LEKI CHOROBY WIEŃCOWEJ I MIAŻDŻYCY Flashcards
LEKI STABILNEJ CHOROBY WIEŃCOWEJ:
- ASA - ale jej rola spada w chorobach serca (obecnie częściej wykorzystywana w celu zapobiegnięcia rzucawki w ciąży),
- IWABRADYNA -
- beta - ADRENOLITYKI,
- ACEi,
- STATYNY,
- leki zwiększające NAPŁYW JONÓW K+,
- leki METABOLICZNE,
IWABRADYNA:
STABILNA DŁAWICA,
- nowy lek, wybiórczy,
- swoiście blokuje prąd “If” w SA,
- powoduje spadek akcji serca o około 10/minutę,
- ZMNIEJSZA ZAPOTRZEPOWANIE NA TLEN,
- w odróżnieniu od beta - BLOKERÓW i BLOKERÓW KANAŁÓW Ca2+ –> nie wpływa na siłę skurczu, krążenie obwodowe, napięcie oskrzeli, metabolizm glukozy i triglicerydów,
Korzyści ze stosowana AZOTANÓW:
- ROZSZERZENIE NACZYŃ,
- spadek preload,
- nieznaczny spadek afterload,
- z racji, że są głównie WAZODYLATORAMI naczyń ŻYLNYCH nie wywołają EFEKTU PODKRADANIA,
- wzrośnie ukrwienie części uszkodzonej,
- NIE MOŻNA STOSOWAĆ Z SYLDENAFILEM,
Działania niepożądane AZOTANÓW:
- bóle głowy,
- zaczerwienie twarzy,
- zawroty głowy,
- hipotonia (+omdlenia),
- TACHYKARDIA,
Przeciwskazania do stosowania AZOTANÓW:
- NIE STOSUJEMY W ZAWALE PRAWEJ KOMORY,
- jaskra,
- hipotonia,
- zaciskające zapalenie osierdzia,
AZOTANY, które stosujemy:
- NITROGLICERYNA - podjęzykowo,
- DIAZOTAN IZOSORBIDU - z przejściem wątrobowym,
- MONOAZOTAN IZOSROBIDU - pochodna DIAZOTANU, ale wykorzystywany osobno,
- TETRAAZOTAN PENTAERYTRYTYLU - działa dłużej niż NITROGLICERYNA, wolniej po podaniu doustnym,
MOLSYDOMINA:
BEZPOŚREDNI DONOR NO,
- nadal prolek,
- wykorzystywana w przerwie między NITRATAMI,
- zapobiega rozwinięciu tolerancji na nitraty,
- NIE WYMAGA ENZYMATYCZNYCH PRZEKSZTAŁCEŃ,
- wystarczy otwarcie pierścienia (SIN1 -> SIN1A),
NIKORANDYL:
OTWIERA KANAŁY K+, wykorzystywany przy STABILNEJ DŁAWICY,
- rozszerza naczynia (nie tylko przez działanie na kanały K+, ale i przez uwalnianie NO z racji komponenty azotowej –> NO stymuluje cGMP,
- działając na tętnice i żyły zmniejsza zarówno preload jak i afterload,
- zwiększa przepływ wieńcowy w prawidłowych i nieprawidłowych naczyniach,
- NIE powoduje wzrostu HR i NIE działa inotropowo ujemnie,
- dodatkowo obniża CTK oraz ciśnienie w tętnicy płucnej,
Leki o działaniu METABOLICZNYM:
DŁAWICA STABILNA,
- optymalizują hydrolize ATP,
- stymulują prace przy jak najmniejszym zużyciu O2,
- głownie to częściowe inhibitory beta - oksydacji,
- TRIMETAZYDYNA,
- RANOLAZYNA,
(najmniejsze zapotrzebowanie a tlen podczas tlenowej GLIKOLIZY),
TRIMETAZYDYNA (TMZ):
- zmniejsza zużycie tlenu co ogranicza kwasicę i zmniejsza akumulacje Ca2+.
- blokuje tiolazę CoA,
- utrzymuje syntezę ATP na stałym poziomie,
- zmniejsza produkcje RFT i mleczanów,
- redukuje infiltracje neutrofili,
- leki dobrze tolerowane np. przy cukrzycy,
–> te działania ochraniają miocyt ograniczając obszar martwicy i przyśpieszają odzyskanie prawidłowych funkcji,
RONALAZYNA:
LEK METABOLICZNY,
- moduluje metabolizm beztlenowy glukozy,
- inhibitor beta - oksydacji,
- dodatkowo jeszcze pobudza dehydrogenazę pirogronianową,
- opóźnia DESTRUKCJE przyśpiesza RESTYTUCJE,
- dodatkowo, poprzez hamowanie dokomorowego prądu K+ zmniejsza akumulacje Ca2+ (a Ca2+ nasila apoptozę),
SCHEMAT POSTĘPOWANIA PODCZAS STEMI:
- tlen,
- ASA + klopidogrel,
- morfina,
- obniżenie CTK - ACEi, NITROGLICERYNA, beta - blokery,
- heparyna,
- leczenie powikłań (np. arytmii),
- REPERFUZJA,
PCI:
- tylko jeżeli upłynęło max. 90 min,
- rokowanie przewyższa fibrynolizę,
- wymaga zastosowania blokera GPIIa/IIIa (ABCYKSYMAB),
- stenty powlekane SYROLIMUSEM lub PAKLITAKSELEM (ew. nowymi: ZATAROLIMUSEM, EWEROLIMUSEM),
- obliguje pacjenta do stosowania terapii przeciwpłytkowej,
Leczenie przeciwpłytkowę po PCI lub po OSTRYCH ZESPOŁACH WIEŃCOWYCH:
KLOPIDOGREL/TYKAGRELOL/PRASUGREL + ASA,
w czasie zależnym od rodzaju stentu,
ASA + KLOPIDOGREL + ANTAGONISTA wit. K,
jeżeli mamy dodatkowe migotanie lub zator czy zakrzep,
LOWASTATYNA,
SIMWASTATYNA:
STATYNY w formie LAKTONÓW,
- nieaktywne proleki,
- przekształcane w wątrobie do aktywnych kwasów hydroksylowych,
- metabolizowane przez CYP3A4 do rozpuszczalnych metabolitów,
- podawane wieczorem (podobnie jak FLUWASTATYNA),
L: z t1/2 około 3h,
S: z t1/2 około 2h,
STATYNY, które występują w postaci grup HYDROKSYLOWYCH:
- też metabolizowane przez CYP3A4,
- FLUWASTATYNA - sztuczna, z t1/2 1-3h,
- ROZUWASTATYNA - sztuczna, z siarką, z t1/2 19h,
- PITAWASTATYNA - sztuczna, z t1/2 11h,
ATORWASTATYNA:
STATYNA z grupą HYDROKSYLOWĄ,
- sztuczna,
- też metabolizowana przez CYP3A4,
- lek z czasem t1/2 około 14h,
- metabolity z czasem około 30h,
PRAWASTATYNA:
STATYNA z grupą HYDROKSYLOWĄ,
- naturalna,
- NIE MATABOLIZOWANA PRZEZ CYP3A4,
Działania niepożądane STATYN:
- miopatie aż w postaci RABDOMIOLIZY (ubichinion Q10 też potrzebuje HMG-CoA),
- -> musimy monitorować każdy ból mięśni oraz poziom kinazy kreatyninowej,
- uszkodzenie wątroby,
- nie stosowane w ciąży,
Plejotropowy efekt STATYN:
- zmniejszenie dysfunkcji śródbłonka,
- zmniejszenie procesu zapalnego w naczyniach,
- zmniejszenie agregacji płytek,
- stabilizacja blaszki miażdżycowej,
- zmniejszenie działania atrytrobotycznego,
- wzrost fibrynolizy,
–> uzyskujemy to iż statyny blokują prenylacje białek (głownie białek G: Ras, RhoA, Rwc1),
Żywicę wiążące kwasy żółciowe:
- w celu zmniejszenia wchłaniania,
- zmniejszenie stężenia kw. żółciowych w hepatocytach co przekłada się na wzrost rec. LDL,
- zwiększają wychwyt cholesterolu (przez rec. LDL) z krwi do hepatocytów,
- mogą wywołać zaparcia, biegunkę, wzdęcia,
- uwaga na niedobór wit. A,D,E,K,
- CHOLESTYRAMINA,
- KOLESTYPOL,
- KOLEWESELAM (syntetyczny błonnik).
FIBRATY:
- raczej stosujemy gdy przeważają TRIGLICERYDY niż cholesterol (wtedy statyny),
- zwiększają lipazę lipoproteinową,
- agoniści receptora dla PPAR-alfa –> wzrost oksydacji kwasów tłuszczowych,
- znacznie zmniejszają VLDL i TRIGLICERYDY, a tylko nieznacznie LDL,
- powodują niewielki wzrost HDL,
- UWAGA NA RABDOMIOLIZĘ (w szczególności w połączeniu z CERIWASTATYNĄ),
Przykłady FIBRATÓW:
- CYPROFIBRAT (do 86h),
- KLOFIBRAT (do 22h),
- FENOFIBRAT (do 20h) - to fibrat z wyboru; najmniejsze interakcje ze statynami,
- BEZAFIBRAT (do 2h),
- GEMFIBROZYL (do 1,5h) - tu najwięcej rabdomioliz,
EZATYNIB:
- hamuję wchłanianie CHOLESTEROLU POKARMOWEGO (białko NPC1L1),
- zaburza kompleks aneksyna-2-kaweolina-1 w obrębie brzeżka szczoteczkowego na enetrocytach,
- wybiórczo zmniejsza stężenie cholesterolu hamując też wchłanianie cholesterolu żółciowego,
- może powodować bóle głowy i dolegliwości z przewodu pokarmowego,
KWAS NIKOTYNOWY:
WITAMINA,
- hamuje wątrobową produkcję TRIGLICERYDÓW i wydzielanie VLDL –> daje wzrost HDL i spadek LDL,
- w makrofagach uruchamia PPAR-gamma, co powoduje zwrotny transport cholesterolu na obwodzie,
- z racji występowania receptorów na adipocytach powoduje zmniejszenie uwalniania FFA z racji zmniejszania produkcji cAMP,
Działanie niepożądane KWASU NIKOTYNOWEGO:
- rumień i zaczerwienienie (z racji rec. na skórze), które zwalczamy stosując LAROPIPRANT,
- kołatanie serca,
- zaburzenia żołądkowo - jelitowe,
ACPIMOKS - nowa pochodna, z mniejszą ilością działań niepożądanych,
PROBUKOL:
- nieznany mechanizm,
- powoduje spadek LDL,
- ale i spadek HDL w osoczu,
KWASY OMEGA-3:
- prawdopodobnie działają na rec. ApoB,
- możliwe, że chodzi o wzrost ilości prostanoidów,
- prawdopodobnie przeciwdziałają arytmią,
- słabo działają przeciwpłytkowo,
gdy dawka > 2g to mamy spadek VLDL i spadek TRIGLICERYDÓW,
EWOLOKUMAB:
NOWY LEK, INHIBITOR PCSK9,
- fizjologicznie to białko reguluje poziom LDL, nasilając degradacje receptora dla LDL,
- lek wywołuje efekt synergistyczny do STATYN,
- podnosi stężenie enzymów wątrobowych, kinazy kreatyninowej,
- wywołuje bóle kończyn, głowy, stawów,
- jeszcze nowszy lek: ALIROKUMAB,
LOMITAPID:
NOWY LEK, INHIBITOR MTTP,
- wykorzystywany przy RODZINNEJ HOMOZYGOTYCZNEJ HIPERCHOLESEROLEMII,
- blokuje białko transportujące mikrosomalne triglicerydy,
- może wywołać napad dusznicy bolesnej oraz palpitacje,
- dodatkowo da zaburzenia gastryczne ze wzrostem enzymów wątrobowych,
- spowoduje uczucie zmęczenia i bóle głowy,
MIPOMERSEN:
NOWY LEK, INHIBITOR SYNTEZY ApoB,
- antysensowny oligonukleotyd,
- stosowany jak LOMITAPID w RODZINNEJ HOMOZYG, HIPERCHOLESTEROLEMII,
- uwaga na zespół grypopodobny,
- również podnosi stężenie enzymów wątrobowych,
INNE leki wykorzystywane do regulacji stężenia lipidów:
EPROTIROM, SOBETIROM - mimetyki hor. tarczycy; selektywne dla wątroby,
WERESPLADIB, DARAPLADIB - inhibitory Lp-PLA2, które zwiększają plejotropowy efekt statyn,
leki regulujące ANGPTL3Rx - niezależny czynnik którego zmniejszenie spowoduje zmniejszenie LDL,
