Weke delen letsels, avulsies en luxaties Flashcards
Vormen van rupturen?
- Peesruptuur: scheur of sectie tussen spier en bot
- Ligamentruptuur: scheur of sectie tussen 2 botten
- Avulsiefractuur: benige afrukking van pees of ligament
Wat is een spierscheur?
Scheur ter hoogte van spierbuik of overgang spier/pees
Kliniek van spierscheur?
- Acuut ontstaan, vaak tijdens sporten
- Pijn bij palpatie of rekken pier
- Beperkte mobilisatie en steunname
- Zwelling:
- Acuut door hematoom
- Traag door oedeem door inflammatie
Belangrijke DD spierscheur onderste lidmaat
Diep veneuze trombose
Behandeling spierscheur
1: rust, ontlasten, ijs, compressie, pijnstilling
2: passieve mobilisatie, warmte, US
3: isometrische oefeningen
4: verdere spierbonificatie
5: progressieve sporthervatting
Hoe noemt men beweging waarbij spier niet actief beweegt, maar wel contraheert?
Isometrische oefeningen
Definitie peesscheur
Scheur tussen spier en bot
Kliniek peesscheur?
- Meestal acuut ontstaan bij sporten of wonde met scherp voorwerp
- Pijn ter hoogte van pees
- Functiebeperking
Bijkomend onderzoek peesscheur?
RX: botavulsie? abnormale stand bot?
Echo, MRI: visualisatie pees
Conservatieve behandeling peesruptuur?
Immobilisatie met de peesuiteinden tegen elkaar tot genezing
Bij rokers, diabetes, ouderen.
Voordelen: minder complicaties dan heelkunde
Nadelen: risico op reruptuur en minder goed functioneel resultaat
Chirurgische behandeling peesruptuur?
o Hechting van de pees: Bunnell sutuur = enkel voor peesuiteinden tegen elkaar te brengen, niet stevig genoeg voor spierkracht te verdragen
Gevolgd door immobilisatie en passieve mobilisatie
Behandeling achillespeesruptuur?
Equines gips 4-6 weken
Progressief in neutrale stand week 6-8
Mobilisatie en stappen met hieltje in de schoen 2 – 8 weken
Ligamentruptuur?
Scheur tussen 2 botten
Kliniek ligamentruptuur
- Meestal acuut ontstaan na trauma of overdreven beweging
- Abnormale gewrichtslaxiteit
BO ligamentruptuur?
- Echo
- MRI
- RX stressopname
R ligamentruptuur?
- Conservatief: ijs, hoogstand, compressie verband, taping, brace, …
- Hechten gescheurde ligament + gips of brace ( zelden)
- Ligamentplastiek = vervangen door een pees
Belang van nabehandeling?
- Mobilisatie
- Proprioceptie training
- Spierkracht trainen
Avulsiefractuur?
Benige afrukking van pees of ligament.
Kliniek avulsiefractuur?
- Na significant trauma
- Electieve drukpijn bij palpatie (aah test), asdrukpijn
- Soms geen functieverlies door behoud continuïteit (Periost)
Kliniek avulsiefractuur trochanter major?
gluteus medius –> trendelenburg gang
Kliniek avulsiefractuur Tuberculum major?
m. supraspinatus –> minder abductiekracht schouder
Kliniek avulsiefractuur laterale tibia condyl?
lig. Collaterale fibulare –> vaak geassocieerd met ACL ruptuur
Bo avulsiefractuur?
- Radiografie
- CT of MRI soms noodzakelijk
- !!! Kliniek primeert, niet protocol radioloog
R Avulsiefractuur
- Conservatief: zo onverplaatst –> gips of brace (3-8 weken)
! Opvolgen voor secundaire verplaatsing - Chirurgie: fixatie in juist positie +/- immobilisatie of bescherming
Oorzaken tendinitis
- Repetitieve microtraumata
- Overbelastingsletsels met gebrekkig herstel mechanisme
- Mucoïde degeneratie van pees, verkalking
Ontsteking van schede die pees omgeeft?
Infectieuze tenosynovitis
BO tendinitis
- Echo: vocht en peesschede verdikking
- RX: verkalking
- MRI
- Proefinfiltratie met Lidocaïne +/- corticoïden
- CAVE: vermijden van corticoïden in pezen die veel kracht moeten dragen (AP en KP) omdat dit de pees kan degraderen - Bloedafname bij twijfel over infectieuze oorzaak
R tendinitis?
- Conservatief: rust, ijs, pijnstilling, NSAIDS, immobilisatie, kiné, infiltraties
- Heelkunde = zelden geïndiceerd
R tendinitis?
- Conservatief: rust, ijs, pijnstilling, NSAIDS, immobilisatie, kiné, infiltraties
- Heelkunde = zelden geïndiceerd
Bursitis?
Ontsteking van slijmbeurs
Etiologie bursitis?
- Microtraumata
- Soms: infectie, kristallen, …
Kliniek bursitis?
- Vaak sluimerende progressie
- Zelden acuut ontstaan
- Warm, rood, gezwollen, soms fluctuaties
BO bursitis?
- Punctie –> onderzoeken synoviaal vocht bij twijfel over infectieuze oorzaak
- RX: botaanwas of verkalking (oorzaak of gevolg van bursitis)
- Echo/MRI: bij twijfel over vocht of harde massa
- Labo: CRP, BSE, opsporen infectie
R bursitis?
- Conservatief: rust, ijs, pijnstilling, NSAIDS, immobilisatie, kiné, infiltraties
- Heelkunde: zo storende zwelling na conservatieve behandeling -> resectie slijmbeurs
Behandeling infectieuze bursitis?
- Urgente drainage, spoeling +/- lokale AB/ wiek
- In 2e tijd resectie slijmbeurs
Luxatie?
Niet meer in contact zijn van gewrichtsoppervlakken
Subluxatie?
= abnormaal contact tussen gewrichtsoppervlakken
Risico bij luxaties?
- Geassocieerde fracturen
* Geassocieerde neurovasculaire letsels
Kliniek luxaties?
- Meestal na significant trauma
- Pijn over gewricht en beperkte ROM (actief EN passief)
- Vervorming
BO luxatie?
- RX face, profiel en ¾
* CT bij twijfel
R luxatie
• (gesloten) reductie + reductie behouden (immobilisatie)
Wat is van uiterst belang voor de reductie van een luxatie?
- Opsporen van fracturen!
- Neurovasculair bilan!
