week 7 HC3 longfunctie en hyperreactiviteit Flashcards
wat is de betekenis van astma en hoe uit het zich?
heterogene ziekte gekenmerkt door chronische luchtweginflammatie
- in de VG variabele luchtwegklachten als piepen, kortademigheid, hoesten, “chest tightness”
- uit zich in wisselende expiratoire luchtweg (airflow) obstructie (BHR)
wat zijn de karakteristieke triggers (allergisch en niet allergisch) van astma?
- inspanning: 5 a 10 minuten na inspanning, duurt 30-60 min
- koude lucht
- (huis)dieren
- huisstofmijt, schimmels
- seizoensgebonden (bomen, grassen en kruiden)
- sigarettenrook
- baklucht, parfum, werkgerelateerd
in welke fenotypes kun je astma onderscheiden?
- early/late onset
- allergisch/niet allergisch
- eosinofiel/niet eosinofiel
wat is de definitie van obstructie (waardes)?
- FEV1 omlaag (wat we uitademen in 1 sec)
- FEV1/FVC = FER omlaag
FEV1/FVC <70% post BD
FEV1/FVC < lower limit of normal (LLN), leeftijdsgebonden - FVC normaal
wat is het verschil in obstructie tussen astma en COPD?
bij astma bijna altijd reversibel, uitzonderlijke gevallen gefixeerd
bij COPD is obstructie altijd irreversibel
wanneer is de obstructie aanwezig bij astma?
exacerbatie astma
periode van instabiliteit/onderbehandeling van astma
wanneer is er significante reversibiliteit van FEV1?
als er een toename van FEV1 > 12% is en >200 mL tov baseline na bronchodilatatie
hoe meten we de de significante reversibiliteit van FEV1?
vooraf medicatie staken:
kortwerkende bronchodilatator > 8 uur
langwerkende bronchodilatator > 12-16 uur
- flow-volume of spirometrie
- inhalatie bronchodilatator (400 ug salbutamol/ 20 ug ipratropiumbromide)
- 15-30 minuten inwerktijd
- herhaling flowvolume of spirometrie
hoe kunnen we de variabele airflow limitatie aantonen?
peakflow meten
- dagelijkse variabiliteit van de PEF
tussen de dagen >20%, binnen de dagen >10%
ochtend en avond meten, 3x meten en hoogste waarden tonen - vereiste: goede techniek, compliante patiënt, PEF is ‘effort’ afhankelijk
- in praktijk vaak alleen bij SEH bezoek of opname gebruikt
wat betekent bronchiale hyperreactiviteit (BHR)?
verhoogde prikkelbaarheid van de luchtwegen voor specifieke (allergische) en a-specifieke (chemische, fysische) prikkels die leidt tot expiratoire airflow limitatie
- aantoonbare reversibiliteit (significante verbetering FEV1, afname of verdwijnen obstructie)
- aantoonbare variabiliteit (FEV1/PEF)
- echter als bovenstaande bij herhaling afwezig → meten BHR ter bevestiging diagnose dmv provocatietest
wat is een directe provocatietest/niet-specifieke test?
directe prikkel van het gladde spierweefsel
→bronchoconstrictie → vb. histamine, metacholine
wat is een indirecte provocatietest/specifieke test?
prikkel is start van serie reacties die leidt tot contractie spierweefsel en inflammatie
vb. inspanning provocatie, koude/droge lucht, mannitol, hypertoonzout, allergenen
wat is een histamine provocatietest?
positieve test = 80% van baseline = PC20
provocatie concentratie wanneer FEV1 onder >20% van baseline waarde valt
inspanningsastma:
- bij klachten na inspanning
- vooral bij droge, koude lucht
- na hardlopen, schaatsen, zwemmen
wat is een eucapnische hyperventilatie test (situatie nabootsen)?
- 6 min hyperventileren met 5% CO2 en koude, droge lucht
- hyperventilatie met een gewenst AMV: 25-30 x FEV1
gewenste AMV: 30 x 3,54 L = ca. 106 L/min