ZO4. Veranderingen na de geboorte (belangrijk) Flashcards
Beschrijf de fysiologische pulmonale veranderingen die direct na de geboorte plaatsvinden en benoem de factoren die hierop van invloed zijn.
Voor de geboorte is de long gevuld met vocht. Na de geboorte moet de long binnen enkele minuten gevuld worden met lucht om een goede gaswisseling te laten plaatsvinden. Het vocht in de link wordt geabsorbeerd door de pulmonale lymfevaten en capillairen. Dit gebeurt onder invloed van mechanische druk (compressie van de thorax tijdens de uitdrijvingsfase), hormonale factoren (bv. cathecholamines) en door de veranderende druk in de long na de geboorte.
Met de eerste ademteugen wordt intrapulmonaal vocht vervangen door lucht.
Eerste ademteug
Er is tijdens de eerste ademteug een vrij grote ‘openingsdruk’ nodig (> 20 cmH2O) om de long te laten expanderen. Belangrijke stimuli voor de eerste ademteug zijn kou en audiovisuele, proprioceptieve en tactiele stimuli.
Beschrijf de fysiologische circulatoire veranderingen die na de geboorte plaatsvinden en benoem de factoren die hier op van invloed zijn.
Eerst verbonden met de navelstreng. Na de geboorte ontplooien de longen en daalt de vasculaire weerstand van de longen, maar stijgt de systemische weerstand door het verwijderen van de placenta. De bloedflow naar de longen stijgt en die wordt naar de ductus arteriosus minder. Het foramen ovale wordt dichtgedrukt door verhoogde druk linkeratrium doordat de pulmonaalveneuze retour toeneemt.
Wat gebeurt er met de ductus arteriosus?
De ductus arteriosus blijft open in utero onder invloed van prostaglandines. Aan het eind van de zwangerschap wordt de ductus steeds gevoeliger voor het constrictieve effect van zuurstof. Na de geboorte stijgt de zuurstofspanning in het bloed en sluit de ductus zich, normaal gesproken binnen enkele dagen na de geboorte.
APGAR score
Voor de respons van neonaten
* HF
* ademfrequentie
* spierspanning
* kleur
* reactie op prikkels
Wat is het verschil in adaptatie tussen kinderen geboren na een vaginale partus en kinderen geboren na een keizersnede? Beschrijf het resulterende klinisch beeld en de mogelijke complicaties hiervan.
Kinderen geboren na een primaire keizersnede hebben niet het fysiologische proces van de bevalling doorgemaakt. De bevalling is een zeer uitvoerig en complex geheel van hormonale en ook mechanische invloeden op de foetus. Bij een primaire keizersnede ontbreken deze invloeden.
De longen worden niet samengeperst waardoor het langer duurt voordat deze kinderen goed kunnen ademen. Herstelt vaak binnen 24 uur.
Wat is het basisprincipe van neonatale resuscitatie?
Het belangrijkste initiële doel van neonatale resuscitatie is om de longen te ontplooien en vervolgens het pulmonale bloed te oxygeneren.
Beschrijf de verschillende stappen van neonatale resuscitatie, inclusief het tijdspad.
Eerst moet gezorgd worden voor een adequate luchtweg (Airway). Vervolgens dient de long ontplooid te worden en gezorgd te worden voor gasuitwisseling in de long (Breathing). In de meeste gevallen zal dit leiden tot een adequate hartslag en vervolgens circulatie. In sommige gevallen is verdere (eventueel medicamenteuze) resuscitatie noodzakelijk.
In de Nederlandse Richtlijn Reanimatie van Pasgeborenen uit 2008 wordt de eerste periode van neonatale resuscitatie in 3 fases verdeeld. Iedere fase mag 30 seconden in beslag nemen. Bij iedere reanimatie is het zeer belangrijk dat het effect van de verrichte interventies frequent geëvalueerd wordt.
Beschrijf het ziektebeeld dat ontstaat indien de pulmonale vaatweerstand onvoldoende daalt na de geboorte.
Persistent Pulmonary Hypertension of the Newborn: de longvaatweerstand dus te hoog. Als gevolg hiervan zal er een rechts-links shunt optreden op het niveau van foramen ovale en de ductus arteriosus. Dit leidt tot cyanose. In sommige gevallen kan dit leiden tot ernstige (cardio)respiratoire insufficiëntie
Mogelijke oorzaken persistent pulmonary hypertension of the newborn
perinatale asfyxie, perinatale infectie en longhypoplasie (bijvoorbeeld bij congenitale hernia diafragmatica). Ook bij meconium aspiratie wordt vaker pulomonale hypertensie gezien.
Beschrijf de fysiologische invloeden op het sluiten van de ductus arteriosus.
Blijft open onder invloed van prostaglandines. Als de zuurstofspanning in het bloed stijgt gaat hij dicht.
Benoem omstandigheden waarin de ductus arteriosus ongewild open blijft
Bij prematuur geboren kinderen (< 37 weken) sluit de ductus minder gemakkelijk. De tijd tot volledige sluiting is daarmee vaak langer en soms sluit de ductus in het geheel niet. Dit kan leiden tot een links-rechts shunt op het niveau van de ductus en tot longvaatovervulling. Tegelijkertijd treedt er een ‘steal’ op van de systematische circulatie. Aan prematuren met een persisterende open ductus arteriosus (PDA) kan overwogen worden om prostaglandine synthese-remmer (bv. indomethacine of ibuprofen) te geven.
Wanneer blijft de ductus arteriosus soms open?
Bij kinderen met een aangeboren hartafwijking is de circulatie soms afhankelijk van het openblijven van de ductus arteriosus, bijvoorbeeld in het geval van een pulmonalisatresie of een coarctatio aortae. Als de ductus dan sluit komt de pasgeborene acuut in de problemen door de gecompromitteerde circulatie. In deze gevallen kan prostaglandine (Prostin) gegeven worden om de ductus tijdelijk open te houden, totdat een meer definitieve (chirurgische) oplossing gevonden is.
Benoem de aspecten van het lichamelijk onderzoek van de pasgeborene die van belang zijn voor de beoordeling van een goede transitie.
cardiorespiratoire items van het lichamelijk onderzoek zoals kleur, ademfrequentie, ademarbeid, kreunen, hartfrequentie, perifere circulatie en capillaire refill.
