H15.2 Flashcards
Hartfalen definitie
Syndroom waarbij er sprake is van symptomen en klinische tekenen die het gevolg zijn van een disfunctie van het hart
Objectieve parameters hartfalen
- CO
- Vullingsdrukken
- Ejectiefractie
- Diastolische disfunctie
Symptomen hartfalen
- Vermoeidheid
- Verminderde inspanningstolerantie
- Dyspneu
- Orthopneu
- Hartkloppingen
- Nachtelijk hoesten
- Verwardheid/delier
- Verminderde eetlust/misselijkheid
- Erectiele disfunctie bij mannen
Klinische tekenen hartfalen
- Tachycardie
- Crepitaties of wheezing (piepende)
- Oedeem
- Ascites (oedeem in buik)
- Verhoogde centraal veneuze druk
- Hepatomegalie (vergrote lever)
- Verplaatste apex
- Cachexie (extreme magerheid)
- Afname spiermassa
Ejectiefractie
Normaal
EDV - ESV / EDV * 100%
> 50%
Oorzaken disfunctie hart
- Primair hartspier (myocard) probleem
- Overbelasting hartspier
- Instroombelemmering
Primair hartspier probleem
- Myocardinfarct
- Cardiomyopathie
- Myocarditis
Cardiomyopathie
Structureel en functioneel abnormale hartspier in afwezigheid van een oorzakelijke ziekte
Overbelasting hartspier
- Drukbelasting (hypertensie, klepstenose)
- Volumebelasting (shunt in hart, klepinsufficiëntie)
- Ritmestoornissen
Instroombelemmering
- Mitralis- of tricuspidalisklepstenose
- Constrictieve pericarditis
Oorzaken hartfalen
- Coronairlijden: ischemie, myocardinfarct
- Hypertensie: LVH
- Cardiomyopathie: gedilateerde, hypertrofische, restrictieve, non-compaction of aritmogene RV cardiomyopathie
- Infiltratieve hartziekten: sarcoïdose, haemochromatose (ijzerstapeling), amyloïdose
- Klepaandoeningen
- Ritmestoornissen
- Toxische stoffen
- Extracardiaal
Coronairlijden
- Ischemie
- Myocardinfarct
Hypertensie
LVH
Cardiomyopathie
- Gedilateerde
- Hypertrofische
- Restrictieve
- Non-compaction
- Aritmogene RV cardiomyopathie
Infiltratieve hartziekten
- Sarcoïdose
- Haemochromatose (ijzerstapeling)
- Amyloïdose
Ritmestoornissen
Met name atriumfibrilleren
Toxische stoffen
- Alcohol
- Cocaïne
- Chemotherapie
Extracardiaal
- Anemie
- Thyreotoxicose (schildklierdisfunctie)
- Vitamine-B1-deficiëntie
Hoe ontstaat hartfalen?
- Hartfalen begint bij disfunctie van het hart met als gevolg te lage CO
- Om CO normaal te houden zullen compensatiemechanismen in werking treden
- Als de compensatiemechanismen niet meer doeltreffend zijn, wordt CO toch abnormaal en ontstaat er hartfalen
HF beïnvloeden
Stimulatie of onderdrukking autonome zenuwstelsel
SV beïnvloeden
- Verlaging preload en afterload
- Verhoging contractiliteit
Gevolg chronische activatie betareceptoren?
Verdere neurohumorale activatie en apoptose van cardiomyocyten
Preload
Hoeveelheid bloed die aanwezig is in het LV op moment dat het hart gaan samentrekken
Einddiastolisch volume
Wet van Frank-Starling
- Verband tussen preload en CO is niet lineair
- Naarmate preload stijgt zal ook CO stijgen door uitrekking sarcomeren
Gaat door tot een optimum waarna het hart een hoge vullingsdruk niet meer aan kan. CO zal weer dalen
Afterload
- Weerstand waartegen het hart moet contraheren
- Hoe hoger afterload, hoe lager CO
Door wie wordt afterload bepaald?
- Systeem- en longweerstand
- Karakteristieken van vaatwand
- Bloedvolume uitgeperst
Hoe kan de afterload hoog zijn?
- Stenose aorta
- Hypertensie
- Hoge pulmonale druk
Wanneer wordt RAAS geactiveerd?
Als de nieren te weinig bloed krijgen door bijvoorbeeld een lage CO (hartfalen)
Werking RAAS
- Renine afgifte wordt gestimuleerd
- Zorgt via ang2 voor vasoconstrictie
- Zorgt via aldosteron voor vocht- en zoutretentie
Acuut hartfalen
- Ontstaat in korte tijd (bij myocardinfarct bijvoorbeeld)
- Weinig tijd voor compensatiemechanismen om in werking te treden
Chronisch hartfalen
- Wel tijd om te compenseren
- Klachten verergeren of tot uiting komen als er plotse verergering is door bijvoorbeeld infectie
Acuut hartfalen x werking
- Sympathicus zorgt direct voor verhoging HF en contractiliteit en vasoconstrictie
- RAAS zorgt voor verhoging preload en vasoconstrictie
Chronische hartfalen x werking
- Verhoging preload zal zorgen voor een verhoging wandstress
- Neurohumorale activatie neemt toe
- RAAS neemt toe
- Sympathicus
- Endotheline
- NO
- Natriuretische peptiden
- Vasopressine
- Ontstekingsreacties waarbij cytokinen en TNF-alfa vrijkomen
- Remodelling
Remodelling
Structurele verandering als gevolg van compensatiemechanismen
Werking remodelling
- Mechanische wandstress op LV zorgt voor groeifactoren die op hun beurt weer zorgen voor transcriptiefactoren
- Transcriptiefactoren zullen zorgen voor hypertrofie, verlies myocyten en toename interstitiële fibrose
Diuretica
Vergroten natrium- en wateruitscheiding
RAAS-blokkers
- ACE-remmers
- Angiotensine 2 receptor antagonisten
- Verminderen natrium- en waterretentie
Waar zorgen zowel diuretica als RAAS-blokkers voor?
Verlaging preload
Inotropica
Verbeteren contractiliteit van het hart waardoor CO toeneemt
Vasodilatoren
Vasodilatatie waardoor afterload afneemt
Betablokkers
- Niet geven bij acuut hartfalen
- Alleen in onderhoudsfase geven
- Dan zorgen ze voor een lange vullingstijd van ventrikels, waardoor SV vergroot
Systolische disfunctie (HFREF - heart failure with reduced ejection fraction)
- Afgenomen contractie
- Verlaagde ejectiefractie
- Symptomen en tekenen van hartdalen
Diastolische disfunctie (HFPEF - heart failure with preserved ejection fraction)
Vullingsprobleem
Ejectiefractie blijft goed, maar vanwege de lage vulling is de CO te laag
Symptomen en klinische tekenen hartfalen
Uitlokkende factoren hartfalen
- Ritmestoornissen
- Koorts
- Overmatige zout- of waterinname
- Anemie
- Zwangerschap
- Overmatige alcoholinname
- Hyperthyreoïdie
- Perifere arterioveneuze shunts
Bij acuut hartfalen ook nog als uitlokkende factoren
- Hypertensieve hartziekten
- Groot myocardinfarct
- Plotse volumebelasting door bijvoorbeeld klepruptuur
Gevolgen acuut hartfalen
Backward failure
Snel oplopende EDD
In LV zorgt de verhoogde druk voor een verhoogde druk in het linkeratrium. Stuwing longvenen, vocht uittreden, longoedeem
Aan de rechterkant zorgt het voor veneuze stuwing in de lever
Forward failure
Lage CO waardoor hypotensie ontstaat met onvoldoende perfusie van de weefsels
Shock, multi-orgaan falen en overlijden
Bij rechtszijdig falen zal ook het LV te weinig bloed krijgen waardoor rechtszijdig hartfalen vrijwel altijd leidt tot linkszijdig hartfalen
Astma cardiale
Symptomen
Auscultatie
Behandeling
- Acuut longoedeem
- Gevolg van verhoogde longdruk
Symptomen zijn dyspnoe en ortopneu
Je hoort crepitaties
Diuretica en morfine
Shock
Onvoldoende perfusie van organen en celbeschadiging waardoor multi-orgaanfalen op kan treden indien het niet tijdig wordt behandeld
Cardiale oorzaken voor shock
- Gevolg acuut myocardinfarct
- Acute mitralisklepinsufficiëntie
- Cardiomyopathie
- Myocarditis
- Aortaklepstenose
- Kunstklep disfunctie
Extracardiale oorzaken
- Longembolie
- Tamponade
- Bloeding/hypovolemie
- Anafylaxie