H11.5 Flashcards
Wat zijn pneumoconiosen?
Stoflongen
Groep longaandoeningen die je kan krijgen van het inademen van met name hoge doseringen van anorganische stoffen
Wat ademen we in naast zuurstof?
- Kleine deeltjes (fijnstof)
- Gassen (irriterende, toxische)
- Micro-organismen (infecties en immunologische reacties)
Waar is het effect van stofdeeltjes op longen van afhankelijk?
- Anatomie van luchtwegen
- Grootte van ingeademde deeltjes
- Depositie
- Eigenschappen ingeademde deeltjes
- Reactie van lichaam
Gasgeleidingssysteem x anatomie
- Eindigt in alveoli
- In secundaire lobuli
- In midden zit de arterie, bronchiolus
- in septa venen en lymfevaten
Tussen 2,5 en 10 micrometer
- Nasopharynx
- Slijmvlies en neusharen
Tussen 2,5 en 1,5 micrometer
- Adem je voor een deel weer uit
- Minder dan de helft van de deeltjes in longen
Kleiner dan 1 micrometer
Eind luchtwegen in alveoli
Hoe kleiner deeltjes…
Hoe meer schade aan alveoli
Wanneer verslechtert longfunctie?
Bij meer blootstelling aan fijnstof
PM2,5
- Lineair verband tussen concentratie en cardiaal overlijden
- Deeltjes zo klein dat ze het membraan van de luchtweg passeren en systemische problemen veroorzaken
Deeltjes kleiner dan 100 nanometer
Pro-inflammatoire eigenschappen
Slaan neer in septa tussen secundaire lobuli
Inademen hele grote hoeveelheden anorganische stoffen gevolg?
Lichaam is niet goed in staat dit te klaren en geeft noduli
Noduli
Kleine bolletjes in de bovenvelden van de long
Stoflongen
Mijnwerkers
Mijnwerkers-pneumoconiose
Silicose
Steenhouwers of mensen die steen stralen
Astbestose
Scheepsvaart
Berylliose
- Blootstelling aan beryllium
- Elektrotechniek en tandartsen
- Pneumoconiose veroorzaakt door blootstelling aan beryllium
- Granulomen
- Veel weg van sarcoïdose
Asbest
- Isolatie
- Brandwerende eigenschappen
- Lang in long zitten en irritatie geven
- Fibrose of kwaadaardige cel vorming
Problemen asbest
- Benigne plaques
- Benigne pleurale effusie
- Asbestose (longfibrose)
- Mesothelioom (pleurakanker)
- Longkanker
Benigne plaques
- Verdikte pleura
- Vrij scherp afgegrensde verdichtingen
Benigne pleurale effusie
Goedaardig pleuravocht
Asbestose
Asbestvezels in de long veroorzaken fibrose
Fibrose langs de randen van de long aan de onderkant
Mesothelioom
Pleurakanker
Niet te behandelen
Maligniteit aan pleura waardoor de long steeds verder wordt weggedrukt
Sarcoïdose
idiopathische longziekte die relatief zeldzaam is
Kan in alle organen voorkomen, maar het meeste in longen
Kenmerken sarcoïdose
- Vergrote lymfeklieren
- Infiltraten in de longen
- Huidafwijkingen
- Erythema nodosum (rode vlekken)
- Oogontsteking
- Calciumhuishouding kan van slag raken wat kan leiden tot nierstenen
- Aandoeningen aan centraal zenuwstelsel
Typisch bij sarcoïdose
Granuloom
Granuloom
Compacte verzameling van ontstekingscellen in de long, met name macrofagen met een ring van lymfocyten
Lichaam afweerreacties tegen deeltjes of micro-organismen die het lichaam niet goed kunnen opruimen
Wat denken we op dit moment van sarcoïdose?
Ziekte van overmatige granulomateuze reactie op een piepklein (nano) antigeen via de long of direct
Extrinsieke allergische alveolitis (EAA)
Allergisch proces dat ontstaat doordat men een antigeen inademt waarvoor de betreffende persoon allergisch is
Bekende oorzaken EAA
- Dierlijk eiwit
- Schimmel
- Verontreiniging (bacteriën/chemicaliën)
Vormen van EAA
- Mummy;s handlers lung (s)
- Duivenplukkers long (s)
- Aardappelrooiers long (s)
- Boerenlong (s)
- Waspoeder long (b)
- Duivenmelkerslong (dierlijk eiwit)
- Theeplukkers long (verontreiniging)
EAA
Aandoening veroorzaakt door herhaalde en langdurige inhalatie van een antigeen
Cryptogene EAA
Niet weten wat de oorzaak van EAA is
Histologische triade
- Cellulaire interstitiële pneumonitis (NSIP)
- Cellulaire bronchitis
- Granuloomvorming
Twee vormen EAA
- Acuut
- Chronisch
Acute EAA
- Minder dan 6 maanden
- Gezien als pneumonie met granulomen op X-thorax
- Centrilobulaire nodules met airtrapping dus afgesloten luchtwegen
- Koorts
- Squeeks
- Versterkt ademgeruis (consolidaties)
- Reversibel en verdwijnt snel hij verwijderen antigeen
Chronisch x EAA
- Meer dan 6 maanden
- Risico op progressie
- Niet-reversibel
- Dyspnoe, clubbing en crepitaties
Epidemiologie EAA
- Wordt vaak gemist
- Aandoening van alle leeftijden
- Beschermend effect van roken, want sigarettenrook onderdrukt lymfocyt en macrofaag functie
Blootstelling = blootstelling
Toont geen ziekte aan
Je kan antigenen hebben, maar dat hoeft niet te zeggen dat je er ziek van wordt
Hoe kan je nog meer achter de diagnose komen?
Luchtwegen met zoutige vloeistof spoelen (BAL) en spoelvloeistof bekijken
Aanwezigheid van IgG antistoffen bij blootstelling
Bronchiolitis
Ontsteking kleine luchtwegen
DD voor bronchiolitis m.b.v. HRCT
- Tree in bud patroon: infectie, panbronchiolitis, folliculaire bronchiolitis
- Vaag begrensde centrilobulaire noduli: EAA, respiratoire bronchiolitis, RBIDL
- Verlaagde densiteit en airtrapping: EAA, obliteratieve constrictieve bronchiolitis
- Consolidaties: organiserende pneumonie
Criteria diagnose EAA
- Bewezen of veronderstelde blootstelling
- Compatibele kliniek, radiologie en longfunctie
- BAL met lymfocytose
Cellulaire bronchiolitis
- Acuut: infectie, inhalatie toxische gassen en dampen
- Chronisch: lymfoïde hyperplasie, respiratoire bronchiolitis, inhalatie van allergenen, diffuse panbronchiolitis
Fibrotische bronchiolitis
- Obliteratief: posttransplantatie, postinfectieus, RA
- Bronchiolitis obliterans bij organiserende pneumonie: infectie, aspiratie, drugs, systeemziekten, idiopathisch (COP)
Behandeling
- Adviseren weg te blijven van prikkel
- Prednison, steroïden bij progressieve klachten
