1. Pulmonologia - fizjologia Flashcards
oddychanie komórkowe
O2 + glukoza -> ATP + CO2 + H2O
pneumocyty typu I
- tworzą ściany pęcherzyka
- wchodzą w skład bariery pęcherzykowej
pneumocyty typu II
- produkują surfaktant
- prekursory dla pneumocytów typu I i II
makrofagi pęcherzykowe
- zjadają zanieczyszczenia
- biorą udział w odpowiedzi immunologicznej
naczynia włosowate
- otaczają pęcherzyki
- wchodzą w skład bariery pęcherzykowej
błona podstawna
- otacza pęcherzyki i włośniczki
- wchodzi w skład bariery pęcherzykowej
- zawiera liczne włókna kolagenowe i sprężyste
prawo Daltona
całkowite ciśnienie wywierane przez mieszaninę gazów jest sumą ciśnień wywieranych przez tę mieszaninę (78% ciśnienia wywiera N2 a 21% wywiera O2)
-ciśnienia parcjalne (cząstkowe - wynikają wyłącznie z zawartości gazów w mieszaninie)
przepływ i dyfuzja gazów
przepływ gazów zachodzi od ciśnienia większego w stronę niższego (w płucach musi być niższe niż w tchawicy)
dyfuzja gazów:
*ciśnienia w żyle:
pO2: 40
pCO2: 47
*ciśnienia w pęcherzykach:
pO2: 100
pCO2: 40
*ciśnienia w tętniczce:
pO2: 100
pCO2: 40
prawo Boyla
zwiększenie objętości gazu zmniejsza jego ciśnienie
P1V1=P2V2
ciśnienie w opłucnej
zawsze jest niższe od ciśnienia w pęcherzykach;
dzięki temu płuca są “przyklejone” do ścian klp
*PŁUCA SĄ OTWARTE jest to balans między siłami sprężystości klp, które ciągną na zewnątrz oraz siłami retrakcji płuc (siły sprężyste płuc wynikające z tego że w błonie podstawnej pęcherzyków płuc są duże ilości włókien sprężystych - promują zapadanie pęcherzyków)
wdech i wydech - zmiany ciśnień
podczas wdechu skurcz przepony rozciąga ściany klp, co zwiększa w niej objętość -> powoduje to spadek ciśnienia i napływ powietrza do pęcherzyków
podczas wydechu przepona się rozkurcza -> zmniejszenie objętości klp -> ciśnienie wzrasta i staje się wyższe niż atmosferyczne, dlatego może przepłynąć z powrotem na zewnątrz
ODMA OPŁUCNOWA
jest to wyrównanie ciśnień między jamą opłucnej i powietrzem atmosferycznym, powodujące że płuco się zapada
do opłucnej dostaje się ciśnienie atmosferyczne, znika p ujemne, płuco nie jest utrzymywane w ścisłym połączeniu ze ścianami klp -powietrze które napłynęło “odkleiło” jedną blaszkę opłucnej od drugiej (siły retrakcji płuc > siły sprężystości klp)
podatność
COMPLIANCE (C)
łatwość z jaką ta tkanka daje się odkształcać (TO JEST TAK JAK Z DMUCHANIEM BALONA, jeśli jest podatny, to nawet niewielką zmianą ciśnienia możemy go napełnić (zwiększyć objętość tej przestrzeni)
*gdy płuca są podatne to przy niewielkim wysiłku (niewielkim wygenerowanym ciśnieniu) można zwiększyć ich objętość
sprężystość
- to zdolność do przeciwstawiania się odkształceniu
- zdolność powrotu do objętości wyjściowej
- zależna od włókien sprężystych
*zapewnia płucom zdolność powrotu do objętości wyjściowej
rozedma na czym polega
utrata włókien sprężystych -> duża podatność i niska sprężystość
*płuca bardziej niż balona przypominają foliówkę
choroby restrykcyjne płuc
sztywny śródmiąższ - dużo włókien kolagenowych -> niska podatność
*napełnienie wymaga o wiele większego wysiłku
SURFAKTANT
zmniejsza napięcie powierzchniowe wewnątrz pęcherzyka
gdyby go nie było, to woda, która wypełnia pęcherzyk (jej napięcie powierzchniowe) prze aby go zamknąć
prawo Laplace’a - mówi jak mocno działa to ciśnienie wywoływane przez napięcie powierzchniowe
P=2xT/r
T-napięcie powierzchniowe
r - promień pęcherzyka
im mniejszy promień tym większa siła, natomiast stężenie surfaktantu jest większe w małych pęcherzykach, dlatego ciśnienie powierzchniowe jest w nich takie samo jak w dużych
opór dróg oddechowych
AWR air ways resistance
przepływ jest wprost proporcjonalny do odwrotności oporu
im mniejszy promień naczynia - tym większy jest opór
zmniejszenie średnicy oskrzeli
wzrost oporu powodują:
- histamina
- śluz
- ACh (rec. M)
zwiększenie średnicy oskrzeli
spadek oporu powodują:
- adrenalina (rec. beta2)
- CO2
TV
tidal volume - objętość oddechowa (spokojny oddech) - ok. 500ml
IRV
inspiratory reserve volume -
zapasowa objętość wdechowa ok. 3 litry powietrza
ERV
expiratory reserve volume - zapasowa objętość wydechowa ok. 1100ml
RV
residual volume - objętość zalegająca ok. 1200ml
VC
vital capacity - pojemność życiowa ok. 4600ml maksymalny wdech + maksymalny wydech
TLC
total lung capacity - całkowita poj. płuc ok. 6 litrów
anatomiczna przestrzeń martwa
ok. 150 ml (więc z 500ml TV, tylko ok 350ml jest poddawane wymianie gazowej)
krążenie płucne
różnica między ciśnieniem w tt. płucnych a EDP w LK
1) niskociśnieniowe
PK SBP - ok 28 mmHg, ciśnienie w tt. płucnych to ok 15 mmHg
EDP końcowo rozkurczowe ciśnienie w LK - ok. 8 mmHg
dzięki tej różnicy jest zachowany przepływ
2) NISKOOPOROWE - tętniczki są raczej rozkurczone, przepływa przez nie duża objętość krwi
3) WYSOKOPRZEPŁYWOWE - dużo krwi przez nie przepływa
mechanizm dostosowujący przepływ krwi do jakości wentylacji
gdy dojdzie do niedrożności pęcherzyków, np. z powodu jakiegoś guza, to w tych pęcherzykach spada pO2 i rośnie pCO2, tętniczka która oplata takie pęcherzyki pod wpływem hipoksji ulega obkurczeniu i niedrożności -> pozwala to większej ilości krwi przepłynąć przez super natlenowane pęcherzyki
V/Q
wentylacja/perfuzja
-
w której części przepływ przez kapilary płuc jest najlepszy?
działają prawa grawitacji wiec jak najwięcej krwi przepływa przez dolne segmenty
w których segmentach płuc wentylacja jest najlepsza?
w górnych segmentach
gdzie wysoki stosunek V/Q
w górnych segmentach
gdzie niski stosunek V/Q
w dolnych segmentach
przeciek płucny
- anatomiczny
- fizjologiczny
część rzutu serca (CO), która się nie natlenia
anatomiczny:
- żż. oskrzelowe
- żż. serca
fizjologiczny:
wynikający z niedostosowania V/Q (największy w dolnych partiach płuc)
przestrzeń martwa
fragment układu oddechowego gdzie nie zachodzi wymiana gazowa
anatomiczna:
-GDO + oskrzela , oskrzeliki
fizjoloficzna:
-niedostosowania V/Q (największy w szczytowych partiach płuc)
wymiana gazowa
dyfuzja gazów zależy głównie od różnicy (gradientów) ciśnienia parcjalnego gazów we krwi dopływającej kapilarami do pęcherzyków; tego jakie są p parcjalne gazów w pęcherzyku
obniżone pęcherzykowe pO2 (2)
- mniejsza zawartość O2 w powietrzu np. wysoko w górach
- zaburzenia wentylacji (mniejsza podatność, większy opór, depresja ośrodka oddechowego)
zaburzenia dyfuzji (3)
-mniejsza powierzchnia dyfuzji (w rozedmie, w której niszczenie przegród)
-spadek przepuszczalności (zwłóknienie, zapalenie płuc, ARDS - w przestrzeni śródmiąższowej zalega kolagen lub inna tkanka)
-odległość dyfuzji (obrzęk płuc - w którym przestrzeń między naczyniem a pęcherzykiem jest wypełniona płynem)
-
jak jest transportowany O2 we krwi?
98% z Hb (1 cz. Hb łączy 4 cz. O2) - OKSYHEMOGLOBINA
2% ROZPUSZCZONE W OSOCZU
SATURACJA
95-99% norma
wyraża ilość tlenu który jest związany z Hb (wysycenie krwi tętniczej tlenem)
pulsoksymetr mierzy pochłanianie promieniowania przez Hb, a Hb w zależności jak jest wysycona tlenem to trochę inaczej je przyjmuje/oddaje
karboksyhemoglobina
HbCO wolne miejsca na tlen zajęte przez CO
wysiłek fizyczny
sprawia że Hb łatwiej oddaje tlen tkankom
zależność ciśnienie parcjalne O2 a natlenowanie Hb
WPŁYW NA TO CZY Hb ODDAJE TLEN CZY PRZYJMUJE MA CIŚNIENIE PARCJALNE TLENU
GDY JEST NISKIE - Hb oddaje tlen tkankom
GDY JEST WYSOKIE - Hb przyjmuje tlen
jak jest transportowany CO2 we krwi?
- 7% CO2 rozpuszczone w osoczu
- 23% HbCO2 KARBAMINOHEMOGLOBINA (w innym miejscu niż O2)
- 70% jako wodorowęglan (dzięki anhydrazie węglanowej łączy się z H2O i powstaje H2CO3<=> H+ + HCO3-) to HCO3- jest wymieniane w kanale na Cl-, które wchodzi do erytrocyta, a ono idzie do krwi
- potem to wszystko działa w drugą stronę i CO2 znowu trafia do pęcherzyków płucnych
