7. Pulmonologia - gruźlica Flashcards

1
Q

jaki procent osób zarażonych prątkiem rozwinie gruźlicę?

A

5-10%

*większe ryzyko u dzieci <12 r.ż. -> tu 30-40%, a u 20% rozwój ciężkiej postaci (gruźlicze ZOMR, prosówka gruźlicza)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

test o dużej swoistości w GRUŹLICY

A

IGRA (ocena uwalnianego interferonu gamma)

-bez znaczenia czy pacjet był szczepiony lub miał ekspozycję

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

test o MAŁEJ swoistości w GRUŹLICY

A

odczyn tuberkulinowy (nadwrażliwość typu opóźnionego)

*ujemny nie może wykluczyć zakażenia prątkiem (ani aktywnego ani przebytego)

  • dodatni, czyli odczyn >1cm po upływie 48-72h, może świadczyć o tym że:
  • pacjent był szczepiony
  • że zakażony prątkiem
  • że miał kontakt z niegruźliczym prątkiem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

diagnostyka zakażenia utajonego u dorosłych i dzieci > 5 r.ż. (bez zaburzeń odporności)

A

OT lub IGRA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

diagnostyka zakażenia utajonego u dzieci < 5 r.ż.

A

OT + IGRA (min. 1 dodatni -> zakażenie)

*obydwa ujemne nie wykluczają ani aktywnego ani utajonego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Pewne rozpoznanie gruźlicy:

A

min. 1 z: (BADANIA BAKTERIOLOGICZNE)

  1. dodatni rozmaz (skład komórkowy) plwociny + wykryty materiał genetyczny prątka
  2. dodatni wynik HIST-PAT + wykryty materiał genetyczny prątka
  3. dodatni wynik hodowli (czyli posiew, to jest badanie mikrobiologiczne)

*plwocinę na rozmaz pobieramy 3x lub z BAL (popłuczyny oskrzelowo-pęcherzykowe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

co charakterystycznego w HIST-PATcie dla gruźlicy?

A

ziarniniaki serowaciejące

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

CHEMIOPROFILAKTYKA GRUŹLICY

A

zapobieganie przejścia utajonej postaci to aktywnej

  • leczenie 3-9 mc.
  • INH lub
  • RMP lub
  • INH + RMP lub
  • INH + RYFAPENTYNA
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

LECZENIE CZYNNE GRUŹLICY ile i na czym polega?

A

min. 6 mc.

2 fazy: INWAZYJNA I KONTYNUACJI

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

LECZENIE CZYNNE GRUŹLICY faza inwazyjna

A

przez 2 mc.

INH + RMP + PZA + EMB

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

LECZENIE CZYNNE GRUŹLICY faza kontynuacji

A

przez 4 mc.

INH + RMP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

jakiego leku nie wolno w ciąży?

A

STREPTOMYCYNY

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

u kogo musimy leczyć profilaktycznie po kontakcie z chorym?

A

bezwzględnie, nawet gdy ujemne IGRA i OT

  1. dzieci < 5 r.ż.
  2. ludzie z HIV
  3. ludzie w ciężkiej immunosupresji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

jedyne bezwzględne wskazanie do podania GKS w GRUŹLICY

A

tylko gdy chory z gruźlicą nadnerczy ma niedoczynność nadnerczy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

ciężka postać gruźlicy

A

rozsiew prątków przez krew i zajęcie OUN

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

co wywołuje gruźlicę?

A

MTB - prątek gruźlicy - mykobacterium tuberculosis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

jak jest przenoszona GRUŹLICA?

A
  • jest to choroba zakaźna

DROGĄ KROPELKOWĄ Z CZŁOWIEKA NA CZŁOWIEKA PRZEZ OSOBY PRĄTKUJĄCE

18
Q

MTB w płucu

A

prątek jest zjadany przez makrofaga, większość jest niszczona w ten sposób, ale czasem dochodzi do transformacji makrofaga do komórki nabłonkowatej i Langerhansa -> które wywołują odczyn zapalny, przyciągają do siebie dużo LIMFOCYTÓW (takie nagromadzenie makrofagów zmienionych z limfocytami - ZIARNINIAKI)

19
Q

ZIARNINIAK SEROWACIEJĄCY

A

MAKROFAG ZE ZJEDZONYM PRĄTKIEM transformacja do komórki nabłonkowatej i Langerhansa

takie makrofagi, które zostają otoczone limfocytami to ziarniniaki, gdy wewnątrz zacznie powstawać martwica to dojdzie do serowacenia - powstają zmiany w płucach

20
Q

OGNISKO GHONA

A

zmiany w płucach - ziarniniaki, które przez odczyn zapalny wokół zostały otorbione przez tkankę łączną włóknistą

21
Q

zespół pierwotny/ zespół Ghona

A

gdy takie ognisko Ghona (otorbione ziarniniaki) występują w węzłach chłonnych wnęk płuc (prątki spłynęły tam drogą chłonną)

22
Q

co się dzieje gdy człowiek ma ognisko pierwotne/ ognisko Ghona?

A

gdy człowiek immunokompetentny, zaszczepiony -> przechodzi w okres utajenia
-ryzyko rozwoju ok. 10% w ciągu życia (większość w 5 lat od zakażenia)

23
Q

gruźlica wtórna (popierwotna)

A

gdy osoba z utajoną postacią zostanie reinfekowana lub reaktywacja utajonej

24
Q

gruźlica płuc

A
  • wtórna po reinfekcji

- progresja pierwotnej u osób immunoniekompetentnych (też dzieci <12 mc., osoby starsze)

25
Q

w których płatach płuc najczęściej gruźlica?

A

nacieczenie i zapadnięcie miąższu zazwyczaj w górnych płatach płuc (MTB jest aerobem)
-powstają jamy

26
Q

charakterystyczny enzym, którego zwiększony poziom występuje w prątkowych infekcjach płynów ciała

A

deaminaza adenozyny

27
Q

gruźlica opłucnej

A

to gruźlica pozapłucna (bo prątki musiały przedostać się tam przez krew)

28
Q

postaci gruźlicy płuc:

A
  1. włóknisto-jamista
  2. serowate zapalenie płuc (bardzo groźna)
  3. gruźlica prosówkowa płuc
29
Q

w której postaci zawsze gorączka HEKTYCZNA

A

serowate zapalenie płuc

30
Q

najważniejsze badanie w gruźlicy

A

RTG

31
Q

gruźlica pozapłucna

A

u ok. 20% chorych z gruźlicą

  1. ww. chłonne (szyjne, pachowe, śródpiersiowe, pachwinowe - w nich ropnie i przetoki)
  2. opłucna
    - te dwa miejsca najczęściej
  3. gruźlica prosówkowa
  4. gruźlica kostno-stawowa
  5. gruźlica moczowo-płciowa (jałowy ropomocz)
32
Q

gruźlica prosówkowata

A
  • rozsiew krwiopochodny
  • wątroba
  • śledziona
  • nerki
  • OUN
  • dno oka
  • szpik
33
Q

jałowy ropomocz

A

leukocyturia, może być krwiomocz i ujemny posiew

34
Q

ciężkie postacie gruźlicy:

A
  • osierdzia (może być zaciskające zap. osierdzia)
  • nadnerczy
  • ZESPÓŁ POTTA - gruźlica kręgosłupa (przewlekłe bóle pleców, narastająca kifoza, zapadanie się kręgów, ucisk rdzenia)
  • OUN - najbardziej niebezpieczna - nieleczona szybki ZGON
  • przewodu pokarmowego
35
Q

kryteria rozpoznania gruźlicy bez potwierdzenia bakteriologicznego

A
  1. ujemne wszystkie badania bakteriologiczna
  2. zmiany w RTG wskazujące na gruźlicę (wykonać TKWR)
  3. nieskuteczność antybiotykoterapii szerokospektralnej
36
Q

leczenie gruźlicy OUN

A

2 mc: INWAZYJNA
10 mc.: KONTYNUACJI
zwykle zamiana EMB na streptomycynę

37
Q

leczenie gruźlicy kości

A

2 mc: INWAZYJNA

7 mc.: KONTYNUACJI

38
Q

lekooporność MDR-TB

A

multidrag (wielolekooporny)

oporny na ryfampicynę i/lub izoniazyd

39
Q

lekooporność XDR-TB

A
extra resistant:
oporny na:
-ryfampicynę
-izoniazyd
-chinolon
-oraz 1 z leków dodatkowych podawanych dożylnie - kapreomycyna, aminoglikozyd
40
Q

kontrola leczenia

A

-posiew z plwociny
-oznaczanie antybiotykooporności
zwykle po 2 i 5 mc.

41
Q

szczepienie

A
  • BCG w 1 dobie życia

- żywe atenuowane prątki Mycobacterium bovis