Safra Kesesi Hastalıkları Flashcards
Hepatosistik üçgen(Calot) neresidir
Sistik kanal
Ana hepatik arter
Kc sınırır arasında bulunan alandır
Koledokla ana pankreas kanalının birleşimi 3 konfigürasyondan biri ile olur bunlar nelerdir
1-Her iki kanal duodenum duvarı dışında birleşerek duodenum duvarını tek bir kanal olarak kat eder
2-Her iki kanal duodenum duvarı içinde birleşir
3-Her iki kanal duodenum duvarına farklı papillalardan açılırlar
Luschka kanalları nedir
Bazı olgularda karaciğerden safra kesesine drene olan küçük safra kanallarıdır
Vagal stimülasyon safra dekresyonunu artırırken solanknik stimülasyon safra akışını azaltır
D
Primer safra tuzları nelerdir
Kolat
Kenodeoksikolat
Yüzde 80i terminal ileumdan emilir
Sekonder safra tuzları nelerdir
Deoksikolat
Litokolat
Bakteriler dekonjuge ederler ve kolonda emilirler
Artan kolesistokininin oddi sfinkterine etkisi nedir
Relaksasyona neden olarak safranın duodenuma akışını sağlar
Safra kesesi ve duvarında kalınlaşma ne düşündürür
Kolesistit
Safra kesesi usgsinde polipler ile taşların arasındaki fark nedir
Polipler postür değişikliğiyle hareket etmezler
Oral kolesistografi nedir
Oral yoldan verilen radyoopak maddeyle safra yolundaki doluş defektleri izlenir
Biliyer radyonüklit sintigrafi(Hida sintigrafisi) nedir
99m teknesyumla işaretlenmiş (HIDA) iv olarak enjekte edilir kc kupferde temizlenerek safra içersine alınır
**Primer kullanım alanı akut kolesistit tanısının konulmasıdır
BTnin safra kesesi incelemesindeki amacı nedir
Ana kullanım amacı ekstraheoatik safra ağacı ve komşu yapıların seyrinin durumunu ortaya koymasıdır
Safra taşının tanısının konulmasında Usgye üstün değildir
Mrg ile birlikte MRCP safra ağacı ve oankreas hastalıklarının tanısını koyma olanağı sağlar
D
Ercp koledokolitiazis hastalarında özellikle de tıkanma sarılığı,kolanjit ya da biliyer pankreatit ile seyreden olgularda hem tanısal hem de tedavisel açıdan tercih edilir
D
Safra taşı oluşumuna predispozan faktörler nelerdir
Obezite
Gebelik
Crohn hastalığı
Terminal ileum rezeksiyonu
Mide cerrahisi
Safra taşıyla ilişkili komplikasyonlar nelerdir
Akut kolesistik
Koledokolitiazis
Biliyer pankreatit
Kolesistokoduodenal fistül ve buna bağlı safra taşı ileusu
Safra kesesi kanseri
Kolesistektomi için profilaktik ve kesin endikasyon olabilecek durumlar nelerdir
Profilaktik:
Diyabeti olan yaşlı hastalar
Uzun zaman tıbbi hizmete erişemeyecek bireyler
Safra kesesi kanserinin yüksek riskli olduğu topluluklar
Kesin:
Porselen safra kesesi
Safra taşları kolesterol içeriklerine göre sınıflandırılırlar bunlar nelerdir
Kolesterol taşları
Pigment taşlar
-Siyah pigment taşı
-kahve pigment taşı
Kolesterol taşları radyoopaktır
Y %90ını radyolusenttir
Kahverengi pigment taşları neye sekonde roluşabişir
Safra stazı ve bakteriyel enfeksiyon
Siyah pigment taşları neye eşlik eder
Hemolitik bozukluklar
Siroz
Kronik kolesistit (Biliyer kolik) nedir naısl prezente olur
Tekrarlayan ağrı ataklarıyla prezente olurlar
Ağrı sistik kanalın taş tarafından obstrükte olmasıyla ortaya çıkar
**Mukoza başlarda normal ya da hipertrofik iken daha ileri safhalarda atrofik hale gelir ve epitel kas tabakası içine protrüzyonlar yaparak Aschoff-Rokitansky sinüslerinin oluşmasına neden olur
Kronik kolesistit klinik prezentasyonu nedir
Ana semptom ağrıdır
Epigastrium ve sağ üst kadran ağrısı vardır
Ağrı tipik olarak gece ya da yağlı yemekten sonra ortaya çıkar
Bulantı kusma olur
Epizodik bir ağrı vardır
Sağ üst kadran hassasiyeti saptanabilir
Komplike olmamış safra taşı hastalığında lökosit ve kc fınksiyon testleri genelde normaldir
Kronik kolesistitte ağrı 24saatten fazla sürerse ne düşünülür
Akut kolesistitten şüphelenilebişir
Ek bilgi:Kolesistit olmaksızın impakte taş varlığı safra kesesi hidropsuyla sonuçlanabilir bu da safra duvarında ödem,inflamasyom,infeksiyon ve perforasyonla sonuçlanabilir
Safra taşları için standart tanısal test nedir
Abdominal USG,dir
Zaman zaman bt ve adbg ile de saptanabilirler
Safra kesesinde çamur olan hastada kolesistektomi endikasyonu nedir
Tekrarlayıcı tipte biliyer ağrı atağı geçiriyorsa ve >2 görüntülemede çamur varsa
Kolesterolizis nedir
Safra kesesi mukozasında polipler oluşturacak şekilde kolesterol birikimine nedir
*Makroskopik görünümde çilek safra kesesi adı verilir
Kronik kolesistitte çamur ve taşlara ek olarak safra kesesinin kolesterolozis ve adenomyomatozisi tipik biliyer semptomlara neden olabilir Us de saptanabilir
D
Bunlar saptanan senptomatik hastalarda tedavi yöntemi kolesistektomidir
Adenomyomatozis nedir
Mikroskopik olarak hipertrofik düz kas demetleri içersinde epitelyal sinüslerin oluşmasıyla karakterizedir
Fundus lümeninde granülomatoz polipler gelişir safra kesesi duvarı kalınlaşmıştır ve safra kesesi içersinde septalar ya da striktürler görülebilir
Kronik kolesistit tedavi nedir
Semptomatik safra taşı olan hastalarda elektif laparoskopik kolesistektomi önerilir
Semptomatik safra taşı olan diyabetik hastalarda hiç gecikmeden kolesistektomi yapılmalı
Semptomatik sagra taşı olan gebe kadınlarda eğer diyet modifikasyonları ile nonoperatif olarak takip edilemiyorsa 2.trimesterde güvenle laparoskopik kolesistektomi uygulanabilir
Akut kolesistit patogenezi nedir
Olguların %90ı safra taşına sekonder gelişir
Sistik kanalın obstrüksiyonu ile başlar ve sonrasında kesede distansiyon olur inflamasyon gelişir ve safra kesesi duvarı ödemlenir
Akut kolesistitte patolojik görüntüler nelerdir
Safra duvarı kalınlaşmıştır subserozal kanamalar nedeniyle kırmızımsı görünümdedir
Sıklıkla perikolesistik sıvı mevcuttur
Mukozada hiperemi ve yama tarzında nekroz alanları gözlenir
Akut gangrenöz kolesistit nedir
Enfeksiyon nedeniyle safra kesesinde apse ya da ampiyem oluşur
Nadiren iskemik alanlarda perforasyon gelişir
Serbest perforasyon—peritonit
İntrahepatik perforasyon—intrahepatik apse
Komşu içi boş organa (duodenum kolon)—kolesistoenterik fistül
Akut kolesistitte amfizematöz safra kesesi nedir
Sekonder enfeksiyon etkenleri arasında gaz üreten organizmalar yer alıyoesa adbg ve bt görüntülerinde safra kesesi içersinde ve kese duvarında gaz izlenebilir
Akut kolesistit kliniği nasıl gelir
**Biliyer kolik atağı şeklinde başlar ama biliyer kolikten farklı olarak ağrı azalmaz
Komplike olmamış biliyer kolik ağrısına göre daha şiddetlidir
Ağrı tipi sağ üst kadranda ya da epigastriumdadır
Hastade ateş,iştahsızlık bulantı kusma görülebilir
İnflamasyon parietal peritonu etkilediyse hasta hareketsiz kalmayı tercih eder
Akut kolesistit fm bulguları nedir
Sağ ğst kadranda fokal hassasiyet ve defans mevcuttur
***Murphy bulgusu akut kolesistit için karakteristiktir(sağ subkostal alana derin palpasyon yapıldığında inspiryumun kesilmesi)
Akut kolesistit lab bulguları nelerdir
Hafif orta düzeyde lökositoz vardır 12000-15000
>20k lökosit değeri komplike forma dönmüş kolesistiti düşündürür
-gangrenöz kolesistit
-perforasyon
-eşlik eden kolanjit
Serum karaciğer biyokimyası genelde normaldir ama bazı parametreler hafif yükselebilir
-serum biluribin
-alkalen fosfataz
-transaminazlar
-amilaz
Akut kolesistit ayırıcı tanı nedir
Peptik ülser
Pankreatit
Apandisit
Hepatit
Periheparir
Mı
Pnomoni
Plörit
Akut kolesistit tanısı nedir
Us
Bt
Hida sintigrafisi(sagra kesesinin 4 saat içinde dolmaması tanı koydurur)
Akut kolesistit us tanısı nedir
Bulgulsr:
Taşların varlığı
Safra kesesi duvarında kalınlaşma
Perikolesistik sıvı
Akut kolesistit bt tanısı nedir
Safra kesesi duvar kalınlığı artışı
Perikolesistik sıvıyı
Safra içinde taş ve gaz varlığını gösterebilir
Akut kolesistit tedavi nedir
İlk tedavi:
İv sıvı
Antibiyotik(gram -aeroblara hem de anaeroblara etkili olmalıdır)
Analjezi
Tanımlayıcı tedavisi:KOLESİSTEKTOMİ
Erken kolesistektomi geç (interval) kolesistektomiye tercih edilir
LAPAROSKOPİK KOLESİSTEKTOMİ
Akut kolesistitte Hastalar geç başvurduysalar veya cerrahiye uygun değilse ne yapılır
Ab ile tedavi edilirler kolesistektomi yaklaşık 2 ay sonrasına planlanabilir
Cerrahiye hiç uygun olmayan hastalarda perkütan veya açık kolesistostomi uygulanır ama safra kesesi gangreni veya ğerforasyonu varsa cerrahi kesin hale gelir
Akalkülöz kolesistit nedir
Safra kesesinin taş olmadan ortaya çıkan akut inflamasyonudur
Gelişebildiği durumlar:
Yoğun bakım hastaları
Sepsis
Major ameliyatlar
Parenteral butrisyon ya da geniş yanık hastaları
Safra stazı ile birlikte kesenin distansiyonu ve iskemi bu duruma sebep olan faktörler olarak düşünülmektedir
Akalkülöz kolesistit patolojik bulgular ve kliniği nedir
Patoloji:
Safra kesesi duvarında serozal ve musküler tabakada ödem
Arteriyol ve venüllerde yama tarzı teomboz alanları
Semptom:
Bilinci açık hastada
Sağ ğst kadran ağrı ve hassasiyet
Ateş
Lökositoz
Bilinci kapalı hastada:
Ateş
Lökositoz
Alp ve bilirubin yüksekliği
Akalkülöz kolesistit tanı ve tedavisi nedir
Us:
Duvar kalınlığı artışı
Safra çamuru
Perikolesistik sıvı
Bazı olgularda apse formasyonu
Abdominal Bt:
Yardımcı olabilir
Tedavi:
Tanı kesin değilse PERKÜTAN KOLESİSTOSTOMİ tanısal ve tedavisel rol oynar
Bu yöntem etkisiz olursa açık kolesistostimi ve kolesistektomi de önemli rol oynar
Safre kesesi kanseri nedir prognozu nedir
Nadir malignitedir
Yaşlılarda ortaya çıkar
Agresif tümördür prognozu kötüdür
**Kolelitiyazis en önemli risk faktörüdür
Safra kesesi tümörleri nelerdir
Adenokarsinom
-papiller
-nodüler
-tübüler
Skuamöz hücreli karsinom
Adenoskuamöz karsinom
Yulaf hücreli karsinom
Anaplastik karsinom
Papiller tipin prognozu iyidir
Safra kesesi kanseri tanı nedir
Karında rahatsızlık hissi
Sağ üst kadran ağrısı
Bulantı ve kusma
*Lab bulguları tanısal değildir
Safra kesesi kanseri tedavisi bedir
Cerrahi
İrrezektabl kanseri olan hastalara palyatif cerrahi uygulanır
Safra kesesi kanseri evrelere göre tedavi nedir
Safra kesesinin musküler tabakasına sınırlı tümörler (T1) basit kolesistektominin yeterli olduğu görülmüştür
Perimusküler tabakaya invaze etmiş ama serozayı aşmamış tümörlerde (T2) genişletilmiş kolesistektomi uygulanmalıdır(kc segment 4-5rezeksiyonu)
Serozayı aşmış komşu organlara incaze olanlar (T3 ve T4) genişletilmiş sağ hepatektomiyle birlikte komplet tümör eksizyonu uygulanmalıdır