3. Nefrologia - ZUM Flashcards
objawy zakażenia dolnych dróg moczowych
- objawy dysuryczne - ból
- częste oddawanie moczu
- parcie naglące
- ból nadłonowo
- krwiomocz
zakażenie górnych dróg moczowych OOZN
-gorączka >38
-dreszcze
-nudności, wymioty, bieguna
-ból brzucha
-ból głowy
+objaw Goldflama
bakteriomocz znamienny
określona ilość CFU (COLONY FORMING UNITS) bakterii danego szczepu na ml moczu wskazująca że ten ZUM jest
CFU
COLONY FORMING UNITS
-wartość określana na podstawie posiewu moczu
na jego podstawie określamy czy występuje ZUM
bakteriomocz znamienny dla ZUM - środkowy strumień moczu/kobieta
min. 10^3 CFU/ml
bakteriomocz znamienny dla OOZN - środkowy strumień moczu/kobieta
min. 10^4 CFU/ml
bakteriomocz znamienny dla powikłanego ZUM
min. 10^5 CFU/ml
bakteriomocz znamienny mocz z jednorazowego cewnikowania
min. 10^2 CFU/ml
bakteriomocz znamienny z nakłucia nadłonowego
każda ilość CFU
bakteriomocz bezobjawowy
min. 10^5 CFU/ml w środkowy strumień moczu lub z jednorazowego cewnikowania przy BRAKU OBJAWÓW PODMIOTOWYCH I PRZEDMIOTOWYCH ZUM
ZUM powikłany
- każdy ZUM u mężczyzny
* u kobiety gdy anat. lub czynnościowymi zaburzenia odpływu moczu lub jakieś czynniki ryzyka infekcji
ZUM niepowikłany
każdy ZUM u kobiety z prawidłowym układem i bez cech ryzyka ZUM
nawrót ZUM
- kolejny ZUM <2 tyg. od zakończenia leczenia poprzedniego
- często ten sam czynnik etiologiczny
reinfekcja ZUM (ponowne ZUM)
- kolejny ZUM >2 tyg. od zakończenia leczenia poprzedniego
- ten sam lub inny czynnik etiologiczny
patogeneza ZUM - jak najczęściej i jaka bakteria?
98% wstępująco (pęcherz powinien być jałowy ale cewka nie jest jałowa)
E. coli (z j. grubego)
najczęstsza etiologia ZUM
E. coli
jakie bakterie w powikłanych ZUMach szpitalnych?
Enterococcus
Pseudomonas
Proteus
czynniki wywołujące ZUM, niewykrywalne w standardowych metodach
Chlamydia trachomatis
Neisseria gonnorhoeae
wirusy - Herpes simplex
ale z nimi związane różne wycieki i inne dolegliwości więc tym się zajmuje wenerolog
częsta przyczyna ZUM u chorych z cukrzycą, cewnikami czy na antybiotykoterapii
grzyby:
Candida
Cryptococcus
Aspergillus
czynniki ryzyka ZUM (8)
- starszy wiek
- cukrzyca
- zastój moczu
- kamica
- zabiegi na nerkach
- leki immunosupresyjne
- ciąża i połóg (spada próg nerkowy dla glukozy i pojawia się glukozuria)
- cewnik w pęcherzu
postaci kliniczne ZUM występujące tylko u kobiet
- niepowikłane zap. pęcherza moczowego
- nawracające zapalenie pęcherza u kobiety
- niepowikłane OOZN
co w badaniu ogólnym moczu w ZUM?
ocena osadu:
- leukocyturia z bakteriurią -bardziej przydatna inf. to ta leukocyturia
- wałeczki leukocytowe (gdy zajęty miąższ nerek)
- krwiomocz/krwinkomocz (może być z innych przyczyn)
- obecność azotynów w teście paskowym - obecność pałeczek
*jeśli napisane że w osadzie liczne bakterie to to nam nic nie mówi, świadczy pewnie o niedokładnym pobraniu, zanieczyszczeniu
najważniejsze badanie w ZUM?
posiew moczu - nie jest wykonywany standardowo
robi się w:
- OOZN, powikłanych ZUMach (czyli mężczyźni)
- zapalenie pęcherza - gdy nawrót, nieskuteczne leczenie empiryczne
informacja jaki rodzaj bakterii, ilość CFU i antybiogram
kiedy leczyć bakteriomocz bezobjawowy (2)
- u kobiet ciężarnych
- pacjenci przed zabiegami urologicznymi z możliwością krwawienia z błony śluzowej dróg moczowych
leczenie niepowikłanego ZUM
posiew i bad. obrazowe tylko gdy objawy nie ustępują
- FURAZYDYNA
- KOTRIMOKSAZOL
- TRIMEROPRIM
- FOSFOMYCYNA - 3g jednorazowo
II rzut:
- amoksycylina z kwasem klawulanowym
- cafaklor
nawracające ZUM - jak leczymy?
- posiew i badania obrazowe
- lepsza higiena
- więcej pić, częsciej sikać
- Uro-Vaxom
- profilaktyka antydrobnoustrojowa (mniejsze dawki co kilka dni lub codziennie leki pierwszego rzutu)
leczenie niepowikłanego OOZN i powikłanego ZUM
- jakie objawy
- co robimy przed leczeniem?
- jak, gdzie i ile leczymy?
- co po leczeniu?
objawy od lekkich jak w zapaleniu pęcherza, nawet do urosepsy!!!
-dominują obj. jak z zak. górnych dróg moczowych
1) przed leczeniem pobieramy mocz na posiew
2) antybiotyk empirycznie
3) antybiotyk celowany
OOZN - leczymy 10-14 dni
-można ambulatoryjnie: p.o. FLUOROCHINOLONY (CYPROFLOKSACYNA, LEWOFLOKSACYNA)
-jeśli pacjent odwodniony, z czynnikami ryzyka to leczony w szpitalu: i.v. potem przejście na p.o.
FLUOROCHINOLONY (FLUOROCHINOLONY)
ewentualnie CEFTRIAKSON
*GDY PACJENT W CIĘŻKIM STANIE, UROSEPSA -> można fluorochinolon + ceftriakson
można po 2 tyg. kontrolny posiew, gdy pacjent często taki ma to powinien iść do urologa bo może mieć jakieś kamienie, zwężenie
ZUM u osoby z cewnikiem
ryzyko rośnie z każdym dniem o 3-10%
leczymy tylko gdy objawowy (gorączka, leukocytoza z leukocyturią, pogorszenie stanu ogólnego, bakteriomocz znamienny)
ZUM w ciąży
leczymy bezobjawowy,
-raz we wczesnym okresie ciąży posiew moczu u kobiety
jakie badanie przesiewowe w ciąży między 35 - 37 tyg.?
na paciorkowca z gr. B (strep. galactieae)
gdy jest to leczymy penicyliną benzylową i.v.
jakich leków nie stosujemy u kobiet w ciąży z ZUM?
- fluorochinolonów
- aminoglikozydów
co w ciąży najlepiej
B-laktamy
- penicylina
- amoksycylina z kwasem klawulanowym
gdy cięższe:
-ceftriakson