Primary and secondary prevention in cardiology and angiology. Flashcards
Phòng ngừa ban đầu
Phòng ngừa ban đầu là các biện pháp nhằm ngăn ngừa khởi phát bệnh trước khi các triệu chứng xuất hiện.
Tập trung giảm nguy cơ mắc hội chứng mạch vành cấp, nhồi máu cơ tim (MI), đau thắt ngực ổn định/không ổn định, TIA, rối loạn nhịp, và bệnh động mạch ngoại biên (PADs).
Đánh giá nguy cơ tim mạch (CV):
Phân loại thành 4 mức: thấp, trung bình, nguy cơ trung gian, và nguy cơ cao.
Framingham Risk Score: Hệ thống tính điểm dự đoán khả năng một người mắc bệnh tim mạch trong vòng 10-30 năm.
Các yếu tố nguy cơ:
Đường huyết cao, chế độ ăn nhiều carbohydrate xấu, chất béo bão hòa, và natri.
Thực phẩm kiểu Địa Trung Hải được khuyến khích.
Béo phì (BMI ≥30 kg/m²) hoặc thừa cân (BMI 25-29.9 kg/m²), bệnh nhân tăng huyết áp hoặc tiểu đường có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch.
Phương pháp phòng ngừa:
Duy trì lối sống lành mạnh: ăn uống hợp lý, kiểm soát đường huyết nghiêm ngặt, quản lý huyết áp, bỏ thuốc lá, và tập thể dục.
Phòng ngừa thứ cấp
Mục tiêu:
Ngăn ngừa tái phát các biến cố tim mạch, tử vong, cải thiện triệu chứng, và nâng cao chất lượng cuộc sống (sau khi các triệu chứng đã xuất hiện).
Đối tượng:
Bệnh nhân có bệnh lý tim mạch xơ vữa động mạch đáng kể (ASCVD); tiền sử đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, đột quỵ/TIA, và bệnh động mạch ngoại biên (PAD).
Các can thiệp:
Điều trị nội khoa và can thiệp ngoại khoa (như đặt stent mạch vành hoặc ghép bắc cầu mạch vành).
Liệu pháp nội khoa bao gồm:
- Điều trị hạ lipid máu:
Statins (atorvastatin 40-80 mg), fibrates, ezetimibe, và thuốc ức chế PCSK9.
- Điều trị kháng tiểu cầu:
Aspirin (liều thấp, lâu dài) hoặc Clopidogrel (P2Y12).
Không phối hợp thuốc kháng tiểu cầu với thuốc chống đông máu nếu không có chỉ định.
- Thuốc chống đông máu:
Warfarin: chỉ định cho bệnh nhân rung nhĩ (AFib), van tim nhân tạo, hoặc huyết khối tĩnh mạch.
- Thuốc ức chế beta và ACE:
Cải thiện huyết áp, giảm tử vong ở bệnh nhân MI và suy tim.
- Statins, ACEi, beta-blockers:
Hiệu quả cao trong phòng ngừa thứ cấp và giảm tử vong.
- Thuốc chẹn kênh canxi (CCBs):
Không được khuyến cáo trong phòng ngừa thứ cấp sau MI.
