10. Kardiologia - zapalenie m. sercowego, zapalenie osierdzia, tamponada Flashcards

1
Q

zapalenie mięśnia sercowego - przyczyny

A
  • wirusy (parwowirus B19, Coxackie, HHV-6, adenowirusy)
  • bakterie (bardzo dużo: borrelia burgdorferi, MTB, pneumokoki, gronkowce, Hemofilusy, salmonelle, legionelle, riketsje, chlamydie, mykoplazmy)
  • grzyby
  • pierwotniaki
  • robaki

ALE NIE TYLKO INFEKCJE:

  • automimmunizacja: po szczepieniu, toksyna tężcowa, ch. układowe - SLE, celiakia)
  • leki i toksyny!
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

zapalenie mięśnia sercowego - objawy

A
  • narastająca duszność (objawy niewydolności serca)

- bóle w klp (objawy zapalenia osierdzia), ale też imitujące stenokardialne - gniotące, promieniujące

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

zapalenie mięśnia sercowego - 3 typy

A
  1. OSTRE ZMS
  2. EOZYNOFILOWE ZMS
  3. OLBRZYMIOKOMÓRKOWE ZMS

***każdy z tych typów może mieć przebieg:

-piorunujący (najbardziej niebezpieczne bo szybko przebiegają ciężkie objawy sercowe) - ale w większości nie pozostawia trwałych uszkodzeń i pacjent wraca do zdrowia

  • ostry
  • podostry/przewlekły - trwale uszkadza mięsień
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

OSTRE ZMS

A

ma związek z infekcją wirusową (w wywiadzie kilka dni-tygodni wcześniej)
*może przebiegać jak OZW ale bez zmian w tt. wieńcowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

EOZYNOFILOWE ZMS

A
  • osutka
  • eozynofilia w krwi obwodowej
  • może przebiegać jak niewydolność serca o piorunującym przebiegu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

OLBRZYMIOKOMÓRKOWE ZMS

A
  • to rozpoznanie stawiamy dopiero po biopsji stenokardialnej
  • objawy niewydolności serca
  • bloki przewodzenia
  • częstoskurcze komorowe oporne na leczenie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

do czego najczęściej prowadzi ostry i podostry przewlekły (rzadko piorunujący) przebieg ZMS?

A

kardiomiopatii rozstrzeniowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

ZMS złoty standard

A

MRI + kontrast

  • najlepsze do potwierdzenia ZMS
  • w ZMS widoczny obrzęk tkanek oraz typowy objaw późnego wzmocnienia po podaniu gadolinu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

ZMS - diagnostyka

A

1) bad. labolatoryjne:
- przyspieszone OB
- leukocytoza (z przewagą neutrofili)
- duża eozynofilia(gdy robaki, zapalenia naczyń)
- podwyższone troponiny i CK-MB

2) EKG: zmiany ST/T w wielu odprowadzeniach, arytmie komorowe/nadkomorowe, zaburzenia przewodzenia AV, śródkomorowe, rzadko załamki Q

3) ECHO:
- zachowane właściwości rozkurczowe
- wpiorunującym uogólnione zaburzenia kurczliwości
- w miarę rozwoju obraz kardiomiopatii rozstrzeniowej

4) biopsja endomiokardialna: (pozwala potwierdzić postać olbrzymiokomórkową)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

rozpoznanie ZMS

A

młody człowiek po infekcji + z dupy choroba serca (NS/zaburzenia rytmu/cechy zawału przy braku zmian w tt. wieńcowych)

  • pewne rozpoznanie TYLKO po biopsji, ale SĄ KRYTERIA OBJAWÓW I BADAŃ POMOCNICZYCH
  • min 1 kryterium objawów + min. 1 kryterium badań pomocniczych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

kryteria objawów ZMS

A

a) ostry ból w klatce piersiowej o charakterze osierdziowym lub pseudoniedokrwiennym
b) świeża (do 3 mies.) lub narastająca duszność i zmęczenie
c) podostra lub przewlekła ( >3 mies.) duszność i zmęczenie
d) kołatanie serca i arytmie o nieznanej przyczynie/omdlenie/NZK
e) wstrząs kardiogenny o nieznanej przyczynie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

kryteria pomocnicze ZMS

A

a) nowe nieprawidłowości EKG
b) zwiększenie stężenia troponin
c) nieprawidłowości czynnościowe/strukturalne (ECHO, angiografii lub MR)
d) MR – obrzęk lub charakterystyczny dla ZMS obraz późnego wzmocnienia po gadolinie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

ZMS - zalecenia

A
  • ograniczenie aktywności fizycznej
  • unikanie alkoholu (toksyna dla serca)
  • unikanie NLPZ
  • leczenie przyczynowe z w zależności od przyczyny
  • ostateczność to przeszczep serca
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

ciężkie arytmie komorowe w ZMS

A

beta-blokery

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

bóle w klp. + ST-T w ZMS

A

amlodypina w małej dawce

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

niewydolność serca w ZMS

A

leczenie jak w niewydolności serca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

zapalenie osierdzia - przyczyny

A

1) infekcje (wirusy - najczęściej, bakterie, grzyby, pasożyty)
2) choroby tk. łącznej (twardzina, RZS, SLE, sarkoidoza)
3) NOWOTWORY (rzadko pierwotne - międzybłoniak osierdzia, przerzuty częściej)

4) urazy osierdzia:
- rany penetrujące
- popromienne (po radioterapi)
- zespół po zawale (zespół dreslera?)
- inne jatrogenne

5) leki

  1. amyloidoza
  2. ozwarstwienie aorty
  3. NP

!!!!9.mocznica (skrajna niewydolność nerek)
!!!!10.niedoczynność tarczycy!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

ostre zapalenie osierdzia (4)

A

gdy pacjent przychodzi z nowymi objawami:

  1. ból w klp
  2. tarcie osierdziowe
  3. zmiany w EKG (uniesienie ST, obniżenie PQ)
  4. płyn w osierdziu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

przetrwałe zapalenie osierdzia

A

bez remisji trwa >4-6 tyg. ale < 3 mc.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

przewlekłe zapalenie osierdzia

A

> 3 mc.

21
Q

nawracające zapalenie osierdzia

A

nawrót po pierwszym epizodzie trwającym 4-6 tyg.

22
Q

w których zapaleniach osierdzia najczęściej samoistna remisja?

A

w wirusowych

*w bakteryjnych i gruźliczych samoistna remisja nie występuje

23
Q

w których zapaleniach osierdzia często nawroty?

A
  • gruźlicze bardzo często

* rzadko w bakteryjnych

24
Q

w których zapaleniach osierdzia najgorsze rokowanie?

A

Bakteryjne i gruźlicze - gdy nieleczone bakteryjne to nawet 100%!

25
Q

w których zapaleniach osierdzia występuje często zaciskanie

A

w bakteryjnym i gruźliczym

*zaciskające zapalenie osierdzia jest rzadkim powikłaniem ale częstym w tych postaciach

26
Q

tamponada - jakie powikłanie najszybciej

A

-najgorzej mają żyły, najszybciej się zaciskają, zastój krwi na obwodzie, zmniejszenie napływu krwi do serca

27
Q

zaciskające zapalenie osierdzia

A

przewlekły stan zapalny osierdzia prowadzi do jego włóknienia i twardnienia, utraty elastyczności
-utrudnia pracę serca, nie może w pełni się rozkurczać

28
Q

objawy zapalenia osierdzia

A
  1. BÓL W KLP. “OSIERDZIOWY”
    * ***czasem może mieć charakter wieńcowy i przypominać zawał
  2. duszność
  3. kaszel
  4. gorączka, bóle mięśni, osłabienie
  5. TARCIE OPŁUCNOWE!
  6. objawy tamponady
  7. objawy zapalenia mięśnia sercowego (szybko narastająca niewydolność, podwyższone troponiny) - bo zapaleniu osierdzia może towarzyszyć ZMS!!!
29
Q

CECHY BÓLU OSIERDZIOWEGO

A
  1. ostry, kłujący (zlokalizowany)
  2. zamostkowy
  3. nasila się przy ruchach
  4. ustępuje przy pochyleniu do przodu
  5. PROMIENIUJE DO SZYI, PLECÓW
30
Q

EKG w zapaleniu osierdzia

A

wygląda jak zawał zewsząd
-uniesienia ST znad wielu ścian

-z czasem wraca do normy

31
Q

zapaleniu osierdzia ECHO

A
  • płyn w worku osierdziowym

- ocena morfologii osierdzia

32
Q

perikardiocenteza

A

można nakłuć worek i pobrać płyn do badania

  • ustalenie etiologii
  • terapeutyczne bo zmniejsza ilość tego płynu
  • można podczas tego badania wykonać biopsję osierdzia (pomaga w rozpoznaniu ziarniniakowatego lub nowotworowego zap. osierdzia)
33
Q

rozpoznanie zapaleniu osierdzia

A

obraz kliniczny + badania pomocnicze
(min. 2 z 4 kryteriów dla ostrego zapalenia osierdzia (tarcie osierdziowe, zmiany w EKG, ból w klp i płyn w osierdziu)

ETIOLOGIA na podstawie badania płynu osierdziowego - ale nie zawsze się to udaje, zwłaszcza w przypadku wirusowej etiologii (mówimy że o prawdopodobnej etiologii wirusowej - bo jest to najczęstsza, ale nie szuka się dokładnie jaki wirus)

34
Q

leczenie zapalenia osierdzia NIESWOISTE

A

oceniamy czynniki ryzyka powikłań duże i małe, ale raczej i tak każdego do szpitala o to poważna choroba

NIESWOISTE:
-ASA lub inny NLPZ (+IPP) przez 1-2 tyg.
\+ KOLCHICYNA (TAKIE POŁĄCZENIE 3 MC.)
gdy ASA + KOLCHICYNA nie pomogło lub nie można NLPZtów czy ASA to:
GKS + KOLCHICYNA

-unikanie aktywności fizycznej

35
Q

leczenie zapalenia osierdzia SWOISTE

A

ZALEŻY OD PRZYCZYNY:

-ROPNE: trzeba zrobić drenaż osierdzia i przepłukać worek, antybiotyk i.v., gdy masywne zrosty perikardiektomia (usunięcie worka osierdziowego)

-GRUŹLICZE:
4 LEKI, czasem GKS

-MOCZNICOWE:
DIALIZOTERAPIA

-gdy choroby układowe to te choroby

36
Q

leczenie zapalenia osierdzia nawracającego

A

nieswoiście tylko dłużej, z GKS (często jak schodzimy z dawek to płyn nawraca) wtedy AZATIOPRYNA lub ANAKINRA

37
Q

WSKAZANIE DO PERIKARDIOCENTEZY

A

płyn >20mm, utrzymujący się >3 mc.

*odbarczenie, pobranie płynu z worka

38
Q

zaciskające zapalenie osierdzia - objawy

A
  1. ból w klp
  2. objawy zastoju w krążeniu dużym
  3. brak zapadania żż. szyjnych podczas wdechu (objaw Kussmaula)
  4. hipotensja z niskim ciśnieniem tętna (bo LK nie ma czego wyciskać)
  5. OSŁABIENIE
39
Q

objaw, który nie występuje w zwykłym zapaleniu osierdzia a jest w zaciskające zapalenie osierdzia

A

brak zapadania żż. szyjnych podczas wdechu (objaw Kussmaula)

40
Q

zaciskające zapalenie osierdzia - diagnostyka

A
  • zwapnienia w badaniach obrazowych

- niski woltaż QRS (bo jak za jakąś zasłoną

41
Q

zaciskające zapalenie osierdzia - leczenie

A

PERIKARDIEKTOMIA - usunięcie worka osierdziowego (częściowe lub całkowite)

42
Q

tamponada objawy

A
  1. hipotensja -> tachykardia
  2. TĘTNO DZIWACZNE (PULSUS PARADOKSUS): tętno znika/ zmniejsza się w czasie wdechu (ponieważ podczas wdechu ciśnienie skurczowe spada o ok. 10mmHg)
  3. TRIADA BECKA
43
Q

TRIADA BECKA

A

triada objawów w tamponadzie serca:

  1. ściszenie tonów serca (bo są zagłuszone ścianą płynu)
  2. nadmierne wypełnienie żż. szyjnych (bo zastój krwi na obwodzie - nie może się dostać do serca)
  3. hipotensja (mniej płynu napływa do serca, więc mniej z niego wypływa ->LK nie ma czego wyrzucać)
44
Q

najważniejsze badanie w tamponadzie

A

ECHO serca

45
Q

tamponada leczenie

A

PERIKARDIOCENTEZA
-perikardiektomia
p/w leki rozszerzające naczynia i moczopędne - bo to nie obrzęki są problemem, nie tu przyczyna!

46
Q

zapalenie osierdzia: większe czynniki ryzyka związane ze złym rokowaniem zalicza się:

A
  1. gorączka >38°C,
  2. podostry początek,
  3. duża objętość płynu osierdziowego,
  4. tamponada serca,
  5. brak odpowiedzi na leczenie za pomocą kwasu acetylosalicylowego (ASA) lub NSLPZ przez ≥1 tydz.
47
Q

zapalenie osierdzia: mniejsze czynniki ryzyka związane ze złym rokowaniem zalicza się:

A
  1. zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia,
  2. stan immunosupresji,
  3. uraz,
  4. przyjmowanie doustnych leków przeciwkrzepliwych
48
Q

ostre zespoły aortalne

A

1) ostre rozwarstwienie aorty
2) krwiak śródścienny aorty
3) wrzód drążący aorty
4) tętniak rzekomy aorty
5) ograniczone pęknięcie tętniaka aorty
6) urazowe i jatrogenne uszkodzenie aorty.