Wodobrzusze Flashcards
Co to?
Nadmierne nagromadzenie wolnego płynu w jamie otrzewnej (prawidłowo ~150 ml)
Główne mechanizmy
zwiększone ciśnienie w układzie żyły wrotnej
hipoalbuminemia
zmiany zapalne lub nowotworowe otrzewnej
utrudnienie odpływu chłonki z narządów jamy brzusznej
Przyczyny
Marskość wątroby (~80%),
nowotwory (~10%)
a. Jajnika
b. Wątroby
c. Jelita grubego
d. Trzustki
e. Żołądka
niewydolność serca,
gruźlica,
choroby trzustki,
idiopatyczne wodobrzusze u leczonych hemodializami,
zespół nerczycowy,
enteropatia z utratą białka,
toczeń rumieniowaty układowy,
niedoczynność tarczycy,
zakrzepica żyły wrotnej,
zespół Budda i Chiariego
uszkodzenie przewodu limfatycznego,
chlamydiowe zapalenie otrzewnej,
Podział
1) łagodne (stopień 1) – stwierdzane tylko za pomocą USG
2) umiarkowane (stopień 2) – możliwe do stwierdzenia w badaniu przedmiotowym; objętość płynu >500 ml
3) zaawansowane (stopień 3) – brzuch jest napięty, z wygładzeniem pępka lub przepukliną pępkową.
[Duszność wskazuje, że w jamie otrzewnej zgromadziło się ~15 l płynu.]
USG, TK
w celu potwierdzenia obecności wolnego płynu w jamie otrzewnej,
*ilości,
Ocena wielkości, struktury i zmian ogniskowych wątroby,
Wykrycia cech nadciśnienia wrotnego,
Powiększenia śledziony
Badanie płynu puchlinowego
Oznaczenie stężeń
*albuminy,
*białka całkowitego,
*glukozy,
*triglicerydów,
*bilirubiny
Aktywności LDH i amylazy;
Analiza liczby i rodzaju komórek
Posiew
Wskazania do nakłucia jamy otrzewnej- diagnostyczne
*Świeżo rozpoznane wodobrzusze (u chorych hospitalizowanych i ambulatoryjnych),
*Podejrzenie samoistnego bakteryjnego zapalenia otrzewnej
*Każda hospitalizacja chorego z wodobrzuszem spowodowanym marskością.
Wskazania do paracentezy - lecznicze
*Wstępne leczenie wodobrzusza 3. stopnia (jednorazowa ewakuacja płynu),
*Wodobrzusze oporne na leczenie diuretykami (konieczność powtarzania nakłucia).
[max 5 l za jednym razem]
Farmakoterapia
Diuretyki
Wyrównywanie gosp wodno-elektrolitowej
Albuminy
*gdy głeboki niedobór
Duża różnica [albumin] miedzy surowica na płynem (S-P)
Nadciśnienie wrotne,
Marskość,
Alkoholowe zapalenie wątroby,
Liczne przerzuty w wątrobie
Niewydolność serca
Mała różnica [albumin] miedzy surowica na płynem (S-P)
Rozsiew nowotworowy do otrzewnej
Gruźlica
Zapalenie trzustki,
Zapalenie błon surowiczych
Zespół nerczycowy
glukoza [P]/[S] <1
Obecność w płynie
*leukocytów,
*bakterii,
*komórek nowotworowych;
[w perforacji przewodu pokarmowego glukoza może być nieoznaczalna]
LDH [P]/[S] ok 0,4
Niepowikłane wodobrzusze w marskości wątroby
LDH [P]/[S] > 1
zakażenie, nowotwór
amylaza [P]/[S]
> 1
Choroby trzustki, w perforacji przewodu pokarmowego ~6,0,
w niepowikłanym wodobrzuszu w marskości wątroby ~0,4