H14.6 Flashcards
Waar leidt hypertensie eerder tot?
Beroertes, daarna pas hartinfarcten
Therapie hypertensie
- Leefstijlaanpassingen
- Antihypertensieve medicatie
Wanneer hypertensie?
Als de systolische bloeddruk hoger is dan 140 mmHg of de diastolische bloeddruk hoger dan 90mmHg
Wanneer geïsoleerde systolische hypertensie?
Hoe?
Als alleen systolische bloeddruk te hoog is
Elasticiteit van de vaten neemt af
Bij ouderen, want elastine neemt af en collageen neemt toe
Primaire hypertensie
- Vaak voorkomende
- Oorzaak onbeked
Secundaire hypertensie
- Slechts in 10% van de gevallen
- Diverse oorzaken (onderliggende ziektebeelden)
Combinatie bij primaire hypertensie
- Erfelijke factoren
- Factoren van buitenaf
Leeftijd primaire hypertensie
- 30-50
- Voorafgegaan door pre-hypertensie
Complicaties primaire hypertensie
- Cardiaal
- Cerebrovasculair
- Renaal
- Grote vaten aangedaan
- Maligniteiten
Wat zou eigenlijk zo moeten zijn bij hypertensie?
Sympathicus en RAAS moeten onderdrukt zijn
Hypertensinogene factoren
- Laag geboortegewicht
- Leeftijd
- Obesitas
- Insulineresistentie
- Zoutinname
- Overmatig alcoholgebruik
- Stress
- Lage kaliuminname
- Etniciteit
- NIET ROKEN
Waarom is roken geen risicofactor?
Mensen zijn slanker
Hoe zit het met stress?
Kan bijdragen aan hypertensie, maar is geen essentiële factor
Door wat wordt BD bepaald?
- Hartminuutvolume (HMV)
- Perifere weerstand
Door wat wordt HMV bepaald?
- Slagvolume
- HF
Waarvan is er sprake bij alle vormen van hypertensie?
Verhoogde vaatweerstand (door afwezigheid renale vaatverwijders) terwijl het HMV wel genormaliseerd is
> 30 jaar
Bij beginnende hypertensie
HMV ook verhoogd en natuurlijk ook vaatweerstand verhoogd
<30 jaar
Wat is belangrijk bij regulatie van BD?
Sympathische activiteit
Sympathische activiteit
- Toename perifere weerstand
- Toename HMV
- Toename veneuze return
Gevolg dat nieren worden gestimuleerd door sympathische zenuwstelsel? (door renine)
- Ang2 wordt gevormd
- Toename perifere vaatweerstand
- Maar ook toename aldosteron
- Aldosteron zorgt voor meer natriumretentie waardoor circulerende bloedvolume groter wordt
Functie aldosteron
- Natriumretentie
- Circulerende bloedvolume wordt groter
Functie baroreceptoren
- Via centrale zenuwstelsel zorgen voor afname van sympathische activiteit
- Renine afgifte daalt
- Minder natriumretentie
GWAS, Genome Wide Association Studies
Toegepast om nieuwe bloeddruk loci te ontdekken op de genen
Oorzaken secundaire hypertensie
- Parenchymateuze nierziekten
- Vasculair
- Endocrien
- Slaap apneu syndroom (OSAS)
- Zwangerschap
- Dieet, recreatieve middelen (drop, cocaïne)
- Iatrogeen
- Monogenetisch
- Neurogeen
Vasculair
- Nierarteriestenose (renovasculair)
- Coarctatio aortae
Endocrien
- Primair hyperaldosteronisme
- Feochromocytoom (tumor bijnier adrenaline)
- Hypercortisolisme (cushing)
- Hyper- of hypothyreoïdie
- Acromegalie
Iatrogeen
- Corticosteroïden
- Cyclosporine
- Angiogenese remmers
Monogenetisch
- Syndroom van Liddle
- Syndroom van Gordon
- Apparent mineralocorticoid excess
- Glucocorticoïd onderdrukbaar hyperaldosteronisme
Wanneer is de kans op primaire hypertensie te klein en ga je dus over op secundaire hypertensie?
- Negatieve familieanamnese
- Iatrogene factoren
- Hypertensie voor 20e of na 50e
- Plots verergert
- Kenmerkende symptomatologie
- Afwijkingen bij LO of routine labonderzoek (creatinine, kalium, urine)
- Hypertensieve crisis
- Therapieresistent
OSAS
- Veel voor, met name bij mannen
- Verhoogd de kans op hypertensie, HVZ en DM
- Tijdens slapen minimaal 15x per uur ademstilstand (apneu) en dus overdag slaperig
Hoe apneus?
Obstructie van bovenste luchtweg doordat de tong bij het ontspannen in de keel zakt
Gevolg kortdurende apneu
- Hypoxemie
- Sympathicus activiteit neemt toe
- Sneller ademen
- BD stijgt
Symptomen OSAS
- Snurken
- Onrustig slapen
- Transpireren
- Nycturie
- Slaperig overdag
- Hoofdpijn
- Concentratie- en geheugenzwakte
- Verminderd lipido
LO bij OSAS
- Hypertensie
- Obesitas
- Vergrote amandelen
- Verdikte huig
Aanvullend onderzoek OSAS
- Linkerventrikelhypertrofie (LVH)
- Ritmestoornissen
- Geen nachtelijke BD daling
Behandeling OSAS
- Operatief huig of amandelen verwijderen
- Tijdens slaap positieve druk aanbrengen met neusmasker (CPAP)
Wat kan de patiënt zelf doen bij OSAS?
- Gewichtsreductie
- Alcoholgebruik verminderen
- Op zij slapen i.p.v. rug
Waarom leidt NI tot hypertensie?
Onvermogen van de nier om bij een normale BD voldoende natrium en water uit te scheiden (gestoorde druk natriurese)
Hoe diagnose NI stellen?
- Serumcreatininegehalte
- Analyse van urinesediment
- Aanwezigheid van proteïnurie
- Echo nieren
Oorzaken NI
- Infectie
- Erfelijke factoren
- Immunologisch
- Intoxicatie
- Afvloedbelemmering
Pathofysiologie van renale hypertensie
Reflex
- Natriumexcretie neemt af
- Extracellulair plasma volume neemt toe
- HMV neemt ook toe
- BD stijgt
- Autoregulatie zal zorgen voor verhoogde vaatweerstand
- Hogere BD
Reflex:
HMV zal weer normaliseren. Afwezigheid van renale vaatverwijders stimuleert deze reflex door vaatweerstand te verhogen
Renovasculaire hypertensie (RVHT)
Hypertensie door verminderde perfusie van een of beide nieren
Hoe RVHT?
Stenose van een of meerdere nierslagaderen
Gevolg RVHT?
Nier gaat meer renine produceren om te zorgen dat de BD in de nier hoger wordt d.m.v. efferente constrictie
Renine heeft overal effect waardoor de BD in het gehele lichaam zal stijgen
Oorzaken nierarteriestenose
- Atherosclerose
- Fibromusculaire dysplasie
- Artritis
Atherosclerose
- Ouderen
- Stenose bij de origo van de nierarterie
- Stent plaatsen
Fibromusculaire dysplasie
- Jongeren en vrouwen
- Aneurysmatische verwijding gevolgd door vernauwing verderop in de nierarterie
- Nierarterie ziet eruit als kralensnoer
- Ballon arteriewand dilateren
Artritis
Compressie van nierarterie door extrinsieke laesies
Pathofysiologie RVHT
- Intrarenale druk neemt af
- Nieren gaan meer renine en ang2 produceren
- Natriumreabsorptie toenemen
- Ang2 zorgt voor vasoconstrictie van efferente arteriolus, verhoging sympathicustonus, afgifte aldosteron en verhoging BD
- Renine en ang2 in bloedbaan dus de rest van het lichaam EN andere nier bereiken
- Natriumreabsorptie stijgt
- Natriumexcretie daalt
- BD stijgt
Functie ang2
- Vasoconstrictie van efferente arteriolus
- Verhoging sympathicustonus
- Afgifte aldosteron en verhoging BD
Hoe vaststellen of de nier die achter de stenose ligt meer renine produceert?
Niervene reninebemonstering
-> Katheter in vene en slagader om vast te stellen hoeveel renine er geproduceerd wordt
Waar wordt aldosteron gemaakt?
Functie aldosteron?
(hyperaldosteronisme)
In schors van bijnieren in de zona glomerulosa
Activeert via mineralcorticoid receptor de natrium transporter waardoor er meer natrium vanuit het lumen gereabsorbeerd wordt in ruil voor kalium (ENaC)
Hyperaldosteronisme
Hypertensie met:
- Laag kaliumgehalte (hypokaliëmie)
- Spierzwakte
- Polyurie
- Metabole alkalose
- Renine concentratie is laag
Hoe zorg je ervoor dat cortisol niet bindt aan MR?
Cortisol inactiveren tot cortisone in de zona fasciculata
Gevolg als cortisol wel bindt
Via hetzelfde mechanisme als bij aldosteron zal BD stijgen
Functie glycyrrhetinezuur
Zorgt ervoor dat inactivering van cortisol niet meer werkt
Drophypertensie
- Zowel aldosteron als renine gehalte laag
- Effect binnen enkele weken bij gebruik van 10-15 gram drop per dag
- Vrouwen > mannen
