Cukrzyca typu 1 i ogólne info Flashcards

Question

Kiedy OGTT ?

Answer 1

gdy glikemia na czczo 100-125 mg/dl

Answer 2

Kryteria glikemiczne + konieczne jest stwierdzenie obecności autoprzeciwciał (przeciwciał przeciwwyspowych) [konieczne 2 rodzaje przeciwciał] i/lub zmniejszonego stężenia peptydu C. ------------------------------------------------- W pierwszej kolejności *anty-GAD65 gdy ujemne → oznacz * (IA2) i/lub *ZnT8

Answer 3

*odpowiada stężeniu endogennej insuliny;

Answer 4

*wskaźnik insulinooporności HOMA-IR *oblicza się wg wzoru: insulinemia na czczo × glikemia na czczo /22,5; *z powodu pulsacyjnego wydzielania insuliny pomiary należy wykonać 3–4-krotnie i określić wartość średnią

Answer 5

Oznaczenie peptydu C na czczo i 6 min po wstrzyknięciu Glukagonu

Answer 6

*podczas ostrej fazy innej choroby (np. zakażenia lub ostrego zespołu wieńcowego) *bezpośrednio po urazie lub zabiegu operacyjnym *w trakcie stosowania leków mogących zwiększać glikemię (glikokortykosteroidy, diuretyki tiazydowe, niektóre β-blokery).

Answer 7

1. jak w ogólnej populacji 2. otyłość/nadwaga

Answer 8

1. NIE 2. TAK

Answer 9

1. NIE 2. TAK

Answer 10

1. TAK 2. NIE

Answer 11

1.TAK 2. NIE

Answer 12

1. Niskie st 2. W normie / początkowo wysokie

Answer 13

1. Insulina 2. Początkowo leki nieinsulinowe

Answer 14

1. NIE 2. TAK/NIE

Answer 15

1. NIE 2. TAK

Answer 16

1. TAK 2. NIE

Answer 17

1.TAK 2. NIE

Answer 18

1. małe stężenie 2. początkowo w normie

Answer 19

1. insulina 2. początkowo nieinsulinowe

Answer 20

1. raczej ostry 2. powolny

Answer 21

Glikemia HbA1c TIR BP Lipidy w osoczu Masa ciałą

Answer 22

Time in range - czas utrzymywania się glikemii w przedziale docelowym

Answer 23

-Wszyscy chorzy na cukrzycę, dla których nie określono kryteriów szczegółowych -chorzy na cukrzycę typu 2, -chorzy na cukrzycę typu 1, u których uzyskanie docelowej wartości HbA1c ≤6,5% wiąże się ze zwiększonym ryzykiem hipoglikemii -chorzy w wieku >65 lat, jeśli przewiduje się u nich przeżycie >10 lat ----------------------------------------------------------- docelowa glikemia: ^na czczo i przed posiłkami < 130 mg/dl ^1–2 h po posiłku < 180 mg/dl ^średnie stężenie glukozy w osoczu ~150–160 mg/dl

Answer 24

– u chorych na cukrzycę typu 1, u których osiągnięcie tego celu nie wiąże się ze zwiększonym ryzykiem hipoglikemii ani z pogorszeniem jakości życia – w krótkotrwałej cukrzycy typu 2 – u dzieci i młodzieży (niezależnie od typu cukrzycy) ------------------------------------------------------ 80–110 mg/dl na czczo i przed posiłkami <140 mg/dl po 2 h od rozpoczęcia posiłku

Answer 25

*u chorych w podeszłym wieku i/lub z zaawansowaną wieloletnią cukrzycą i powikłaniami makroangiopatycznymi (tzn. po zawale serca i/lub udarze mózgu) i/lub z ciężkimi chorobami towarzyszącymi; ------------------------------------------ średnie stężenie glukozy w osoczu 183 mg/dl

Answer 26

SBP <130 mm Hg i DBP <80 mm Hg * u wszystkich chorych na cukrzycę UNIKAJ obniżania SBP <120 mm Hg i DBP <70 mm Hg – ogólny cel leczenia u chorych na cukrzycę – wartości docelowe ciśnienia tętniczego nie zależą od występowania białkomoczu

Answer 27

SBP 130–140 mm Hg i DBP <80 mm Hg * u chorych w wieku ≥65 lat * u chorych z przewlekłą chorobą nerek (unikaj obniżania SBP <130 mm Hg) ------------------------------------------------------------ SBP 110–139 mm Hg i DBP 81–85 mm Hg * u kobiet w ciąży z cukrzycą, bez powikłań naczyniowych ------------------------------------------------------------- SBP 110–130 mm Hg i DBP 70–80 mm Hg *u kobiet w ciąży z cukrzycą z powikłaniami naczyniowym

Answer 28

Cel 1 - rzędowy - LDL: *Umiarkowane <100 *Duże < 70 *Bardzo duże <55 *Ekstremalnie duże <40 mg/dl Cel 2 - rzędowy - nie-HDL: + 30 do norm LDL -------------------------------------- HDL M>40 K>50 TG <150

Answer 29

⬆️ ryzyka hipoglikemii przejściowa progresja powikłań mikroangiopatycznych (gł retinopatii)

Answer 30

Dieta + Aktywność fizyczna Insulina

Answer 31

1) w cukrzycy typu 2 leczonej dietą i lekami nieinsulinowymi wystarczą 3 posiłki dziennie 2) leczenie insulinami dwufazowymi (mieszankami) wymaga 5–6 posiłków dziennie 3) leczenie krótko działającymi insulinami ludzkimi wymaga 6 posiłków dziennie (dodatkowe spożycie drugiego śniadania, podwieczorku i drugiej kolacji zapobiega hipoglikemii) 4) leczenie analogami szybko działającymi nie wymaga więcej niż 3 posiłków 5) największą swobodę w spożywaniu posiłków daje osobista pompa insulinowa, pod warunkiem właściwego dostosowywania dawki insuliny do zapotrzebowania.

Answer 32

przeciwwskazanie do podejmowania wysiłku fizycznego przez kolejne 24 h

Answer 33

1) kontrolować glikemię przed wysiłkiem, w trakcie wysiłku i przez kilka godzin po jego zakończeniu 2) przyjmować dodatkowe węglowodany przed wysiłkiem i co godzinę podczas wysiłku, a także po jego zakończeniu, zwłaszcza jeśli wysiłek trwał dłużej (20–30 g na 30 min wysiłku) 3) unikać dużego wysiłku w czasie szczytu działania insuliny 4) nie wstrzykiwać insuliny w okolice ciała szczególnie intensywnie uczestniczące w wysiłku (np. w udo) 5) zmniejszyć dawkę insuliny przed wysiłkiem nawet o 30–50%, w zależności od nasilenia wysiłku i wartości glikemii (nie u wszystkich chorych) 6) jeżeli glikemia wynosi >13,9 mmol/l (250 mg/dl) – oznaczyć ciała ketonowe w moczu i w razie stwierdzenia ketonurii unikać wysiłku (bardzo intensywny wysiłek może nasilić hiperglikemię i ketozę).

Answer 34

Wszystkie postacie cukrzycy typu 1, w tym LADA, stanowią bezwzględne wskazanie do insulinoterapii ze względu na niedobór insuliny od chwili ujawnienia się choroby.

Answer 35

Posiłkowa *szybko działające analogi insuliny *krótko działająca insulina ludzka (insulina neutralna) Podstawowa (bazowa) *insuliny średnio długo działające *analogi insuliny długo działające *pompa infuzyjna i.v / osobista s.c + szybko działające analogi insuliny lub krótko działające insuliny ludzkie

Answer 36

*s.c. *najczęściej tuż przed rozpoczęciem spożywania posiłku, (ale można podczas posiłku, a nawet po nim) *zwykle 3 × dz *krótki czas działania pozwala zmniejszyć liczbę posiłków

Answer 37

Aspart : *początek 10-20 min *szczyt 1-3h *zakres 3-5h Glulizynowa *początek 10-20 min *szczyt 1-2h *zakres 3-5h Lispro *początek 15min *szczyt 40-60 min *zakres 3-5h

Answer 38

*s.c. *do 30 min przed głównymi posiłkami, 3 × dz.; *ze względu na dłuższy okres działania chorzy wymagają DODATKOWYCH posiłków Działanie: *początek 30 min *szczyt 1-3 h *zakres 6-8 h

Answer 39

+krótko działająca insulina --> 1 × dz. (wieczorem) +szybko działający analog –-> zwykle 2 × dz. (rano i wieczorem)

Answer 40

*zwykle 1 × dz. s.c. (rano albo wieczorem, o stałej porze); *insulinę detemir + szybko działające analogi --> 1 lub 2 × dz. s.c. (rano i wieczorem) ^zaletą jest równomierne w czasie stężenie we krwi co ułatwia prowadzenie intensywnej insulinoterapii; preparaty analogu insuliny o zwiększonym stężeniu – glargine (300 IU/ml) i degludec (200 IU/ml), zawierające odpowiednio 3 i 2 razy więcej jednostek insuliny w jednostce objętości niż preparaty podstawowe (100 IU/ml) – zapewniają większą powtarzalność i stabilność glikemii; rozważ ich zastosowanie zwłaszcza u chorych przyjmujących dużą dawkę insuliny bazowej (większe stężenie leku pozwala na wstrzykiwanie s.c. mniejszej objętości roztworu)

Answer 41

Determir *początek 1,5-2h *szczyt 3/4 - 14h *zakres <=24h Glargine *początek 1,5-2h *szczyt bezszczytowa *zakres 24 h Degludec *początek 1h *szczyt bezszczytowa *zakres 48-72h

Answer 42

*dobrze wyszkolony chory samodzielnie modyfikuje czas podania i dawkę insuliny w zależności od pory/posiłku/wysiłku *pref analogi ( mniejsze ryzyko hipoglikemii)

Answer 43

IFG i IGT należą do grupy zwiększonego ryzyka cukrzycy – wykonuj 1 ×/rok kontrolny OGTT.

Answer 44

nie ma skutecznych metod; (opóźnianie rozwoju choroby – tepilizumab zarejestrowany przez FDA w 2022 r.) Ochronnie działa *karmienie piersią, *wczesna suplementacja witaminy D, *współistnienie chorób atopowych, *wczesny kontakt z czynnikami infekcyjnymi *niska masa/długość urodzeniowa

Answer 45

Podają szybko działający analog insuliny w ciągłym wlewie s.c. lub krótko działającą insulinę ludzką (dla chorych <26. rż. są w Polsce objęte refundacją; za darmo do 18 r.ż) *dawka we wlewie podstawowym z reguły powinna być większa w nocy, aby zrównoważyć zwiększone wytwarzanie glukozy przez wątrobę.

Answer 46

*pacjenci o aktywnym trybie życia, nienormowanych godzinach pracy i spożywania posiłków *chwiejny przebieg cukrzycy typu 1 *efekt brzasku (wysokie glikemie poranne) *pacjenci uprawiający sport *obecność późnych powikłań, zwłaszcza neuropatii autonomicznej *przygotowanie do poczęcia i ciąża chorej na cukrzycę (raczej nie gdy cukrzyca wywołana ciążą - krótko trwa i łatwa kontrola) *obawa przed wielokrotnymi wstrzyknięciami insuliny w ciągu doby.

Answer 47

zawiera 10 g węglowodanów przyswajalnych

Answer 48

to 100 kcal pochodzących z białek i tłuszczów lub z samych tłuszczów *u dorosłego 0,5 dawki insuliny jaka jest podawana u danej osoby na 1 WW lub 0,5 j insuliny *Czas, na jaki należy rozłożyć podawanie insuliny = liczba WBT + 2 godz.

Answer 49

Bolus prosty *podanie od razu całej dawki insuliny przedposiłkowej *przed posiłkami , które zawierają głównie węglowodany Bolus złożony *gdy posiłek zawiera węglowodany, białka i tłuszcze *część dawki insuliny jest podawana od razu, w celu obniżenia glikemii związanej ze spożyciem węglowodanów *a część dawki insuliny jest podawana przez dłuższy okres czasu w celu obniżenia glikemii związanej ze spożyciem białek i tłuszczów

Answer 50

*pacjenci niesprawni intelektualnie *chorzy z zaburzeniami pamięci *pacjenci niesprawni manualnie *chorzy z zaburzeniami widzenia *chorzy niechętnie nastawieni do częstej samokontroli.

Answer 51

Podające automatycznie insulinę we wlewie podstawowym, czyli w nocy i między posiłkami, bez ingerencji pacjenta, jedynie na podstawie danych uzyskanych ze sprzężonego z pompą systemu CGM ale nie jest w pełni automatyczna i wymaga ręcznego wprowadzania informacji o ilości węglowodanów spożywanych w kolejnych posiłkach, co jest niezbędne do automatycznego obliczenia dawki bolusa posiłkowego ---->Użytkownik sam decyduje o podaniu posiłkowego bolusa insuliny, którego wielkość jest obliczana przez kalkulator bolusa na podstawie podanej informacji o spożywanych węglowodanach --> Modyfikacja samodzielna także podczas wysiłku System przewidujący zagrożenie hipoglikemią jest cały czas aktywny i w takiej sytuacji krótkotrwale zatrzymuje wlew insuliny, po czym automatycznie go wznawia, gdy zagrożenie mija. Działanie to odbywa się bez ingerencji użytkownika

Answer 52

mega nowość (niedostępny w Polsce) *wymaga zasygnalizowania posiłku i określenia, czy ilość węglowodanów w posiłku jest „mała”, „średnia” czy „duża”. *bez dalszego udziału użytkownika system sam steruje podażą insuliny; (nie można zmienić ustawień systemu ani wprowadzić dodatkowych dawek insuliny)

Answer 53

1) przeszczepienie trzustki – najczęściej u chorych z niewydolnością nerek, u których nerkę przeszczepia się wraz z trzustką 2) przeszczepienie wysp Langerhansa – wiąże się z mniejszym ryzykiem niż przeszczepienie trzustki i umożliwia uzyskanie całkowitej normoglikemii, jednak z czasem dochodzi do upośledzenia czynności przeszczepionych komórek

Answer 54

*Wzrost zapotrzebowania na insulinę [poucz chorych, aby w takich sytuacjach zwiększeniu lub (rzadziej) utrzymaniu dawki insuliny towarzyszyło właściwe spożycie kalorii.]

Answer 55

stan po ostrym epizodzie wieńcowym u chorego z cukrzycą i z ≥1 dodatkowym czynnikiem ryzyka – zwiększone stężenie Lp(a) >50 mg/dl, hsCRP >3 mg/l, przewlekła choroba nerek (eGFR <60 ml/min/1,73 m2)

Answer 56

cukrzyca typu 2 z uszkodzeniem narządowym (występowanie mikroalbuminurii, retinopatii, neuropatii i/lub uszkodzenie mięśnia lewej komory serca) lub z ≥2 dużymi czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego (wiek ≥65 lat, nadciśnienie tętnicze, dyslipidemia, palenie tytoniu, otyłość) albo cukrzyca typu 1 o wczesnym początku trwająca >20 lat

Answer 57

cukrzyca bez uszkodzenia narządowego (bez względu na czas jej trwania, z wyjątkiem młodych dorosłych chorych z cukrzycą typu 1 [< 35. rż.] z czasem trwania cukrzycy <10 lat)

Answer 58

cukrzyca typu 1 u osób <35. rż. bez przewlekłych powikłań i innych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego oraz cukrzyca typu 2 u osób <50. rż. trwająca <10 lat