LEKI - OUN part1 Flashcards
Aminokwasy hamujące:
- GABA - kwas gamma-aminomasłowy,
- glicyna,
- beta-alanina,
- tauryna,
Aminokwasy pobudzające:
- kwas glutaminowy,
- kwas asparaginowy,
Substancje wpływające na receptor GABA:
- IZONIAZYD - hamuje syntezę GABA,
- BIKUKLINA, GABAZYNA - antagonista rec. GABAa
- PIKROTOKSYNA - bloker kanałów Ca2+,
- BAKLOFEN - agonista GABAb,
GLICYNA:
- działa głownie w rdzeniu kręgowym,
- na receptor wrażliwy na STRYCHINĘ z działaniem jak GABAa,
- na receptor nie wrażliwy na STRYCHINĘ ze współdziałaniem na rec. NMDA (obligatoryjny współagonista kwasu glutaminowego),
Beta-ALANINA:
- bez własnych receptorów,
- na GABAa, GABAc, rec. glicynowe, GAT,
TAURYNA:
- neuroprotekcja,
- hiperpolaryzuje przez kanały Cl-,
- ma własne receptory,
- ulokowane głownie w hipokampie i w móżdżku,
KWAS GLUTAMIONY:
- pobudzający działając na rec GLU1 i GLU5!
AMOBARBITAL,
SEKOBARBITAL,
PENTOBARBITAL:
BARBITURANY,
- przy problemach ze snem dawniej,
- doustnie, długo działające (3-8h),
- szybka indukcja,
LEKI O DZIAŁANIU NASENNYM I USPOKAJAJĄCYM:
- barbiturany,
- benzodiazepiny,
(oba “zwiększają” siłę GABA), - antyhistaminiki,
- WODZIAN CHLORANU,
- substancje na GABAa,
- agoniści rec. MELATONINOWYCH,
- antagoniści dla OREKSYN,
METOHEKSYTAL,
TIOPENTAL:
BARBITURANY,
- dożylnie,
- szybko działają,
- w celu indukcji znieczulenia,
- krótko działające,
FENOBARBITAL:
BARBITURAN,
- doustny zazwyczaj,
- powolny, ale długodziałający,
- w zapobieganiu napadom padaczkowym,
- może być też do przerywania napadów, ale nie w długotrwałej terapii,
BENZODIAZPEINY:
- szybko zaczynają,
- BARBITURANY zawsze inaktywowane, a tu czas zależy od powstałego metabolitu,
- ZEPAM/ZOLAM,
- tolerancja wykształca się wolniej niż na BARBITURANY,
- dają spadek CTK (z racji wzrostu adenozyny),
- uogólniona depresja bardzo rzadko!,
Krótko działające BENZODIAZPEINY:
MIDAZOLAM - preanestetyk, z dodatkową niepamięcią następczą,
OKSAZEPAM, TRIAZOLAM - u osób z problemami z samym zasypianiem,
Długo działające BENZODIAZPEINY:
- przy detoksykacji alkoholików,
- przy zapobieganiu drgawką,
- przy nadmiernej spastyczności mięśni,
- jako środki uspokajające,
CHLORDIAZEPOKSYD, DIAZEPAM, FLURAZEPAM, KWAZEPAM,
ANTYHISTAMINIKI:
ANTAGONISTA H1 ze zdolnością przenikania do OUN,
- spadek uwalniania Ach w układzie siatkowatym,
- nie wywołują uzależnienia ani tolerancji,
- stosowane NOC przed operacją - podobnie jak WODZIAN CHLORANU,
- DIFENHYDRAMINA,
- HYDROKSYZYNA,
MELATONINA,
RAMELETON:
AGONIŚCI REC. MELATONINOWYCH,
- w tabletkach,
- u pacjentów z problemami z zaśnięciem,
- bez efektu odbicia,
- skuteczne przy jet lag’u,
TASYMELTEON:
AGONISTA REC. MELATONINOWEGO,
- u osób całkowicie niewidomych,
AGOMELATYNA:
AGONISTA REC. MELATONINOWEGO,
ANTAGONISTA REC. 5-HT2c,
- ułatwia zasypianie,
- wykorzystywany głownie jako lek ANTYDEPRESYJNY,
SULWOREKSANT,
LEMBOREKSANT:
ANTAGONIŚCI REC. OREKSYN,
- indukują sen i podtrzymują go w ciągu dnia,
- mogą dać koszmary lub opóźniać reakcje,
SULWOREKSANT - może wręcz podtrzymywać u niektórych osób czuwanie,
PROPRANOLOL:
ANKSJOLOITYK, bez działania nasennego,
- beta-adrenolityk,
- w leczeniu lęku sytuacyjnego (tremy!),
- znosi zdenerwowanie,
- uspokaja drżenie rąk i tachykardie,
BUSPIRON:
ANKSJOLOITYK, bez działania nasennego,
- przy lęku przewlekłym,
- częściowy AGONISTYCZNY wpływ na 5-HT1a, –> up regulation dla receptorów serotoninowych,
- nie uzależnia,
- może doprowadzić do niewydolności serca,
OKSYBAN:
- w napadach narkolepsji,
- przy katalepsji,
- z kwasu gamma-hydroksymasłowego, który sam w sobie jest tabletką gwałtu!
PITOLISANT (TIPROLISANT):
ANTAGONISTA, ODWROTNY AGONISTA REC. H3,
- przy leczeniu narkolepsji,
- przy zaburzeniach funkcji poznawczych,
(schizofrenia, ch. Parkinsona),
ZOLPIDEM,
ZALEPLON,
ZOPIKLON,
ESZOPIKLON:
WYBIIÓRCZO NA PODJEDOSTJE ALFA na receptorze GABAa,
- szybko i krótko, bo brak metabolizmu,
- bez zmian długości faz snu,
- najkrócej działa ZALEPLON,
- dłuższe stosowanie tych leków może uzależniać,
PAGOKLON,
OCYNAPLON:
- wykazują samo działanie uspokajające z racji działania na podjednostkę alfa2!
POZASYNAPTYCZNE rec. GABAa:
- bez działania BENZODIAZPEIN!
- steroidy, tauryna, alk. etylowy, niektóre analgetyki, leki przeciwdrgawkowe,
GABOKSADOL - nasenny, bez wpływu na REM,
IZOGUWANACYNA,
ETOMIDAT,
