10. Kardiologia - zapalenie m. sercowego, zapalenie osierdzia, tamponada

Question 1

zapalenie mięśnia sercowego - przyczyny

Answer 1

• wirusy (parwowirus B19, Coxackie, HHV-6, adenowirusy)
• bakterie (bardzo dużo: borrelia burgdorferi, MTB, pneumokoki, gronkowce, Hemofilusy, salmonelle, legionelle, riketsje, chlamydie, mykoplazmy)
• grzyby
• pierwotniaki
• robaki

ALE NIE TYLKO INFEKCJE:

• automimmunizacja: po szczepieniu, toksyna tężcowa, ch. układowe - SLE, celiakia)
• leki i toksyny!

Question 2

zapalenie mięśnia sercowego - objawy

Answer 2

• narastająca duszność (objawy niewydolności serca)

- bóle w klp (objawy zapalenia osierdzia), ale też imitujące stenokardialne - gniotące, promieniujące

Question 3

zapalenie mięśnia sercowego - 3 typy

Answer 3

1. OSTRE ZMS
2. EOZYNOFILOWE ZMS
3. OLBRZYMIOKOMÓRKOWE ZMS

***każdy z tych typów może mieć przebieg:

-piorunujący (najbardziej niebezpieczne bo szybko przebiegają ciężkie objawy sercowe) - ale w większości nie pozostawia trwałych uszkodzeń i pacjent wraca do zdrowia

• ostry
• podostry/przewlekły - trwale uszkadza mięsień

Question 4

OSTRE ZMS

Answer 4

ma związek z infekcją wirusową (w wywiadzie kilka dni-tygodni wcześniej)
*może przebiegać jak OZW ale bez zmian w tt. wieńcowych

Question 5

EOZYNOFILOWE ZMS

Answer 5

• osutka
• eozynofilia w krwi obwodowej
• może przebiegać jak niewydolność serca o piorunującym przebiegu

Question 6

OLBRZYMIOKOMÓRKOWE ZMS

Answer 6

• to rozpoznanie stawiamy dopiero po biopsji stenokardialnej
• objawy niewydolności serca
• bloki przewodzenia
• częstoskurcze komorowe oporne na leczenie

Question 7

do czego najczęściej prowadzi ostry i podostry przewlekły (rzadko piorunujący) przebieg ZMS?

Answer 7

kardiomiopatii rozstrzeniowej

Question 8

ZMS złoty standard

Answer 8

MRI + kontrast

• najlepsze do potwierdzenia ZMS
• w ZMS widoczny obrzęk tkanek oraz typowy objaw późnego wzmocnienia po podaniu gadolinu

Question 9

ZMS - diagnostyka

Answer 9

1) bad. labolatoryjne:
- przyspieszone OB
- leukocytoza (z przewagą neutrofili)
- duża eozynofilia(gdy robaki, zapalenia naczyń)
- podwyższone troponiny i CK-MB

2) EKG: zmiany ST/T w wielu odprowadzeniach, arytmie komorowe/nadkomorowe, zaburzenia przewodzenia AV, śródkomorowe, rzadko załamki Q

3) ECHO:
- zachowane właściwości rozkurczowe
- wpiorunującym uogólnione zaburzenia kurczliwości
- w miarę rozwoju obraz kardiomiopatii rozstrzeniowej

4) biopsja endomiokardialna: (pozwala potwierdzić postać olbrzymiokomórkową)

Question 10

rozpoznanie ZMS

Answer 10

młody człowiek po infekcji + z dupy choroba serca (NS/zaburzenia rytmu/cechy zawału przy braku zmian w tt. wieńcowych)

• pewne rozpoznanie TYLKO po biopsji, ale SĄ KRYTERIA OBJAWÓW I BADAŃ POMOCNICZYCH
• min 1 kryterium objawów + min. 1 kryterium badań pomocniczych

Question 11

kryteria objawów ZMS

Answer 11

a) ostry ból w klatce piersiowej o charakterze osierdziowym lub pseudoniedokrwiennym
b) świeża (do 3 mies.) lub narastająca duszność i zmęczenie
c) podostra lub przewlekła ( >3 mies.) duszność i zmęczenie
d) kołatanie serca i arytmie o nieznanej przyczynie/omdlenie/NZK
e) wstrząs kardiogenny o nieznanej przyczynie

Question 12

kryteria pomocnicze ZMS

Answer 12

a) nowe nieprawidłowości EKG
b) zwiększenie stężenia troponin
c) nieprawidłowości czynnościowe/strukturalne (ECHO, angiografii lub MR)
d) MR – obrzęk lub charakterystyczny dla ZMS obraz późnego wzmocnienia po gadolinie.

Question 13

ZMS - zalecenia

Answer 13

• ograniczenie aktywności fizycznej
• unikanie alkoholu (toksyna dla serca)
• unikanie NLPZ
• leczenie przyczynowe z w zależności od przyczyny
• ostateczność to przeszczep serca

Question 14

ciężkie arytmie komorowe w ZMS

Answer 14

beta-blokery

Question 15

bóle w klp. + ST-T w ZMS

Answer 15

amlodypina w małej dawce

Question 16

niewydolność serca w ZMS

Answer 16

leczenie jak w niewydolności serca

Question 17

zapalenie osierdzia - przyczyny

Answer 17

1) infekcje (wirusy - najczęściej, bakterie, grzyby, pasożyty)
2) choroby tk. łącznej (twardzina, RZS, SLE, sarkoidoza)
3) NOWOTWORY (rzadko pierwotne - międzybłoniak osierdzia, przerzuty częściej)

4) urazy osierdzia:
- rany penetrujące
- popromienne (po radioterapi)
- zespół po zawale (zespół dreslera?)
- inne jatrogenne

5) leki

6. amyloidoza
7. ozwarstwienie aorty
8. NP

!!!!9.mocznica (skrajna niewydolność nerek)
!!!!10.niedoczynność tarczycy!

Question 18

ostre zapalenie osierdzia (4)

Answer 18

gdy pacjent przychodzi z nowymi objawami:

1. ból w klp
2. tarcie osierdziowe
3. zmiany w EKG (uniesienie ST, obniżenie PQ)
4. płyn w osierdziu

Question 19

przetrwałe zapalenie osierdzia

Answer 19

bez remisji trwa >4-6 tyg. ale < 3 mc.

Question 20

przewlekłe zapalenie osierdzia

Answer 20

> 3 mc.

Question 21

nawracające zapalenie osierdzia

Answer 21

nawrót po pierwszym epizodzie trwającym 4-6 tyg.

Question 22

w których zapaleniach osierdzia najczęściej samoistna remisja?

Answer 22

w wirusowych

*w bakteryjnych i gruźliczych samoistna remisja nie występuje

Question 23

w których zapaleniach osierdzia często nawroty?

Answer 23

• gruźlicze bardzo często

* rzadko w bakteryjnych

Question 24

w których zapaleniach osierdzia najgorsze rokowanie?

Answer 24

Bakteryjne i gruźlicze - gdy nieleczone bakteryjne to nawet 100%!

Question 25

w których zapaleniach osierdzia występuje często zaciskanie

Answer 25

w bakteryjnym i gruźliczym *zaciskające zapalenie osierdzia jest rzadkim powikłaniem ale częstym w tych postaciach

Question 26

tamponada - jakie powikłanie najszybciej

Answer 26

-najgorzej mają żyły, najszybciej się zaciskają, zastój krwi na obwodzie, zmniejszenie napływu krwi do serca

Question 27

zaciskające zapalenie osierdzia

Answer 27

przewlekły stan zapalny osierdzia prowadzi do jego włóknienia i twardnienia, utraty elastyczności -utrudnia pracę serca, nie może w pełni się rozkurczać

Question 28

objawy zapalenia osierdzia

Answer 28

1. BÓL W KLP. "OSIERDZIOWY" * ***czasem może mieć charakter wieńcowy i przypominać zawał 2. duszność 3. kaszel 4. gorączka, bóle mięśni, osłabienie 5. TARCIE OPŁUCNOWE! 6. objawy tamponady 7. objawy zapalenia mięśnia sercowego (szybko narastająca niewydolność, podwyższone troponiny) - bo zapaleniu osierdzia może towarzyszyć ZMS!!!

Question 29

CECHY BÓLU OSIERDZIOWEGO

Answer 29

1. ostry, kłujący (zlokalizowany) 2. zamostkowy 3. nasila się przy ruchach 4. ustępuje przy pochyleniu do przodu 5. PROMIENIUJE DO SZYI, PLECÓW

Question 30

EKG w zapaleniu osierdzia

Answer 30

wygląda jak zawał zewsząd -uniesienia ST znad wielu ścian -z czasem wraca do normy

Question 31

zapaleniu osierdzia ECHO

Answer 31

- płyn w worku osierdziowym | - ocena morfologii osierdzia

Question 32

perikardiocenteza

Answer 32

można nakłuć worek i pobrać płyn do badania - ustalenie etiologii - terapeutyczne bo zmniejsza ilość tego płynu * można podczas tego badania wykonać biopsję osierdzia (pomaga w rozpoznaniu ziarniniakowatego lub nowotworowego zap. osierdzia)

Question 33

rozpoznanie zapaleniu osierdzia

Answer 33

obraz kliniczny + badania pomocnicze (min. 2 z 4 kryteriów dla ostrego zapalenia osierdzia (tarcie osierdziowe, zmiany w EKG, ból w klp i płyn w osierdziu) ETIOLOGIA na podstawie badania płynu osierdziowego - ale nie zawsze się to udaje, zwłaszcza w przypadku wirusowej etiologii (mówimy że o prawdopodobnej etiologii wirusowej - bo jest to najczęstsza, ale nie szuka się dokładnie jaki wirus)

Question 34

leczenie zapalenia osierdzia NIESWOISTE

Answer 34

oceniamy czynniki ryzyka powikłań duże i małe, ale raczej i tak każdego do szpitala o to poważna choroba ``` NIESWOISTE: -ASA lub inny NLPZ (+IPP) przez 1-2 tyg. + KOLCHICYNA (TAKIE POŁĄCZENIE 3 MC.) gdy ASA + KOLCHICYNA nie pomogło lub nie można NLPZtów czy ASA to: GKS + KOLCHICYNA ``` -unikanie aktywności fizycznej

Question 35

leczenie zapalenia osierdzia SWOISTE

Answer 35

ZALEŻY OD PRZYCZYNY: -ROPNE: trzeba zrobić drenaż osierdzia i przepłukać worek, antybiotyk i.v., gdy masywne zrosty perikardiektomia (usunięcie worka osierdziowego) -GRUŹLICZE: 4 LEKI, czasem GKS -MOCZNICOWE: DIALIZOTERAPIA -gdy choroby układowe to te choroby

Question 36

leczenie zapalenia osierdzia nawracającego

Answer 36

nieswoiście tylko dłużej, z GKS (często jak schodzimy z dawek to płyn nawraca) wtedy AZATIOPRYNA lub ANAKINRA

Question 37

WSKAZANIE DO PERIKARDIOCENTEZY

Answer 37

płyn >20mm, utrzymujący się >3 mc. | *odbarczenie, pobranie płynu z worka

Question 38

zaciskające zapalenie osierdzia - objawy

Answer 38

1. ból w klp 2. objawy zastoju w krążeniu dużym 3. brak zapadania żż. szyjnych podczas wdechu (objaw Kussmaula) 4. hipotensja z niskim ciśnieniem tętna (bo LK nie ma czego wyciskać) 5. OSŁABIENIE

Question 39

objaw, który nie występuje w zwykłym zapaleniu osierdzia a jest w zaciskające zapalenie osierdzia

Answer 39

brak zapadania żż. szyjnych podczas wdechu (objaw Kussmaula)

Question 40

zaciskające zapalenie osierdzia - diagnostyka

Answer 40

- zwapnienia w badaniach obrazowych | - niski woltaż QRS (bo jak za jakąś zasłoną

Question 41

zaciskające zapalenie osierdzia - leczenie

Answer 41

PERIKARDIEKTOMIA - usunięcie worka osierdziowego (częściowe lub całkowite)

Question 42

tamponada objawy

Answer 42

1. hipotensja -> tachykardia 2. TĘTNO DZIWACZNE (PULSUS PARADOKSUS): tętno znika/ zmniejsza się w czasie wdechu (ponieważ podczas wdechu ciśnienie skurczowe spada o ok. 10mmHg) 3. TRIADA BECKA

Question 43

TRIADA BECKA

Answer 43

triada objawów w tamponadzie serca: 1. ściszenie tonów serca (bo są zagłuszone ścianą płynu) 2. nadmierne wypełnienie żż. szyjnych (bo zastój krwi na obwodzie - nie może się dostać do serca) 3. hipotensja (mniej płynu napływa do serca, więc mniej z niego wypływa ->LK nie ma czego wyrzucać)

Question 44

najważniejsze badanie w tamponadzie

Answer 44

ECHO serca

Question 45

tamponada leczenie

Answer 45

PERIKARDIOCENTEZA -perikardiektomia p/w leki rozszerzające naczynia i moczopędne - bo to nie obrzęki są problemem, nie tu przyczyna!

Question 46

zapalenie osierdzia: większe czynniki ryzyka związane ze złym rokowaniem zalicza się:

Answer 46

1. gorączka >38°C, 2. podostry początek, 3. duża objętość płynu osierdziowego, 4. tamponada serca, 5. brak odpowiedzi na leczenie za pomocą kwasu acetylosalicylowego (ASA) lub NSLPZ przez ≥1 tydz.

Question 47

zapalenie osierdzia: mniejsze czynniki ryzyka związane ze złym rokowaniem zalicza się:

Answer 47

1. zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia, 2. stan immunosupresji, 3. uraz, 4. przyjmowanie doustnych leków przeciwkrzepliwych

Question 48

ostre zespoły aortalne

Answer 48

1) ostre rozwarstwienie aorty 2) krwiak śródścienny aorty 3) wrzód drążący aorty 4) tętniak rzekomy aorty 5) ograniczone pęknięcie tętniaka aorty 6) urazowe i jatrogenne uszkodzenie aorty.