4. Pulmonologia - POChP Flashcards
POChP przyczyny
- dym tytoniowy
- zanieczyszczenia pyłowe i gazowe
- dziedzicznie - niedobór alfa-1 antytrypsyny
POChP jakie dwie jednostki chorobowe łączy?
1) przewlekłe zapalenie oskrzeli - kaszel i plwocina
2) rozedma - zniszczenie pęcherzyków
*przewlekła postępująca obturacja DO
przewlekłe zapalenie oskrzeli
- uszkodzenie aparatu rzęskowego (zaburzenie usuwania śluzu)
- przerost gruczołów śluzowych i kom. kubkowych oskrzeli i oskrzelików - nadprodukcja śluzu - OBTURACJA
rozedma
uszkodzenie włókien sprężystych, które pomagają wypchnąć powietrze z pęcherzyka (dym tytoniowy indukuje stan zapalny)
*jako wynik dochodzi do niszczenia ścianek między pęcherzykami, zaczynają łączyć się w takie duże zbite pęcherze - mała powierzchnia oddechowa
*AIR TRAPING - utrudnione pozbywanie się powietrza, które jest dodatkowo utrudnione bo jest też obturacja spowodowana dużą ilością śluzu
HIPERINFLACJA PŁUC
jest dużo pęcherzyków nadmiernie wypełnionych powietrzem, którego nie możemy wydalić (płuca takie rozdęte)
spada podatność płuc i klp
jaki typ niewydolności a POChP?
najczęściej typ II
-dodatkowo SERCE PŁUCNE!
POChP - objawy ()
- przewlekły kaszel
- przewlekłe odksztuszanie - zwłaszcza nad ranem
- duszność (najpierw wysiłkowa, potem spoczynkowa)
- ogólne - chudnięcie, utrata łaknienia i zab. depresyjne
- podmiotowe - świsty bo obturacja, FURCZENIA (bo podczas obturacji dodatkowo dochodzi do przemieszczania wydzieliny)
- ściszony szmer pęcherzykowy - bo rozedma (przestrzenie rozedmowe zagłuszają szmer pęcherzykowy)
- wypuk nadmiernie jawny (przestrzenie powietrza)
- klp BECZKOWATA (NADMIERNIE ROZDĘTA)
- objawy niewydolności PK
- sinica centralna
- oddychanie przez zasznurowane usta (pozwala to wytworzyć większe ciśnienie alby wyrzucić powietrze z płuc - to które tam zalega)
pink-puffers
dominuje rozedma
blue bloathers
dominuje zapalenie oskrzeli
POChP - rozpoznanie i diagnostyka
1) spirometria
2) leki rozkurczające oskrzela inhalacja 200-400 ug salbutamolu
3) spirometria
FEV1/FVC <0,7 (70%) świadczy o POChP
*PLETYSMOGRAFIA (ocena objętości zalegającej) w rozedmie wzrasta
w POChP w spiro co spada?
zarówno FEV1 jak i FVC, ale FEV1 bardziej dlatego wskaźnik Tiffenau <0,7
*PLETYSMOGRAFIA
(ocena objętości zalegającej) w rozedmie wzrasta
wzrasta RV i ERV
POChP gdy z braku alfa-1 AT to gdzie zmiany rozedmowe?
głównie rozedma w dolnych partiach płuc
POChP gdy z dymu tytoniowego to gdzie zmiany rozedmowe?
głównie górne partie, lepiej wentylowane
RTG w POChP
- płasko położona przepona
- słabo widoczne drzewo naczyniowe na obwodzie (bo zwiększona powietrzność płuc)
**fajne jest TK wysokiej rozdzielczości - widzimy dobrze zmiany w płucach szczególnie w ch. śródmiąższowych
ECHO w POChP
ocena serca płucnego
od czego zależy leczenie POChP?
od nasilenia objawów i ryzyko zaostrzeń
ocena nasilenia objawów w POChP - testy
CAT, CCQ, mMRC
ocena ryzyka zaostrzeń POChP
1) czy były w ostatnich 12mc.?
<2 = małe ryzyko
> lub 2 =duże ryzyko
2) czy była hospitalizacja przez ostatnie 12 mc?
tak = duże ryzyko
kategorie pacjentów zależne od nasilenia objawów i ilości zaostrzeń
A i C małe nasilenie objawów
B i D duże nasilenie objawów
A małe objawy i małe ryzyko zaostrzeń
D duże objawy i duże ryzyko zaostrzeń
podstawowa terapia
rzucenie palenia!
aktywność fiz., odżywienie, szczepienia na grypę, rahabilitacja
farmakoterapia w POChP
BRONCHODYLATATORY
- leki cholinolityczne SAMA i LAMA
- leki beta2-adrenergiczne SABA i LABA
LECZENIE A
krótko (gdy duszność sporadycznie) lub długo działające leki rozszerzające oskrzela
LECZENIE B
LAMA lub LABA
LAMA + LABA (jeśli objawy nasilone)
LECZENIE C
LAMA
LECZENIE D
LAMA
LAMA + LABA (gdy objawy nasilone CAT >20)
LAMA + GKSw (gdy eozynofilia > 300/ul)
jakie leki można dołączyć przy cięzkich zaostrzeniach? w D
ROFLUMILAST
MAKROLIDY przewlekle
dodatkowe farmakologiczne postępowanie
- morfina na zmniejszenie uczucia duszności
- mukolityki, niektórym pomagają
- suplementacja wit D
przewlekłe leczenie tlenem
domowe
PaO2 < 55 mmHg lub SpO2 <88%
jeśli 2x w ciągu 3 tyg. ciśnienie parcjalne tlenu będzie tak niskie to trzeba zastosować
NIV wentylacja nieinwazyjna
wentylacja nieinwazyjna z dodatnimi ciśnieniami końcowooddechowymi
czasem stosowana na oddziałach
- w przypadku ciężkiej obturacji z hiperkapnią
- maska niewygodna, chory musi współpracować
leczenie inwazyjne
- czasem wycinanie pęcherzy rozedmowych (żeby nie wytworzyły odmy)
- zabieg zmniejszający objętość płuc - części mniej wentylowane w rozedmie
- przeszczep płuc
zaostrzenie POChP
ostre pogorszenie objawów, cięższe niż zazwyczaj, trwa zwykle 7-10 dni, prowadzi do zmiany leczenia
które patogeny najczęściej są przyczyną zaostrzenia POChP?
- H. influenzae
- Strep. pneumoniae
- Moraxella catarrhalis
zaostrzenie POChP - podział i leczenie
- lekkie: wystarczy SABA(z SAMA lub bez SAMA)(trzeba u każdego pacjenta z zaostrzeniem, w inhalacji lub nebulizacji)
- umiarkowane: wymaga GKS p.o. i/lub antybiotyku
- ciężkie: wymaga hospitalizacji
1 wybór antybiotyku w zaostrzeniu POChP
AMOKSYCYLINA (u osób leczonych ambulatoryjnie)
AMOKSYCYLINA + KWAS KLAWULANOWY (u osób leczonych w szpitalu)
beta-mimetyki
+ rec. beta2 (rec. które są + przez NA - ukł. współczulny) w oskrzelach - rozkurcz mięśniówki gładkiej
SABA
czas działania 4-6h
salbutamol, fenoterol
LABA
czas działania 12h
formoterol (działa długo i szybko!)
salmeterol
indakaterol, wilanterol - ultra długie
- w astmie nigdy nie mogą być samodzielnymi lekami! nie działają p-zapalnie
- mogą powodować hipokaliemię
cholinolityki (antagoniści muskrynowi)
blokada M3,
SAMA
bromek ipratropium
LAMA
stanowią podstawę leczenia POChP - w astmie myślimy o dołączeniu gdy GKSw(dd) + LABA nie działają
tiotropium (tylko on może być stosowany w astmie)
glikopytonium
umeklidynium
aklidynium
przedawkowanie cholinolityków
zespół atropinopodobny
- suchość
- zatrzymanie moczu
- niewyraźne widzenie
- tachykardia
metyloksanytny
bronchodylatatory - TYLKO W POChP
teofilina (hamuje PDE, oraz blokuje rec. dla adenozyny)
mniej skuteczna
ROFLUMILAST
bronchodylatacja, działa podobnie do teofiliny)
inh. PDE4,
u osób z ciężkim POChP
*d/n kacheksja
GKSw
w POChP gdy współtowarzyszy astma
- hamowanie syntezy mediatorów zapalnych
- hamowanie syntezy cytokin zapalnych
- hamują napływ komórek zapalnych
GKS mechanizm
blokują fosfolipazę A2, a tym samym produkcję kwasu -> arachidonowego (AA) tym samym produkcję PGA i Leukotrieny
zalecana kombinacja GKSw + LAMA
formoterol + budezonid
jakie GKSw?
- CYKLEZONID (jako jedyny nie powoduje d/n bo jest prolekiem)
- BUDEZONID
- MOMETAZON
- BEKLOMETAZON
- FLUTIKAZON
po nich trzeba płukać usta bo mogą powodować grzybicę, chrypkę, kaszel
blokery rec. leukotrienowych
MONTELUKAST
pomocniczo w astmie, w astmie wysiłkowej, łagodzenie objawów sezonowych ANN u chorych na astmę
KROMONY
mają hamować degranulację mastocytów
-kromoglikan sodu
nie rutynowo