PD. Schisis Flashcards
Cheilognathopalatoschisis
Als de frontonasale en de maxillaire prominentia niet fuseren in weken 6 tm 9 van de embryonale ontwikkeling. Er is altijd een probleem in de primaire palatum, soms ook in secundaire deel
Schisis
Meer links dan rechts en meer bij jongens
palatoschisis
Als de twee maxilla niet naar de midline migreren en hier samenkomen. Er is altijd een probleem in het secundaire palatum, soms ook in de primaire.
Geisoleerde palatoschisis
Een fusieprobleem tussen de palatumgewelven. Gebeurt normaal in 13 en 14e week. Fusie gaat normaal anterieur naar posterieur. Er is NOOIT alleen een spleet van het harde gehemelte
Waarvan is primaire (eerste stuk) palatum afkomstig van
frontonasale prominentia
Waar is het secundaire palatum van
Afhankelijk van maxillaire prominentia
Bilaterale schisis
50% Symmetrisch complete bilaterale schisis, Palatum bijna altijd aangedaan
25% Symmetrisch incomplete bilaterale schisis, Palatum vaak niet aangedaan
25% Asymmetrische (complete/incomplete) bilaterale schisis
Oorzaak schisis
Multifactorieel: erfelijkheid en foliumzuur speelt belangrijke rol. 75% is familiair, 5-15% syndromaal
Pierre Robin syndroom
Tong verhindert fuseren van de palatumschelpen. Via het foramen incisivum komen de n. nasopalatinus en de a. sphenopalatine in de kaak in het primaire palatum
Submuceuze spleet
Er is dan een uvula die uit 2 delen bestaat, de spleet zit dan in het slijmvlies
Prenatale diagnostiek
Palatoschisis wordt niet altijd gezien. Het leidt vaak tot zwangerschapsafbraak bij diagnostiek.
Hoe kan een schisis optreden
- bilateraal, unilateraal
- lip, kaak of gehemelte
- compleet of incompleet
Doel lipsluiting door schisisteam
Herstel functionaliteit m. orbicularis oris om te kunnen voeden en een mooier esthetisch beeld te maken.
Schisis protocol
- bij 3 mnd: lip wordt gesloten met de Millard Rotation advandement (kringspieren rond de lip continu maken
- 9-12 mnd: zachte gehemelte wordt gesloten. Kan met de Sluiting volgens Perko, Langenbeck of Wardill Kilner Veau
- 3-6 jr: pharyngoplastiek zo nodig
- 8-12 jr: sluiting kaak en harde gehemelte > spraakverbetering
- 15-18 jr: eventuele secundaire correcties
Belangrijkste structuren lip
M. orbicularis oris
White roll
Cupids bow: Hoogste punt, Laagste punt
Commissuur
Philtral columns
Vermillion (lippenrood): Droog, Nat
Vomerlap
Gedeeltelijke sluiting
van het palatum durum gebruik
makend van het vomer
Doel:
↓ Breedte palatumspleet
↓ Kans op complicaties (met name
fistelvorming) tijdens volledige
palatumsluiting
Postoperatief (operatie bij 3 maanden)
1 nacht opname
Voeding: geen beperkingen
Pijnstilling: paracetamol
Na 3 weken controle poli
Complicaties
* Infectie
* Nabloeding
* Wonddehiscentie
* Litteken (hypertrofie/optrekken)
Palatoraphie (sluiten zachte gehemelte)
Voor het praten, slikken, middenoor beluchting en nasale regurgitatie
Pierre Robins sequentie
Triad:
1. Retrognathie/micrognathie
2. Glossoptosis
3. OSA
- 80% Mediane palatoschisis
- U-shaped palatum
- Hypoplastische mandibula
- 60% Syndroom: 22q11-deletie,
Stickler, Treacher Collins
Belangrijkste palatum
- M. levator veli palatini.
Bij onvoldoende correctie: VPI* - A. palatina major
Bij letsel: necrose - VPI = velopharyngeale insufficiëntie
Sluiting volgens Perko
nasale mucosa wordt eerst gesloten, daarna spieren en daarna orale mucosa.
Onvolledige sluiting leidt tot fistulatie
Alleen het palatum molle wordt op 9 maanden gesloten
Sluiting volgens Langenbeck
Gebruik maken van lokaal weefsel en sluiting in 2 lagen. Er kunnen verschillende zijden dichter bij elkaar gebracht worden dan bij Perko.
Periost wordt losgemaakt, daardoor slechtere vascularisatie bot en minder groei van kaak
Wardill Kilner Veau
gebeurt gelijk met sluiten palatum molle. Er worden middenoorbeluchtingsbuisjes geplaatst door KNO arts
postoperatief bij operatie 9-12 maanden
1 nacht opname
3 weken zacht vloeibaar
Geen vingers/handen/voorwerpen
in de mond
Pijnstilling thuis: paracetamol
Na 3 weken controle poli
Complicaties
Infectie
Nabloeding
Necrose mucosa
Wonddehiscentie → fistel
VPI = velopharyngeale insufficiëntie
Follow up
Effect van groei op littekengenezing en uitgroei
Vanaf 2 jaar logopedische begeleiding
Open nasaliteit
Bij slechte spraak, vanaf 4 jaar nasendoscopie
Orthodontie
Palatoschisis met lip en kaak
palatum molle wordt <1 jaar geopereerd
Schisis palatum durum
operatie bij 6-12 maanden
technieken spraakverbeterende chirurgie
Wordt gedaan bij geen volledige sluiting
* Intravelaire veloplastiek = redo sluiting palatum molle
* Wanglap (buccal myomucosal flap)
* Pharyngoplastiek
Pharyngoplastiek
Postoperatief
1 nacht opname
3 weken zacht vloeibaar
Geen vingers/handen/voorwerpen
in de mond
Pijnstilling thuis: paracetamol/NSAIDs
Na 3 weken controle poli
Na 6 weken starten logopedie
Na 6 maanden logopedische evaluatie
Complicaties
Infectie
Nabloeding
Necrose mucosa
Wonddehiscentie → fistel
Onvoldoende effect op spraak
OSAS
velofaryngeale insufficiëntie
Achterkant van palatum kan farynxachterwand niet goed raken doordat de spieren niet goed zijn aangesloten doordat ze niet goed functioneren of neurologisch probleem. Dit wordt vastgesteld met nasoendoscopie
Behandeling velofaryngeale insufficientie
intravelaire veloplastiek (opnieuw sluiten van palatum als musculatuur niet goed is aangesloten) of pharyngoplastiek