13.4 gemetastaseerd melanoom Flashcards
hoe kan je kijken of een moedervlek kwaadaardig is?
met dermatoscoop
wat doe je als het een melanoom is?
re-excisie met marge, afhankelijk van stadiering
heeft melanoom grote kans op metastasering?
ja
vooral lymfogeen of hematogeen
wat is het doel van de sentinal node procedure (SNP) bij melanoom?
bepalen van de prognose
bij prositieve sentinel node heb je automatisch stadium 3 ziekte
wanneer doe je SNP?
bij stadium IB en hoger om optimaal te stadieren en te informeren over de prognose
doe het niet bij stadium IA
advies bij pt met positieve SN potentiele voor en nadelen van eventuele aancullende lymfklierdissectie bespreken
positieve SN is indicatie adjuvante therapie
wat is prognose gemetastaseerd melanoom in 2010
ongeveer 20 maanden
welke 2 vormen van systemische therapie bij melanoom?
immuun therapie
targeted therapy
wat is targeted therapy?
50% van pt met melanoom hebben BRAF mutatie (meestal V600E of V600K).
BRAF wordt geactiveerd waardoor MAPK signaling en dus stimulatie van celdeling/-proliferatie
vemurafenib en dabrafenib zet BRAF uit (kan alleen als BRAF V600 aanwezig is)
wat is uiteindelijke effect van dabrafenib in vergelijking met chemo?
je verlengt alleen het leven, uiteindelijk komt het weer op hetzelfde slechte punt
hoe kan je resistent zijn tegen bijv dabrafenib (BRAF remmers)? hoe los je op?
bijv door activerende mutaties in MEK waardoor er weer actief signaal is
oplossing: MEK inhibitie + BRAF inhibitie
welke immuuncel wordt door immuuntherapie direct beinvloedt?
cytotoxische t cel
wat doen T cellen met melanoom?
ze vallen melanoom aan. dit is vaak onvoldoende om hele melanoom te verwijderen.
wat doen we bij immuuntherapie?
kunnen bij 2 fases ingrijpen: checkpoint inhibitie
- in primingfase: T cel bindt aan dendritische cel
- effector fase: T cel bindt aan kanker cel
kankercel maakt een verbinding waarbij hij tegen T cel ‘zegt’ dat er niets aan de hand is. met immuuntherapie wordt die binding geblokkeerd met antilichamen
welke middelen gebruiken we voor imuuntherapie?
anti CTLA4: iplimimumab
anti-PD(L)1: pembrolizumab/ nivolumab
betere overleving dan chemo
wat is verschil in ovrleving bij chemo en immuuntherapie?
bij chemo: uiteindelijk bijna iedereen progressie van de ziekte (en dood)
bij immunotherapie: een deel na 5 jaar: nog steeds geen groei van ziekte
