in verband met borstkanker/DCIS
Uitgestelde (Of secundaire reconstructie):
- Enige tijd na amputatie
Tertiaire reconstructie:
- Verandering van een (Mislukt) reconstructie in een ander type reconstructie
Wat is oncoplastische chirurgie?
Toepassing van plastisch chirurgische technieken bij borstsparende chirurgie (Bijv. met borstverkleiningstechnieken)
Wat geeft een esthetisch acceptabel resultaat bij MST?
Tot 10% volume excisie
Vanaf 20% volume-excisie bij MST kan een deformiteit geven die correctie vereist
Wat is de reden voor een oncoplastische chirurgie?
Om borstsparende chirurgie praktisch mogelijk te maken bij patiënten die anders een mastectomie moeten ondergaan
Om de kans op een slecht esthetisch resultaat te minimaliseren
Wat zijn contra-indicaties bij een oncoplastische chirurgie?
- Bij hoge kans op irradicale resectie
- T4 tumoren
- Multicentrisch mammacarcinoom
- Micro-calcificaties door de hele mamma
- Inflammatoir carcinoom
Wat zijn de typen van een oncoplastisch chirurgie?
Volume displacement: Zonder toevoeging van weefsel (Mamma reductietechnieken)
Volume replacement: Met toevoeging van weefsel (Doorgaans aangrenzend aan de borst, bijvoorbeeld latissimus dorsi)
Wat zijn de voordelen van een prothesereconstructie (+/- Tissue Expander)?
- Eenvoudig
- Korte OK duur
- Geen extra littekens
- Geen desastreuze complicaties
Wat zijn de nadelen van een prothesereconstructie (+/- Tissue Expander)?
- Twee ingrepen nodig
- Minder natuurlijk
- Lans kapselcontractuur
- Kans malpositie
- Niet na radiotherapie
- Vaak revisie nodig
Wat zijn de voordelen van een prothese met autoloog weefsel (Latissimus dorsi) (+/- Tissue Expander)?
- Gemiddelde moeilijkheidsgraad
- Goed doorbloed weefsel
- Introductie van de huid
- Natuurlijker
- Ook na radiotherapie mogelijk
- Geen desastreuze complicaties
Wat zijn de nadelen van een prothese met autoloog weefsel (Latissimus dorsi) (+/- Tissue Expander)?
- Opoffering Latissimus Dorsi
- Draaien patiënt tijdens de operatie
- Extra litteken
- Seroom rug
- Vaak 2 ingrepen
- Kans op kapselcontractuur
- Prothesemalpositie
Wat zijn de voordelen van een volledige autologe reconstructie (DIEP)?
- Volledig lichaamseigen
- Introductie huid en volume
- Natuurlijk aspect
- Ook na radiotherapie mogelijk
- 1 ingreep
- Buikwandcorrectie
- Kan ook tertiair
Wat zijn de nadelen van een volledige autologe reconstructie (DIEP)?
- Technisch complex
- Lange OK duur
- Kans op grotere complicaties
- Verscheidene contra-indicaties
- Extra littekens
