10.2 Diagnostiek en Behandeling van Mammacarcinoom Flashcards
Wat zijn de risicofactoren van mammacarcinoom?
- Sporadisch mammacarcinoom (80%)
- Familiair mammacarcinoom (tot 10%): 2 à 3x verhoogd risico
- Heriditair mammacarcinoom (tot 10%)
-> Zoals BRCA1 of BRCA2 genmutatie
-> 60-70% life-time-risk mammacarcinoom
-> Sterk verhoogd risico ovariumcarcinoom
NB: Radiotherapie thoraxwand op jonge leeftijd -> Risico mammacarcinoom conform BRCA1 of BRCA2 genmutatie
Wanneer wordt er gedacht aan erfelijke vormen van borstkanker?
- Familiair voorkomen van borstkanker
- Jonge leeftijd bij diagnose
- Meerdere keren borstkanker bij 1 persoon
- Man met borstkanker
- Bepaalde combinaties van soorten kanker BRCA1 en BRCA2: Borstkanker/Ovariumcarcinoom
-> Klinische geneticus
Wat is de presentatie van primaire mammacarcinoom?
Klachten:
- Meest voorkomend zijn palpabele afwijkingen in de mamma
- Ingetrokken tepel
- Inflammatie van de mamma (Peua d’orange), Ulceratieve afwijkingen
- Pijn is slechts zelden een primaire klacht
Geen klachten:
- Screening: Bevolkingsonderzoek van vrouwen vanaf 50 jaar
- Toevalsbevinding bij ander onderzoek (Bijvoorbeeld CT thorax)
Wat wordt er gedaan tijdens LO bij BrC?
Inspectie:
- Huidafwijkingen?
- Mastis/peau d’orange?
- Intrekking huid/tepel?
Palpatie mamma: Palpabele tumor?
Indien tumor:
- Grootte?
- Glad/irregulair?
- Mobiel/fixatie?
Palpatie oksels, infra- en supraclaviculair
Wat wordt er gedaan als AO bij diagnostiek van BrC?
- Mammografie
- Echografie mamma
- Cytologische punctie
- Histologische biopt
- MRI
- Echo oksel
- Botscan
- CT-scan
- PET scan
-> Stellen diagnose
-> Stagering, TNM stadium
Wat zijn de kenmerken van een mammografie?
- Geschikt voor screening
- Goed vergelijkbaar met eerdere mammagrafie
- Eerste keus bij verdenking mammacarcinoom
Wat zijn de kenmerken voor echografie?
- Niet geschikt voor screening
- Wel geschikt voor gericht onderzoek van afwijkingen gevonden bij lichamelijke onderzoek, mammografie of MRI
- Verdenking mammacarcinoom -> Directe biopt mogelijk
- Stagering oksel (TNM) -> Punctie bij verdachte pathologische lymfklier
Wat is het kenmerk van MRI?
Hoge sensitiviteit, maar 16-41% onverwachte bevindingen
Wanneer wordt er een MRI gemaakt?
- Diagnostische discrepantie: LO/mammografie/echo
- Preoperatief (Wel/geen borstsparende behandeling mogelijk)
- Lobulair carcinoom en wens tot borstsparende behandeling -> Bij lobulair carcinoom vaak onderschatting grootte op mammografie
- Screening hoog risico patiënten (Bijv. BRCA1/2 genmutatie)
Wanneer wordt er een disseminatie onderzoek gedaan?
Niet standaard bij diagnose mammacarcinoom.
Geïndiceerd bij hoog risico BrC:
- T4 BrC
- Lymfekliermetastasen
- Recidief BrC
- Klinische verdenking metastasen (Bijv. rugklachten)
FDG PET-CT
Waarvoor is een TNM classificatie BrC nodig?
Bepalend voor prognose en keuze behandeling
Wat is een curatieve behandeling bij BrC?
Chirurgie
Vaak in combinatie met systemische therapie en/of radiotherapie (RT) afhankelijk van:
- Keuze wel/niet borstsparende chirurgie
- TNM stadium
- Overige tumorkenmerken
- Receptoren: Oestrogeen (ER), progesteron (PR), HER2Neu
- Mate agressiviteit: Gradering (1 minst agressief, 3 meest), lymfangioinvasie: Ja/nee)
Hoe ziet de pathologie eruit wanneer de tumor goedaardig is?
Mastopathie -> Lumpy Breast Disease -> Fibrocysteuze verandering apocriene metaplasie:
- Hyperplasie
- Fibroadenoom
Hoe ziet de pathologie eruit wanneer de tumor kwaadaardig-voorstadium (Carcinoma-In-Situ) is?
Ductaal Carcinoma In Situ -> DCIS
Lobulair Carcinoma In Situ -> LCIS
Hoe ziet de pathologie eruit wanneer het kwaadaardig is?
- Adenocarcinoom
- Sarcoom/Maligne phyllodes tumor
Wat zijn de kenmerken van voorstadium (Carcinoma-In-Situ)?
- Neoplastische proliferatie van de epitheel
- Blijft binnen de contour van de duct
- Basaalmembraan is intact
- Geen bloedvoorziening (Diffusie afhankelijk): Necrose en verkalking
- Niet palpabel
- Ductaal Carcinoma In Situ (DCIS)
- Lobulair Carcinoma In Situ (LCIS)
Wat zijn de kenmerken van lobulair Carcinoma-In-Situ?
- Geen symptomen
- Meestal geen calcificaties
- Toevalsbevinding bij microscopie
- Vaak diffuus en bilateraal
Wat is M-paget?
DCIS
Te herkennen aan de schilferige, rode uitslag bij de tepel en tepelhof. Soms gaat dat gepaard met vocht of bloedverlies uit de tepel
Wat zijn de kenmerken van een adenocarcinoom?
- Infiltrerende proliferatie van epitheelcellen
- Soms palpabel
- Veel verschillende types:
-> No Special Type (NST): Ductaal
-> Special subtypes
Wat is de differentiatiegraad?
Gebaseerd op 3 criteria:
1) Mate van buisvorming
2) Mate van atypie
3) Mitose activiteit
Graad:
1) Goed
2) Matig
3) Slecht
Wat is de receptorstatus?
Oestrogeenreceptor (ER) of Progesteronreceptor (PR), meestal positief
HER2 receptor meestal negatief
Wat staat in het PA verslag?
- Tumorsubtype
- Diameter
- Differentiatiegraad
- Therapierespons
- ER/PR en HER2Neu status
- Radicaliteit
- Lymfeklierstatus
Met wat gaat DCIS vaak gepaard?
Micro calcificaties
