9.1 etiologie en epidemiologie van longkanker Flashcards
wat is de compositie van tabak en wat voor problemen veroorzaken ze?
nicotine- verslavend
> 40 substanties- carcinogeen
irriterende stoffen- inflammatoir
CO- cardiovasculair
wat is verband tussen roken en longkanker?
> 4000 carcinogenen in sigaretten
55 voldoende bewijs voor carcinogeniteit
20 carcinogenen induceren longkanker in tenminste 1 diermodel
wat zijn Pack-Years?
aantal pakjes sigaretten per dag x aantal jaren
duur veel belangrijker dan aantal sigaretten per dag
- risico longkanker= (duur)^4.5
- risico longkanker= (aantal sigaretten)^1
wat zijn cijfers rondom roken?
roker rookt 14/dag
25 miljard sigaretten gekocht per jaar
28% van de mensen >15 rookt
- lager opgeleiden >30%
- hoger opgeleiden 20%
27% stoppogingen
wat is de RR voor een actief en passief roker tov niet blootgestelde populatie?
actief roker RR>20 (2000%)
passief roker RR 1,2 (120%)
wat is de interventie tegen roken?
verwijderen van blootstelling doet RR dalen
- op individueel vlak
- in de maatschappij
longca: RR neemt exponentieel af na stopzetten blootstelling: wordt nooit gelijk aan niet-roker
primaire preventie is in hoge mate kosten-effectief
wat is slagingskans voor stoppen met roken?
plots helemaal stoppen (cold turkey): 7.3%
advies dokter: 10.2%
nicotinemiddelen: 7-14%
medicatie: tot 33% icm counseling
is roken erfelijk?
nee maar als meer mensen in je omgeving roken ga je het ook zelf sneller doen
wat is verschil waterpijp en sigaret ?
waterpijp meer CO
zelfde hoeveelheid nicotine
waterpijp meer rook blootstelling
waarvan is algemeen risico op longkanker can afhankelijk?
blootstelling aan tabaksrook
genetische vatbaarheid, COPD
levensstijl, dieet
wat is de mortaliteit van longkanker onder niet rokers?
6.5%
van rokers–> 12.9%
wat zijn risico factoren voor longkanker in niet rokers?
- 2e hands roken
- TB (tuberculose)
- binnen radon
- kolen brandende dampen
- occupational agents
- familiegeschiedenis
- genetische varianten
wat is 5 jaars overleving longkanker?
15%
>80% heeft locaal of op afstand uitgezaaide ziekte
wat zijn grote veranderingen in behandelmogelijkheden de laatste 10 jaar?
van chemo naar personalised medicine
immuno-oncologie
wat zijn kenmerken van longkanker met incientie en mortaliteit?
wereldwijd belangrijkste maligniteit qua incidentie en mortaliteit
in westerse landen nr 2 qua incidentie, nr 1 qua mortaliteit
ook bij vrouwen inmiddels belangrijkste doodsoorzaak inder maligniteiten