Biliyer Sistem selim hastalıklar Flashcards
Sol hepatik kanal sağ hepatik kanaldan uzundur bu yüzden distal tıkanmada erken dilatasyon eğilimi gösterir
D
Koledok kanalına bakmak için ilk ERCP yapılır.
Y ilk invazif olmayan işlem olan MRCP aypılır.Ama hepsinden önce usg yapılır
Ekstrahepatik safra kanalları şüpheli bulunan hastalıklarda ne istenir
Tam kan ve KC fonksiyon testleri istenmektedir
Kan testinde Yüksek lökosit ,bilirubin,alkalin fosfataz ve aminotransferazın yükselmesi ile neyden şüphelenirsin
Kolanjit
Lçkosit yükselmese kolestazdan şüphelenilebilir
Safra kanalları hastalıklarında görüntülemede ilk tercih nedir
USG.Retroduodenal kısım hariç iyi bir görüntüleme yapar
Safra ve kanal patolojilerinde BT’nin işlevi nedir
Ana amaç ekstrahepatik safra kanalları ve bitişik yapıların seyrini ve durumunu tanımlamaktır.
**BT kullanılması tıkanma sarılığının ayırıcı tanısının ayrılmaz parçasıdır
Safra kanalı ve periampüller tümörlü hastalarda vasküler tutulum dahil ek evreleme bilgileri sağlar
PTK(Perkütan transhepatik kolanjiyografi) nedir
İntrahepatik kanallara katater vasıtasıyla kolanjiografi gerçekleştirilebilir,biliyer drenaj ve stent yerleştirme gibi terapotik işlemler de yapılabilir.
ERCP’ye göre proksimal görüntüleme sağlar
**PTK Safra kanalı striktürleri ve tümörleri olan hastalarda yararlıdır.
MRG’nin safra hastalıklarında yeri nedir
BT gibi kc safra ve pankreasın anatomik detaylarını sağlar
**Koledokolitiazis tespitinde %95 ve %89 duyarlılık ve özgüllüğe sahiptir.
MRCP(manyetik rezonanslı kolanjiopankreatografi) safra yolları ve pankreas hastalığının teşhisi için invaziv olmayan yöntemdir.
ERCP(Endoskopik retrograd kolanjiopanreatografi) nedir?
Ampuller bölgenin doğrudan görselleştirilmesi ve terapötik müdahele imkanı ile distal ortak safra kanalına doğrudan erişim yer alır
Tıkanma sarılığı,kolanjit,veya safra taşı pankreatiti ile birlikte,gerektiğ durumlarda ERCP ile tedavi edilebilir
Endoskopik kolanjiogram duktal taşları gösterdiğinde sfinkterotomi ve taş ekstraksiyonu yapılabilir.
Endoskopik ultrasonun safra patolojisinde yeri nedir
Noninvazif görüntüleme imkanı sağlar
**Tümörlerin değerlendirilmesinde ve rezektabilitesinde önemlidir
Koledokolitiaziste birincil safra taşlarının özellikleri nedir
**Safra kanalında şekillenen taşlardır
**Genelde kahverengi pigment taşlarıdır
Genelde biliyer staz ve enfeksiyonla ilişkilidir
Biliyer stazın nedenleri arasında:
Biliyer darlık
Papiller darlık
Tümörler
Koledokolitiaziste ikincil safra kanal taşları özellikleri nedir
**Safra kesesi içinde oluşur sistik kanaldan safra kanalına geçer
**Genellikle kolesterol taşları sebep olur
Batı ülkelerindeki duktal taşların büyük çoğunluğunu oluşturur
Koledokolitiazis klinik bulgular nelerdir
Koledok taşları genelde tesadüfen keşfedilir
Klinik bulgular:
Tıkanıklık(tam veya kısmi)
Kolanjit
Safra taşı pankreatiti
Taşın yaptığı ağrı biliyer kolik ağrıya çok benzer
Bulantı ve kusma sık görülür
**Hafif epigastrik ve sağ üst kadran hassasiyeti
**İkter
**Serum bilirubin,alkalin fosfataz ve transaminaz yükselmesi görülür
Koledokolitiazis USG’de klinik bulgular nedir
Genelde ilk USG yapılır
Safra kesesi içindeki taşları tespit eder
Ortak safra kanalı boyutunu belirler
Safra kanalındaki taşlar ortak kanalın distal kısmına doğru hareket etme eğiliminde olduklarından USG ile gösterilmeleri zor olabilir
Koledokolitiazis MRCP bulguları nedir
Mükemmel anatomik detay sağlar
Koledokolitiaziste safra kanalı taşlarının teşhisinde altın standart nedir
ERCP’dir tanı anında terapötik seçenek sağlama konusunda belirgin avantaja sahiptir
Koledokolitiazis tedavi nedir
Endoskopik kolanjiyogramda sfinkterotomi ve taşların duktal klirensi uygun olur ardından laparoskopik kolesistektomi izlenir
Kolesistektomi sırasındaki intraop kolanjiyogram safra kanalı taşlarının varlığını ve yokluğunu ortaya koyar
Kolanjit nedir
Koledok taşlarının iki ana komplikasyonundan biridir(diğeri pankreatit)
Akut kolanjit safra kanallarının kısmi veya tam tıkanması ile bağlantılı olarak gelişir
Safra akışının mekanik tıkanması sonucu safra kültürleri pozitif hale gelebilir
Kolanjitte en sık görülen tıkanma nedenleri nelerdir
Safra taşları
Benign ve malign striktürler
Parazitler
Knalların esntrumantasyonu ve stentler
Biliyer enterik anostomozlar
Kolanjitte safra kültürlerinde görülen organizmalar nelerdir
E.coli
Klebsiella pneumonie
Streptococcus faecalis
Enterobacter
Charcot triadı ve reynold pentadı nedir
**Charcot triadı:
Ateş
Sarılık
Epigastrik veya sağ üst kadran ağrısı
**Reynolds pentad:
Ateş, sarılık,epigastrik ve sağ üst kadran ağrısı
Septik şok
Zihinsel durum değişimi
Karın muayenesinde bulgular akut kolesistit bulgularından ayırt edilmeyebilir
Kolanjit kliniği nasıldır
Charcot triadı
Lökositoz,hiperbilirubinemi,alkalin fosfataz ve transaminazların yükselmesi
Usg tanıda yardımcıdır ancak nadiren kesin tanı koydurucudur
***Kesin tanı yöntemi MRCP ve ERCP’dir
BT ve MRI Duktal dilatasyona ek olarak pankreas ve periampuller kitleleri gösterir
Kolanjit teşhis ve yönetim nedir
IV Ab
Sıvı resüsitasyonu
Bu hastalarda yoğun bakım ünitesi takibi ve vazopressör desteği gerekebilir
*Bununla birlikte tıkalı safra kanalı hasta stabilize edilir edilmez drene edilmelidir
AB ve iv tedaviye cevap vermeyen hastalara acil safra dekompresyonu yapılabilir(endoskopik,perkütan transhepatik,cerrahi yolla)
*Koledokolitiazis veya periampüller maligniteleri olan hastalara endoskopik olarak en iyi şekilde yaklaşılır(sfinkterotomi ve taş çıkarma, endoskopik biliyer stent yerleşmesi)
Proksimalde tıkanma varsa perkütan transhepatik drenaj yapılabilir.
Kolanjitte ercp ve ptk mevcut değilse drenaj nasıl yapılır
Cerrahi
Biliyer kistler nelerdir
Koledok kistleri kstrahepatik ve intrahepatik safra ağacının konjenital kistik dilatasyonlarıdır
Safra kanalı duvarında ve kısmen biliyer tıkanma nedeni ile artan basınç kist oluşumuna neden olabilir.
Koledok kistlerini sınıfla
Tip1:Ekstrahepatik safra kanalının kistik veya fusiform dilatasyonu
Tip2:Ekstrahepatik safra kanalı divertikülü
Tip3:Duodenal duvardaki safra kanalı dilatasyonu(koledokosel)
Tip4a:Hem ekstrahepatik hem de intrahepatik kanalları etkiler(çoklu kist)
Tip4b:Yalnızca ekstrahepatik kanallarının çoklu kistleri
Tip5:İntrahepatik çoklu kistlerdir
Biliyer kistler yaklaşım nedir
USG ve BT tanıyı doğrulamak için kullanılabilir ancak biliyer anatomiyi değerlendirmek ve uygun cerrahi tedaviyi planlamak için endoskopik transhepatik veya MRCP gereklidir
1,2,4 tipleri için kolesistektomi+ekstrahepatik ağacın eksizyonu,roux-en-y hepatikojejunostomi idealdir
Tip4te karaciğerin segmental rezeksiyonu uygun olabilir
Tip3 için sfinkteromi önerilir
Sklerozan kolanjit nedir
İntrahepatik ve ekstrahepatik safra ağacını içeren inflamatuvar darlıklarla karakterize nadir bir hastalıktır
Sekonder biliyer sirozla sonuçlanan ilerleyici bir hastalıktır
Sklerozan kolanjit olan hastalar kolanjiyokarsinomayı geliştirme riski altındadır
Primer sklerozan kolanjit ve sklerozan kolanjit olmak üzere ikiye ayrılır
Primer sklerozan kolanjit özellikleri nedir
Hastaların çoğunda ülseratif kolitle ilişkilidir
Etyolojisinde:Otoimmün reaksiyon,viral enfeksiyon,toksik reaksiyon ve genetik faktörler oynar
İkincil sklerozan kolanjit nedir
Safra kanalı taşları,akut kolanjit,önceki safra cerrahisi veya toksik ajanlara sekonder oluşan sklerozan kolanjite denir
Oddi sfinkteri stenozu nedir tanı ve tedavi nedir
Patogenezi açık değildir
Tekrarlayan sarılık veya pankreatit şeklinde prezente olurlar
ERCP’de kontrastın gecikmel boşalması ve kanüle edilmesi zor olan genişlemiş ortak safra kanalı görülür
Tedavi:Endoskopik veya cerrahi sfinkterotomi
Safra kanalı striktürleri
Birçok sebebi vardır
Portal hipertansiyona neden olabilir
*Hastalar kolanjit atakları ile ortaya çıkarlar
Kc fonksiyon testleri genellikle kolestaz bulguları yönündedir
MRCP ayrıca yer ve dilatasyon derecesi hakkında iyi anatomik bilgi sağlar
