2. Gastroenterologia - ChL-C, WZJG Flashcards

1
Q

IBD

A

inflammatory bowel disease
nieswoiste zapalenia jelit

*charakterystyczne zwiększenie stężenia kalprotektyny w KALE

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

choroba Leśniowskiego - Crohna - cechy charakterystyczne

A
  • perforacje, przetoki, włóknienia, zwężenia pp
  • ziarniniakowy przebieg pełnościenny (też bł. mięśniowa
  • może zajmować cały pp
  • zmiany odcinkowe
  • przebieg wieloletni, remisje i zaostrzenia

*rzadko krew w stolcu

(+) ASCA
(-) pANCA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

choroba Leśniowskiego - Crohna - etiologia

A

etiologia wieloczynnikowa

  1. mutacje genu NOD2
  2. wzrost TNFalfa i innych cytokin prozapalnych
  3. palenie tytoniu bardzo pogarsza!
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

objawy ogólne ChLC

A

gorączka, osłabienie, utrata masy ciała

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

choroba Leśniowskiego - Crohna - postać klasyczna (5)

A
1zajęcie końcowego odc. j. krętego:
2-ból brzucha
3-biegunka
4-wyczuwalny guz w prawym dole biodrowym (tam ten się lokalizuje)
5*zespół złego wchłaniania
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

zespół złego wchłaniania

A
  1. biegunka tłuszczowa
  2. niedokrwistość
  3. awitaminoza
  4. hipoproteinemia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

choroba Leśniowskiego - Crohna - gdy zajmie okolice odbyty to jakie objawy?

A
  • owrzodzenia
  • szczeliny
  • ropnie
  • przetoki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

najważniejsze badanie obrazowe

A

ILEOKOLONOSKOPIA

  • wycinki z całej długości jelita
  • aftowate owrzodzenia
  • brukowana błona śluzowa (owrzodzenie z obrzękiem)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

kryteria rozpoznania ChLC

A

nie ma jednoznacznych:

  1. odcinkowe zmiany w obrazie endoskopowym j. grubego
  2. zapalenie ziarniniakowe w badaniu hist.-pat.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

inne choroby, które zajmują jelito kręte

A
  1. gruźlica jelit - podobny obraz hist-pat dlatego różnicujemy badaniem mikrobiologicznym
  2. ostre zapalenie jelita cienkiego (nagłe, może przypominać zap. wyrostka, wywołane przez Yersinia)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

inne choroby, które zajmują jelito grube

A
  1. WZJG
  2. rak j. grubego
  3. zespół jelita drażliwego
  4. niedokrwienne zapalenie j. grubego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

gdzie przetoki?

A

ChLC

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

zajęcie odbytnicy, gdzie częściej?

A

WZJG - bo tam się zawsze zaczyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

polipy rzekome, gdzie częściej?

A

WZJG - pojedyncze pola zmienione zapalnie, a pomiędzy nimi widać błonę nie zmienioną - dlatego to polipy rzekome

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

zwężenie jelit, gdzie częściej?

A

ChLC

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

farmakoterapia ChLC - INDUKCJA REMISJI

A

1) GKS - podstawa indukcji remisji (naszym celem jest dojście do remisji i stopniowe odstawianie aż do całkowitego)
- niska aktywność choroby BUDEZONID p.o. (aktywność miejscowa)
- gdy bardziej rozległa postać PREDNIZON/PREDNIZOLON
- duża aktywność choroby HYDROKORTYZON/METYLOPREDNIZOLON

*SUPLEMENTACJA Ca i wit. D3

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

farmakoterapia ChLC - LECZENIE PRZEWLEKŁE

A

leki immunosupresyjne - podtrzymywanie remisji

  • AZATIOPRYNA
  • MERKAPTOPURYNA
  • METOTREKSAT
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

farmakoterapia ChLC - leki biologiczne

A

mogą być stosowane zarówno w indukcji remisji jak i w jej podtrzymaniu, gdy ciężki przebieg

  • INFLIKSIMAB
  • ADALIMUMAB
  • WEDOLIZUMAB
  • USTEKINUMAB
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

JAKA DIETA ChLC

A

żywienie dojelitowe z dietą elementarną: aminokwasowa lub polimeryczna, bezresztkowa

  • wspomaga gojenie błony śluzowej
  • u dzieci możliwa EEN jako indukcja remisji
20
Q

EEN

A

leczenie żywieniowe
całkowite żywienie enteralne, które może być stosowane u dzieci z łagodną i umiarkowaną ChLC w celu indukcji remisji (przez 6-8 tyg., gdy nieskuteczne to potem GKS p.o.)

-u dorosłych oprócz farmakoterapii, nigdy zamiast, chyba że nie zgodzili się na leki

21
Q

jakie czynniki należy wyeliminować podczas leczenia?

A

takie, które mogą wywołać zaostrzenie:

  • NLPZ
  • stres
  • zaprzestanie palenia

*suplementacja w celu wyrównania niedoborów B12, D3, Ca, elektrolity, albuminy, płyny

22
Q

leczenie objawowe

A
  1. p-bólowe: metamizol, tramadol

2. p-biegunkowe: loperamid, difenoksylat + atropina

23
Q

leczenie operacyjne ChLC kiedy?

A
  1. nagłe - całkowita niedrożność, masywny krwotok, perforacje
  2. pilne brak poprawy po 7-10 dniach leczenia zachowawczego ciężkiego rzutu zapalenia j. grubego
  3. wybiórcze:
    - przetoki
    - rozległe zmiany okołoodbytowe
    - podejrzenie lub stwierdzenie neo
    - opóźnienie rozwoju fizycznego z zahamowaniem wzrastania u dzieci
    - infekcyjne powikłania wewnątrz brzuszne
24
Q

leczenie operacyjne ChLC - jakie?

A
  1. j. cienkie - częściowe resekcje, poszerzenia zwężeń
  2. okrężnica - hemikolektomia
  3. rozległe zajęcie okrężnicy - kolektomia z zespoleniem krętniczo-odbytniczym lub proktokolektomia z wytworzeniem stałej ileostomii
25
rak jelita grubego - które IBD bardziej predysponuje?
WZJG
26
pozajelitowe powikłania ChLC
- palce pałeczkowate - kamica żółciowa - zakrzepica/zatorowość - zapalenie spojówek/tęczówki - rumień guzowaty - osteoporoza - SPONDYLOARTROPATIE SERONEGATYWNE
27
WZJG
- PROWADZI DO OWRZODZEŃ JELIT - proces ograniczony do błony śluzowej - nie uszkadza błony mięśniowej - zajmuje pp w sposób wstępujący - od odbytnicy - początek 20-40 r.ż. lub po 60 r.ż. (+)pANCA (-)ASCA
28
WZJG - etoplogia
-genetyka (defekty bariery nabłonkowej) - zwiększona reakcja zapalna na Ag bakteryjne przedostające się w głąb jelita - czynniki środowiskowe: skład mikrobioty jelitowej - wzrost ilości bakterii produkujących siarczki - większe ryzyko u niepalących - wycięcie wyrostka robaczkowego w młodym wieku jest czynnikiem protekcyjnym!!!
29
WZJG - najważniejszy objaw
BIEGUNKA z krwią: im większa rozległość zmian tym więcej wypróżnień i więcej krwi - osłabienie - utrata m.c. w cięższym przebiegu: - odwodnienie - tachykardia - ból brzucha - gorączka
30
WZJG - co musimy wykluczyć (4) i jakie badania
kał na pasożyty kał posiew kał w kierunku toksyny clostridiowej - biegunkę bakteryjną (Salmonella, Campylobacter, Shigella, Yersinia) - infekcja Clostridium - nowotwory - zapalenie uchyłków
31
WZJG - co w ciężkim rzucie w RTG? | inne obrazowe
MEGACOLON TOXICUM - ostre rozdęcie okrężnicy (gdy średnica poprzecznicy >6cm) -stan zagrożenia życia TK, MRI, USG - pogrubienia ścian i zanik haustracji
32
WZJG jakie endoskopowe
fibrosigmoidoskopia (wchodzenie tylko do esicy, nie wymaga oczyszczania jelit, nie trzeba wchodzić daleko jak pacjenta boli - lepsze w ciężkim rzucie) KOLONOSKOPIA - ocena rozległości zmian, screening onkologiczny!!!
33
WZJG - rozpoznanie
1) charakterystyczny obraz endoskopowy j. grubego | 2) wynik badania hist-pat wycinków błony śluzowej
34
jak oceniamy ciężkość rzutu WZJG?
wg kryteriów TRUELOVE'A i WITTSa: ***lekki <4 wypróżnień (mała ilość krwi, bez gorączki, bez anemii, bez tachykardii) ***umiarkowany trochę tak, trochę tak *** ciężki 6 i więcej wypróżnień (dużo krwi, gorączka >37,8*C, tachykardia >90, HGB<10,5, wysokie parametry zapalne)
35
WZJG - rozległość (3)
- zapalenie odbytnicy - postać lewostronna (do zgięcia śledzionowego) - postać rozległa (zajęcie proksymalne od zgięcia śledzionowego lub całe)
36
WZJG leki
pochodne 5-ASA -SULFASALAZYNA -MESALAZYNA p.r., p.o. (suplementacja kw. foliowego) -GKS hydrokortyzon p.r.! budezonid p.o. (działanie miejscowe w jelicie) prednizon p.o. hydrokortyzon i.v. -suplementacja Ca i wit. D3 raczej drugi rzut, gdy pacjent nie reaguje: - immunosupresja - leki biologiczne
37
WZJG leczenie ostrego rzutu lekkiego - indukcja remisji
*rzut lekki - ambulatoryjnie | zmiany tylko w odbytnicy (czopki MESALAZYNA +/- hydrokortyzon p.r.
38
WZJG leczenie ostrego rzutu umiarkowanego - indukcja remisji
hospitalizacja -zajęcie lewostronne eliminacja mleka, podaż białka, kcal, przetoczenie krwi: *zmiany tylko w odbytnicy (czopki MESALAZYNA +/- hydrokortyzon p.r. *postać lewostronna i rozległa - MESALAZYNA p.r. + mesalazyna/sulfasalazyna p.o. w razie braku poprawy GKS!
39
WZJG leczenie ostrego rzutu ciężkiego - indukcja remisji
hospitalizacja (dużo kupy, dużo krwi, musimy wszystkie posiewy kału żeby powykluczać) - RTG jamy brzusznej - sigmoidoskopia z wycinkami zachowawcze: płyny, elektrolity POTAS, krew, albuminy, żywienie pozajelitowe!!!!) GKS i.v. (lub cyklosporyna gdy nie możemy GKS) * **ocena poprawy po 3-4 dniach, gdy brak poprawy - KOLEKTOMIA - profilaktyka p-zakrzepowa
40
leczenie podtrzymujące WZJG
MESALAZYNA p.o. (postać lewostronna i rozległa) i/lub p.r. (zapalenie odbytnicy) nietolerancja 5-ASA, częste i wczesne nawroty: AZATIOPRYNA, MERKAPTOPURYNA
41
WZJG operacja
zgorzelinowe zapalenie skóry - jedyne powikłanie nie jelitowe, które jest wskazaniem do operacji 1) usunięcie okrężnicy z odbytnicą (PROKTOKOLEKTOMIA) z ileostomią (wyjście na brzuchu) 2) usunięcie okrężnicy i zespolenie jelita krętego z odbytnicą 3) proktokolektomia (usunięcie wszystkiego) z wytworzeniem zbiornika (pouch) z końcowego fragmentu j. krętego i zespolenie go z kanałem odbytu
42
WZJG - powikłania
1) megacolon toxicum (krótka próba intensywnego leczenia do 48h) -> potem kolektomia 2) rak j. grubego (ryzyko się zwiększa z czasem trwania choroby, przy młodym wieku i gdy towarzyszy PSC) 3) PSC - pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych 4) spondyloartropatie seronegatywne 5) rumień guzowaty 6) zgorzelinowe zapalenie skóry 7) zapalenie spojówek/tęczówki 8) zakrzepica, zatorowość * większość powikłań pozajelitowych związana z rzutami i dobrze reaguje na GKS, poza PSC
43
kiedy remisja?
gdy 3 lub mniej wypróżnienia bez domieszki krwi/ dobę oraz brak zmian w endoskopii
44
nieinwazyjne monitorowanie przebiegu
badanie stężenia kalprotektyny w kale
45
co gdy nie możemy odróżnić CU od ChLC?
rozpoznajemy nieokreślone zapalenie okrężnicy
46
czym grozi uszkodzenie ściany jelita?
hipoalbuminemia (enteropatia z utraty białka)