LEKI PRZECIWGRZYBICZE, PRZECIWPASOŻYTNICZE i PRZECIWROBACZYCOWE Flashcards

1
Q

Leczenie grzybic narządowych:

A
  • AMFOTERYCYNA B,
  • FLUCYTOZYNA,
  • azole (część),
  • echinokandyny,
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Leczenie grzybic powierzchniowych:

A
  • GRYZEOFULWINA,
  • TERBINAFINA,
  • NAFTYFINA,
  • NYSTATYNA,
  • NATAMYCYNA,
  • azole (część),
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

AMFOTERYCYNA B:

A
  • nierozpuszczalny lek w formie koloidowej,
  • podawany dożylnie,
  • grzybobójczy - łączy się z ERGOSTEROLEM,
  • podawana w cięzkich grzybicach układowych (obecnie w fazie indukcji; później AZOLE),
  • dobrze penetruje do tkanek, ale bez OUN,
  • nie łączy się jej z azolami!,
  • rzadko, ale też stosowana miejscowo,
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Natychmiastowe działania niepożądane AMFOTERYCYNY B:

A

u każdego,

  • gorączka, dreszcze, nudności,
  • bóle głowy, spadek CTK,

niwelujemy działanie:

  • PARACETAMOLEM,
  • GKS,
  • antagonistami rec. H1,

warto podać najpierw 1mg dawki testowej!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Rozwijające się z opóźnieniem działania niepożądane AMFOTERYCYNY B:

A
  • hepatotoksyczność,
  • zapalenie opon (gdy lek bezpośrednio do OUN),
`oraz występujące prawie zawsze (odwracalne!):
- nefrotoksyczność, 
- niedokrwistość, 
- spadek Mg i K,
==> niwelujemy podaniem 0,9% NaCl,
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Preparaty liposomalne AMFOTERYCYNY B:

A
  • sfery = AmBisome,
  • dyski lipidowe = Amhotec,
  • taśmy lipidowe = Abelcet,
    ==> o mniejszej toksyczności niż preparat koloidowy,
    oraz jako rezerwuar leku uwalniany dokładnie w miejscu infekcji,
    bez wpływu na OUN i drogi moczowe,
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

FLUCYTOZYNA:

A
  • przekształcana do FLUOROURACYLU,
  • ostatecznie w tkankach grzybów powstaje FdUMP, który hamuje syntezę DNA i FUTP, który hamuje powstawanie RNA,
  • działa grzybostatycznie,
  • stosowana w skojarzeniu z AMFOTERYCYNA B,
  • wykorzystywana głownie przy krytpokokowym zapaleniu opon,
  • może doprowadzić do uszkodzenia szpiku kostnego,
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

AZOLE:

A
  • hamują syntezę ERGOSTEROLU (blokują P450, który katalizuje reakcje lanosterol - ergosterol),
  • mogą być stosowane ogólnie i miejscowo,
  • TRIAZOLE są mniej toksyczne niż IMIDIAZOLE,
  • wykazują szerokie spektrum działania,
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

KETOKONAZOL:

A

IMIDIAZOL,

  • pierwszy z azoli,
  • obecnie wypierany przez nowsze leki,
  • silnie hamuje enzymy cytochromu p 450,
  • stosowany doustnie lub miejscowo (szampon Nizoral),
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

FLUKONAZOL:

A

TRIAZOL,

  • najczęściej stosowany,
  • dożylnie jak i doustnie,
  • łatwo się wchłania,
  • penetruje nawet do OUN,
  • wywiera niewielki wpływ na cytochorm P450,
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

ITRAKONAZOL:

A

TRIAZOL,

  • gorzej się wchłania niż FLUKONAZOL,
  • słabo penetruje do OUN,
  • wykazuje liczne interakcje z racji silnego hamowania cyt. P450,
  • w preparacie dożylnym występują CYKLODEKSTRYNY, które mogą wywołać nefrotksyczność,
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

WORYKONAZOL:

A

TRIAZOL,

  • dożylny, doustny,
  • penetruje do OUN,
  • słabiej niż KETOKONAZOL oddziałuje z cyt. P450,
  • ma swoiste działanie zaburzające widzenie (barwę, ostrość, jasność),
  • podobnie jak ITRAKONAZOL zawiera w swoim składzie CYLKODEKSTRYNY (nefrotoksyczność),
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

POZAKONAZOL:

A

TRIAZOL,

  • nowy, doustny lek,
  • o szerokim spektrum działania,
  • wykorzystywany do leczenia inwazyjnych grzybic lub w profilaktyce u pacjentów z neutropeniamii lub po przeszczepie,
  • hamuje izoformę P450, która metabolizuje leki wydłużające QTc (np. CHINIDYNA, CYZAPRYD, HALOFANTRYNA),
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

ISAWUKONAZOL:

A
  • nowy lek, w formie pro-leku,
  • penetruje do OUN, \
  • z długim okresem półtrwania,
  • podobnie jak TRIAZOLE wykazuje liczne interakcje,
  • biezpieczny dla nerek (brak CYKLODEKSTRYN),
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

EFINAKONAZOL:

A
  • nowy lek,
  • jedyny azol, który jest wykorzystywany miejscowo w grzybicach paznokci (10% roztwór),

pozostałe azole to głównie leczenie łupieżu lub jako składnik globulek dopochwowych,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

ECHINOKANDYNY:

A
  • acylowane, cykliczne peptydy hamujące beta(1-3) glukan (część ściany komórkowej),
  • grzybobójcze,
  • stosowane pozajelitowo,
  • nie przenikają do OUN,
  • nie są wydalane z moczem,
  • stosowane przy opornych grzybicach (gdy występuje oporność na FLOKANAZOL lub inne leki),
  • rzadkie działania niepożądane,

KASPOFUNGINA,
MIKAFUNGINA,
ANIDULAFUNGINA,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Interakcje ECHINOKANDYN:

A

1) KASPOFUNGINA - może dać uszkodzenie wątroby przy jednoczesnym korzystaniu z CYKLOSERYNY,
2) MIKAFUNGINA - hamuje metabolizm NIFEDYPINY, CYKLOSPORYNY, SYROLIMUSU,
3) podczas infuzji ANIDULAFUNGIN może dojść do degranulacji mastocytów i następujących po tym objawów,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

TERBINAFINA,
BUTANEFINA,
NAFTYFINA:

A

INHIBITORY EPOKSYDAZY SKWALENOWEJ:
- blokują syntezę lanosterolu ze skwalenu co uniemożliwia powstanie ergosterolu,
- grzybobójcze działanie z racji toksyczności nieprzekształconego skwalenu,
- in vivo używane tylko do grzybic skóry i paznokci,
T: podawana doustnie przez około 3 msc.
B i N: tylko miejscowo - występuje efekt pierwszego przejścia w wątrobie,

+ TOLNAFTAT z działaniem podobnym do NAFTYFINY;

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

GRYZEOFULWINA:

A
  • prawdopodobnie zaburza funkcje mikrotobuli,
  • grzybostatyczne działanie,
  • wykorzystywany w grzybicach skóry,
  • wchłanianie z przewodu pokarmowego jest nasilane tłuszczem,
  • kumuluję się w naskórku,
  • UWAGA na częste reakcje w trybie choroby posórowiczej,
  • występuje silna indukcja enzymów wątrobowych,
  • teratogenny lek,
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

NYSTATYNA,

NATAMYCYNA:

A
  • budowa leku podobna do AMFOTERYCYNY B,
  • nie wchłaniane z przewodu pokarmowego,
  • duża toksyczność w innym podaniu,
  • stosowane powierzchniowo lub w grzybicach układu pokarmowego,
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

CYKLOPIROKS:

A
  • hamuje transport izoleucyny,
  • dodatkowo blokuje powstawanie prostanoidów (wykazuje słabe działanie przeciwzapalne),
  • dodatkowo też działa (słabo) na G(+), G(-), mykoplazmy,
  • stosowany wyłącznie dopochwowo lub miejscowo,
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

TAWABOROL:

A
  • inhibitor grzybiczej syntazy leucylo - tRNA,
  • 5% roztwór wykorzystywany przy grzybicach paznokci,
  • bez działań niepożądanych,
  • może dać świąd i podrażnienie (jak CYKLOPIROKS),
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

SBET, czyli stand-by emergency treatment):

A
  • CHLOROCHINA,
  • MEFLOCHINA,
  • ARTEMETER + LUMEFANTRYNA,
  • ATOWAKWON + PROGUANIL

–> zażywamy konkretną kombinacje w odpowiednich dla leku dawkach aż do uzyskania profesjonalnej porady,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

CHLOROCHINA,

HYDROKSYCHLOROCHINA:

A
  • działa na wszystkie zarodźce w FAZIE KRWINKOWEJ,
  • u niektórych zarodźców tez FAZA GAMETOCYTARNA,
  • działa na zasadzie zapobiegania polimeryzacji hemu w wakuolach pasożyta (wolny hem jest toksyczny!),
  • można stosować w profilaktyce,
  • wykorzystywane w połączeniu z PRYMACHINĄ w celu pełnej eradykacji (by zwalczyć też formę tkankową),
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Działanie niepożądane CHLORO i HYDROKSYCHLOROCHINY:

A
  • występują w kilkunastu %,
  • świąd skóry (bardziej nasilony u afroamerykanów),
  • nudności, wymioty,
  • zmiany w dnie oka,
  • wydłużenie odcinka QT,
  • może wystąpić też hemoliza czy zaburzenia nerwowe,
  • przy szybkim pozajelitowym podaniu CHLOROCHINY może dojść do spadku CTK,
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

AMODIACHINA:

A
  • działanie jak CHLOROCHINA i HYDROKSYCHLOROCHINA,
  • może działać na P.falcifarum w przypadku gdy występuje oporność na CHLOROCHINE,
  • jest lekiem bardziej toksycznym, mogącym powodować zaburzenia hematologiczne,
  • nie stosowana w profilaktYce,
  • używana w skojarzeniu z ARTEZONATEM,
27
Q

CHININA:

A
  • działa na wszystkie zarodźce w FORMIE KRWINKOWEJ,
  • działa też na niektóre zarodźce w FORMIE GAMETOCYTARNEJ,
  • oporność jest problematyczne w momencie zaburzenia działania transportera od genu pfmdr1,
  • pozajelitowo podawana w formie chlorowodorku,
  • doustnie podawana w formie siarczanu,
  • bardziej toksyczna niż CHLOROCHINA,
  • często stosowana w skojarzeniu z DOKSYCYKLINĄ lub KLINDAMYCYNĄ,
28
Q

Działanie niepożądane CHININY:

A
  • szumy, dzwonienie w uszach,
  • bóle głowy, zawroty, upośledzienie wzroku,
  • mogą pojawić się objawy uczuleniowe,
  • rzadko mogą też pojawić sie zaburzenia hematologiczne,
  • stymuluje wyrzut insuliny,
  • w III trymestrze może dać skurcze macicy (ale jeżeli jest wskazanie to i tak używana bo to główny lek w ciąży),
  • szybka infuzja leku może spowodować spadek CTK i zaburzenia pracy serca,
29
Q

MEFLOCHINA:

A

POCHODNA CHINOLINY

  • zwalcza tylko FORMY KRWINKOWE,
  • wykazuje jeszcze nie znany mechanizm działania,
  • podobnie jak CHININA - może pojawić się oporność z racji mutacji transportera
  • wykorzystywana przy wystąpieniu oporności na CHININE, nawet w profilaktyce,
  • może wykazać działania niepożądane przy profilaktycznym stosowaniu (uwaga przy podawaniu np. pilotą),
30
Q

PRYMACHINA:

A

POCHODNA 8-AMINOCHOLINY,

  • wykazuje aktywność wobec formy TKANKOWEJ,
  • może też być niekedy faza GAMTOCYTARNA lub nawet KRWINKOWA,
  • rzadko występuje oporność, a jak już to i tak tylko częściowa,
  • lek możemy podać tylko po ówczesnym sprawdzeniu glukozo 6 fosfatazy,
  • lek dodatkowo przerywa transmisje z człowieka na komara,
  • PROMACHINA zazwyczaj łączona z CHLOROCHINĄ,
  • leku nie podajemy w ciąży (może być hemoliza krwinek płodu),
31
Q

ATOWAKWON:

A

HYDROKSYNAFTOCHINON,

  • zaburzenia funkcjonowania łańcucha oddechowego,
  • monoterapia powoduje szybkie narastanie oporności,
  • zazwyczaj stosujemy połączenie: ATOWAKWON., PROGUANIL jako lek MALARONE,
  • działa na formy TKANKOWE I KRWINKOWE P. falcifarum (i tylko to leczymy),
  • objawem niepożądanym jest m.in. wzrost aminotransferaz
32
Q

HALOFANTRYNA,

LUMEFANTRYNA:

A
  • zwalcza jedynie formy KRWINKOWE,
  • stosowane przy oporności na CHLOROCHINĘ,
  • może wykazywać oporność krzyżową z MEFLOCHINĄ,
  • stosowana jedynie w leczeniu, bez profilaktyki (z racji wielorakich powikłań po HALOFANTRYNIE),
  • -> M.IN. kardiotoksyczność, wzrost poziomu aminotransferaz,
  • zazwyczaj stosowane w postaci dobrze tolerowane połączenia: LUMAFANTRYNA + ARTEMETER = COARTEM,
33
Q

ARTEMIZYNINA:

A

TERPENOID,

  • aktywność wobec wszystkich FORM KRWINKOWYCH,
  • aktywność wobec FORMY GAMTEOCYTARNEJ u P.falcifarum,
  • ulega rozszczepieniu pod wpływem hemu do wolnych rodników,
  • hamują ATP-azę transportującą Ca2+,
  • może pojawić się oporność - gen pfmdr1,
  • lek i jego pochodne wykorzystywane przy oporności na inne leki (jedyne efektywne przy oporności na CHININĘ),
34
Q

ARTEZUNAT,
ARTEMETER,
DIHYDROATEMIZYNINA:

A

POCHODNE ARTEMIZYNINY:
- dobrze sprawdzają się przy atakach,
- podawane doustnie, dożylnie, domięśniowo, doodbytniczo,
- skuteczne w monoterapii,
- jednak częściej podawane w skojarzeniu:
ARTEZUNAT + MEFLOCHINA,
ARTEMETER + LUMAFANTRYNA,
lub ewentualnie połączenia z AMODIACHINĄ, SULFADOKSYNĄ, PIRYMETAMINĄ,

35
Q

PIRYMETAMINA:

A

INHIBITOR REDUKTAZY DIHYDROFOLIANU,

  • aktywna wobec FORM KRWINKOWYCH,
  • stosowana głownie w skojarzeniu z SULFADOKSYNA, jako FENSIDAR,
  • może wystąpić oporność na samotną,
  • ogólnie dobrze tolerowana,
  • FENSIDAR jest teratogenny u zwierząt,
  • FENSIDAR jest też lekiem I-ego rzutu w toxoplazmosie,
36
Q

PROGUANIL,

CHLOROPROGUANIL:

A

INHIBITOR REDUKTAZY DIHYDROFOLIANU,
- zaburzają też fosforylacje oksydatywną w mitochondriach,
- głownie wszystkie FORMY KRWINKOWE,
- działa też, ale słabo na formy WĄTROBOWE,
- leki stosowane w skojarzeniu:
PROGUANIL + ATOWAKWON/CHLOROCHINA - przy leczeniu i w profilaktyce,
CHLOROPROGUANIL + DAPSON - samo leczenie,
- bezpieczne dla płodu,
- dobrze tolerowane,

37
Q

Antybiotyki stosowane przy leczeniu malarii:

A
TETRACYKLINA, 
DOKSYCYKLINA, 
--> podawane z CHININĄ do zwalczania form KRWINKOWYCH, chociaż DOKSYCYKLINA może być w monoterapii, 
KLINDAMYCYNA - czasem za DOKSYCYKLINE, 
AZYTROMYCYNA - w profilaktyce,
38
Q

Leczenie toxoplazmozy:

A
  • w przypadku AIDS i postaci ocznej są ośrodki specjalistyczne,
  • FANSIDAR i ew. KWAS FOLINOWY,
  • PRIMETAMINA z KLINDAMYCYNĄ,

gdy profilaktyka przy AIDS: FANSIDAR, KOTRIMOKSAZOL lub AZYTROMYCYNA,

u ciężarnych: SPIRAMYCYNA, chyba że dojdzie do inwazji płodu to normalnie FANSIDAR + KW. FOLINOWY,

39
Q

Leczenie AMEBOZY:

A
  • gdy bezobjawowa to leki działające w świetle jelita: DILOKSANID, JODOCHINOL, PAROMOMYCYNA,
  • przy zapaleniu jelita grubego: METRONIDAZOL (lub tetracykliny, ERYTROMYCYNA) w połączeniu ze środkiem działającym tylko w świetle,
  • gdy ameboza tkankowa: METRONIDAZOL,
40
Q

DILOKSANID:

A

LECZENIE AMEBIOZY,

  • zwalcza pełzaka w świetle jelita,
  • często łączony z metronidazolem,
  • dobrze tolerowany,
  • może ewentualnie wywołać wzdecia, świąd, bóle brzucha,
41
Q

JODOCHINOL:

A

LECZENIE AMEBOZY,

  • działa tylko w świetle jelita,
  • stosowany razem z METRONIDAZOLEM,
  • może spowodować biegunkę i wymioty,
  • z racji jodu musimy zwrócić szczególną uwagę na: tarczycę, neurotksyczność, neuropatie wzrokową,
42
Q

PENTAMIDYNA:

A

LECZENIE TRYPANOSOMOZY,

  • używana jeżeli jeszcze nie doszło do zajęcia OUN,
  • można stosować prze PNEUMOCYSTOZIE gdy występuje nietolerancja na KOTRIMOKSAZOL,
  • dożylnie może dojść do spadku CTK,
  • podanie domięśniowo jest bardzo bolesne,
  • powoduje wzrost insuliny, aminotransferaz,
  • może być nefrotoksyczna,
43
Q

GLUKONIAN ANTYMONU,

ANTYMONIAN MEGLUMINY:

A
  • V stopień utlenienia,
  • lek I szego rzutu przy skórnej i trzewnej LEISZMANIOZIE,
  • jeżeli występuje oporność na ten lek to podajemy AMFOTERYCYNE B,
  • objawy niepożądane narastają w miarę leczenie (nawet OZT, uszkodzenie szpiku, hemoliza),
  • typowo wydłużają QTc,
44
Q

NITAZOKSANID:

A
  • prolek, przekształacany do TIZOKSANIDU,
  • hamuje oksoreduktaze pirogronianu,
  • używany przy leczeniu GARDIOZY,
  • wykorzystywany przy pierwotniakach opornych na METRONIDAZOL,
  • bardzo dobrze tolerowany lek,
45
Q

SURAMINA;

A
  • wykazuje powinowactwo do wielu ważnych białek,
  • przy wczesnych etapach TRYPANOSOMOZY (często w połączeniu z PENTAMIDYNĄ),
  • w monoterapii skuteczna w profilaktyce,
  • nie przenika do OUN,
  • daje liczne objawy niepożądane od razu,
  • może ostatecznie skończyć się neuropatią obwodową, białkomoczem lub agranulocytozą
46
Q

MELARSOPROL:

A

UTLENIENIE GRUP SH,

  • błony ludzkie są mniej ;przepuszczalne dla leku,
  • jako pochodna ARSENU i tak silnie toksyczny lek,
  • przenika do OUN!
  • wykorzystywany w leczeniu zaawansowanej TRYPANOSOMOZY,
  • w glikolu propylenowym rozcieńczane w celu 3-4 dniowej infuzji,
  • może dać ecefaopatie aż u 10% (łacznie z obrzękiem mózgu i śmiercią),
47
Q

EFLORNITYNA:

A

INHIBITOR DEKARBOKSYLAZY ORNITYNOWEJ,

  • hamuje enzym u pierwotniaków bardziej niż u człowieka,
  • przenika do OUN,
  • wymaga sprawnego działania układu odpornościowego,
  • niestety wystepuje dość spora oporność na ten lek,
  • przejściowe powikłania (m,in. niedokrwistość),
48
Q

NIFURTYMOKS:

A

POCHODNA NIFURANU,

  • przy wczesnym stadium T.cruzi,
  • rozpada się do wolnych rodników w pierwotniaku,
  • podany za późno nie niweluje ryzyka kardiomiopatii, - częste powikłania w postaci zarówno bezsenności jak i pobudzenia,
49
Q

MILTEFOZYNA:

A

ALIKOLOFOSFOCHOLINA,

  • przy trzewnej postaci LEISZMANIOZY,
  • testowany przy AIDS,
  • mało i słabe działania niepożądane,
  • silnie teartogenny lek
50
Q

ALBENDAZOL,
MEBENDAZOL,
TIABENDAZOL:

A

BENZIMIDAZOLE,
- hamowanie syntezy mikrotubul,
- aktywność leków wzrasta powoli,
- wykorzystywane głównie przy robakach obłych,
- mało skuteczne przy TASIEMCZYCACH,
A: osłonowo przy ewakuacji torbieli bąblowcowej oraz przy wągrzycy OUN,
T: podawany miejscowo na skórę
- uwaga na silną teratogennośc tych lekówl

51
Q

PRAZYKWANTEL:

A
  • otwiera kanały Ca2+ w błonie robaków (przeładowanie Ca2+).
  • dezorganizuje pokrywkę co odsłania antygeny,
  • dobrze się wchłania (jeszcze lepiej z posiłkiem bogatym w cukier),
  • w OUN osiąga 20% stężenia z surowicy,
  • wykorzystywany w leczeniu TASIEMCZYC,
  • stosowana z ALBENDAZOLEM w osłonowym leczeniu,
52
Q

Działanie niepożądane PRAZYKWANTELU:

A
  • bóle i zawroty głowy,
  • pogorszenie sprawności psychoruchowej,
  • nudności, wymioty,
  • może spowodować nagłe uwolnienie wielu toksyn z martwych robaków –> hipertermia, objawy oponowe; podajemy GKS,
  • stosując ten lek nie można prowadzić pojazdów,
53
Q

OKSAMNICHINA:

A
  • gdy oporność na PRAZYKWANTEL,
  • stosowana do leczenie PRZYWR,
  • wykazuje skuteczność nawet podczas fazy ostrych objawów (tzw. zespół KETAYAMA),
  • przy mieszanych zakażeniach podawana z METRIFONATEM,
  • może dać senność, wymioty, zawroty głowy,
  • krytycznie daje białkomocz i drgawki,
54
Q

PIPERAZYNA:

A
  • działa podobnie jak GABA (hiperpolaryzacja błony + blok uwalniania acetylocholiny),
  • odwracalnie poraża mięśnie robaków,
  • wykorzystywane głownie przy GLIŚCIE i OWSIKU,
  • rzadko mogą wystąpić objawy w OUN,
  • nie podajemy leku przy stwierdzonej padaczce lub w ciąży,
55
Q

DIETYLKARBAMAZYNA:

A

POCHODNA PIPERAZYNOWA,

  • usuwa FILARIE z narządów limfatycznych,
  • zaburza metabolizm arachidonianu,
  • stosowana w postaci cytrynianu (najlepiej po posiłku),
  • dobra penetracja do tkanek (bez tłuszczowej),
  • lek z wyboru przy większości filarioz,
  • coraz częściej zastępowana DOKSYCYKLINĄ,
  • przy orchocerkozie już nie wykorzystwana (teraz INERMEKTYNA),
56
Q

Działanie niepożądane DIETYLKARBAMAZYNY:

A
  • jadłowstręt, nudności, wymioty,
  • reakcje wynikające z rozpadu filarii,
  • mogą wystąpić wylewy do siatkówki,
  • najpoważniejsze powikłania występują przy leczeniu Loa-Loa,
  • nawet do 12 dni może utrzymywać się odczyn na około umierającego pasożyta,
57
Q

PIRANTEL, OKSANTEL:

A

ANALOGI TETRAHYDROPIRYDYNY,

  • powodują wyrzut Ach i blok nerwowo - mięśniowy (jak PIPERAZYNA) co skutkuje wydaleniem robaków,
  • działa na dojarzałe jak i nie dojarzałe formy robaków (głównie obłych),
  • niezbyt częste powikłania,
  • lek nie jest stosowany w ciąży ani przy uszkodzeniach wątroby,
58
Q

NIKLOZAMID:

A

POCHODNA SALICYLAMIDU,

  • II rzut przy TASIEMCZYCACH,
  • powodują oderwanie skoleksu od ściany jelita,
  • stymulują uwalnianie jaj,
  • lek może dać dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego,
  • PO skończonej terapii należy stosować leki przeczyszczające,
59
Q

LEWAMIZOL:

A
  • działa podobnie do NIKOTYNY,
  • tak samo jak PIRANTEL, OKSANTEL i PIPERAZYNA poraża mięśnie robaków,
  • ma dodatkowe właściwości immunostymulujące,
  • rzadko stosowany,
  • może dać zawroty głowy, wysypki + objawy typowe dla przedawkowania nikotyny,
60
Q

IWERMEKTYNA:

A
  • otwiera kanały Cl charakterystyczne tylko dla robaków,
  • aktywuje dodatkowo receptory nikotynowe,
  • nasila aktywność receptorów GABA,
  • podawana doustnie dobrze penetruje,
  • lek z wyboru przy OCHNOCERKOZIE,
  • pomocny przy świerzbie, wszawicy, zakażeniach skóry od larva migrans,
61
Q

Działania niepożądane IWERMEKTYNY:

A
  • przy leczeniu robaków obłych są łagodne,
  • przy OCHNOCERKOZIE może dojść do reakcji MAZZOTTIEGO (przy rozpadzie):
    gorączka, bóle głowy, obrzęki, zawroty głowy, osłabienie, senność, wzrost CTK i HR,
  • może wymagać zastosowania GKS,
  • dodatkowo musimy uważać na leki nasilające działanie GABA (BENZODIAZEPINY, BARBITURANY) + ALKOHOL,
62
Q

BITIONOL:

A
  • jak NIKLOZAMID prawdopodobnie hamuje fosforylacje oksydatywną,
  • wykorzystywany do zwalczania przywr,
  • wykazuje właściwości przeciwbakteryjne,
  • stosowany też miejscowo w leczeniu TRĄDZIKU,
  • może dać wymioty i biegunki,
  • po około 7 dniach dochodzi do rozpadu PRZYWR,
63
Q

METRIFONAT:

A

FOSFOORGANICZNY,

  • powoduje porażenie mięśni robaków,
  • powoduje przesunięcie robaków z pęcherza do naczyń płucnych gdzie działa układ immunologiczny,
  • nie zwalcza za to jaj Schistosoma heamotobium,
  • daje przejściowe objawy cholinergiczne z racji hamowania AchE,
  • nie można stosować w ciąży,
  • nasila działanie innych związków blokujących AchE,