Alkoholowa choroba wątroby Flashcards
Etapy?
1) alkoholowe stłuszczenie wątroby – przewlekłe uszkodzenie wątroby z nagromadzeniem kropli tłuszczu w hepatocytach
2) alkoholowe zapalenie wątroby – zmiany martwiczo-zapalne w wątrobie
3) alkoholowa marskość wątroby.
Poszczególne stadia nie są od siebie wyraźnie odgraniczone i niekiedy występują równocześnie.
Co ma wpływ?
Predyspozycja genetyczna. ^kobiety są bardziej wrażliwe
– szkodliwa dawka jest mniejsza, a postęp choroby szybszy.
Za „bezpieczną” pod względem chorób wątroby dobową dawkę alkoholu u osób zdrowych uznaje się
^2 j. (porcje) alkoholu dla mężczyzn,
^1 j. dla kobiet
(w Europie przyjmuje się, że 1 j. zawiera 10 g etanolu)
Obraz kliniczny - Alkoholowe stłuszczenie wątroby
*często bez objawów,
*niekiedy pobolewanie w prawym podżebrzu lub nadbrzuszu,
*wątroba niekiedy powiększona, tkliwa lub niebolesna podczas palpacji.
!!Po zaprzestaniu picia alkoholu zwykle powoli ustępuje (4–6 tyg.)!!
w przeciwnym razie prowadzi (u ~35% chorych) do zapalenia i marskości wątroby
Obraz kliniczny - Alkoholowe zapalenie wątroby
*żółtaczka,
*utrata łaknienia,
*osłabienie,
*ból w prawej okolicy podżebrowej
*gorączka.
W badaniu przedmiotowym: *cechy niedożywienia i zanik mięśni.
*mogą występować objawy zaawansowanej choroby wątroby i nadciśnienia wrotnego oraz objawy alkoholowego zespołu abstynencyjnego.
Do oceny ciężkości choroby stosuje się wskaźnik MDF
Po całkowitym zaprzestaniu picia alkoholu
–> objawy ustępują u 70% chorych;
Dalsze picie alkoholu –>przewlekłe zapalenie i marskość wątroby
W postaci ciężkiej szybko dochodzi do niewydolności wątroby (śmiertelność we wczesnym okresie ~50%).
Obraz kliniczny - Alkoholowa marskość wątroby
Nie różni się znacząco od marskości o innej etiologii
*silnie wyrażone są objawy hipogonadyzmu i feminizacji.
*często przebiega z epizodami zaostrzenia spowodowanymi alkoholowym zapaleniem wątroby.
Badania laboratoryjne
Stłuszczenie:
*↑ GGTP
*czasem ↑ AST >ALT
*Makrocytoza
Zapalenie
*↑AST/ALT >1,5
*↑GGTP
*↑ALP
*Bilirubiny
*↑Fe, Cl-
*↓K+,Na+, Mg2+ –> Zasadowica
*↑PT
*Leukocytoza ( z przewagą neutrofilii)
*Anemia makrocytowa
*↓PLT
USG wątroby
wzmożona echogeniczność
Ocena włóknienia
FibroTest
*na pdst wskaźników biochemicznych
Elastografia
^usg
^mri
Badanie histologiczne wycinka wątroby
Biopsja rzadko wskazana:
1) w stłuszczeniu – stłuszczenie wielkokropelkowe hepatocytów
2) w zapaleniu – dodatkowo zwyrodnienie balonowate hepatocytów, ciałka Mallory’ego, później zmiany zapalno-martwicze, w końcu zmiany marskie.
Kryteria rozpoznania -Alkoholowe stłuszczenie wątroby
wywiad
*przewlekłe spożywanie alkoholu
+
cechy stłuszczenia wątroby w USG
+
brak innej przyczyny
Kwestionariusze oceny uzależnienia alkoholowego
AUDIT
CAGE
Rozpoznanie - Alkoholowe zapalenie wątroby
*Na podstawie obrazu histologicznego –> Pewne
/
*Obraz kliniczny –> prawdopodobne
^ nagłe wystąpienie lub nasilenie się żółtaczki,
^zwiększenie aktywności ALT lub AST (<400 IU/l, AST/ALT >1,5),
^spożycie alkoholu na dobę >3 j. etanolu dla mężczyzn i >2 j. dla kobiet przez >5 lat i do 4 tyg. przed wystąpieniem objawów
+
zostały wykluczone zapalenia wątroby o innej etiologii.
Rozpoznanie - Marskość wątroby
Obraz kliniczny
(rzadko biopsja)
Leczenie
*Bezwzględna abstynencja
*Dieta ubogotłuszczowa
*Uzupełnianie niedoborów białkowo-kalorycznych + mikro/markoelementy i witaminy
(A,D,B1,B6,B9, Zn)
*wyrównanie zaburzeń elektrolitowych
W ciężkim alkoholowym zapaleniu
gdy MDF >32 lub wskaźnik MELD >20
+
po wykluczeniu zakażenia (w tym celu wskazane wykonanie RTG klatki piersiowej oraz badań bakteriologicznych krwi, moczu i płynu puchlinowego [w razie wodobrzusza])
*GKS 4 tyg
(+/- N-acetylocysteina)
*Leczenie powikłań marskości i niewydolności wątroby
ew przeszczep