podwzgórze, przysadka Flashcards

1
Q

czynniki pobudzające wydzielanie GH z przysadki

A
  • GH-RH i analogi

- grelina (swój własny rec w przysadce)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

działania somatostatyny

A
  • hamuje GH z przysadki
  • hamuje wydzielanie hormonó jelitowych i trzustkowych
  • rec są też obecne na kom guzów litych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

analogi somatostatyny

A
  • oktreotyd
  • lanreotyd
  • pazyreotyd
  • wapreotyd
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

zastosowania analogó somatostatyny

A
  • gruczolaki przysadki wydzielające GH i nie tyllko
  • nieoperacyjne guzy neuroendokrynne pp
  • krwawienia z żylaków przełyku
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

na jakie rec działają analogi somatostatyny?

A
  • oktreotyd, lanreotyd - SSTR2
  • pazyreoty SSTR 1,2,3,5
  • wapreotyd - SSTR 2,5
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

analog somatostatyny do krwawienia z żylaków

A

wapreotyd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

jak wapreotyd działa w żylakach przełyku?

A
  • spadek produkcji czynników naczyniorozszerzających

- obkurczenie naczyń doprowadzających krew do żylaków

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

sermorelina - zastosowania

A
  1. diagno niedoboru GH
  2. leczenie niedoboru GH z przyczyn podwzgórzowych
  3. kacheksja w AIDS
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

tesamorelina - zastosowania

A

-zapobieganie lipodystrofii przy inhibitorach proteazy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

SU analogów somatostatyny

A
  • żołądkowo-jelitowe
  • nasilenie kamieni żółciowych
  • zahamowanie insuliny -> po długotrwalym stosowaniu cukrzyca
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

sposoby leczenia akromegalii

A
  1. analogi somatostatyny
  2. agoniści dopaminowi
  3. pegwisomant - analog GH
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

wpływ DA na wydzielania GH z przysadki

A
  • w przysadce są rec D2
  • fizjo - DA + GH
  • pato (nadmiar GH) - hamują GH
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

agoniści DA w leczeniu akromegalii

A

-bromokryptyna - niesel.
-kabergolina - selekt. agonista D2
też
-lizuryd
-teguryd
-pergolid
-chinagolid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

zalety agonistów DA w leczeniu akromegalii

A
  • droga doustna

- tańsze

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

SU agonistów DA

A

-w większych dawkach zaburzenia zastawek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

pegwisomant

A
  • analog GH
  • w akromegalii
  • skuteczny, ale drogi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

pegwisomant - SU

A

zaburzenia funkcji wątroby

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

leczenie zespołu Larona

A

-mekazermina - syntetyczny IGF-1

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

leczenie karlowatości przysadkowej

A
  • somatropina - syntetyczny GH

- somatrem - wydłużony o dodatkową metioninę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

zastosowanie IGFBP-3

A
  • kacheksja AIDS i neo

- eksp. ALS

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

leczenie kacheksji AIDS

A
  • sermorelina

- mekazermina IGFBP-3

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

preparat TRH

A

protyrelina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

zastosowanie TSH

A
  • w raku tarczycy i wolu wieloguzkowym

- dajemy razem z jodem radioaktywnym, żeby zwięksyzć jego wbudowywanie do tkanki neo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

zastosowanie TRH

A

-różnicowanie pierwotnej i wtórnej niedoczynności tarczycy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

wlaściwości TRH

A
  • przeciwbólowe
  • przeciwdrgawkowe
  • chroni ukł oddechowy wcześniaków przed niewydolnością
  • neuroprotekcja
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

tetrac

A
  • antagonista rec błonowego dla tyroksyny

- przeciwneo testowany

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

syntetyczne hormony do leczenia niedoczynności tarczycy

A
  • lewotyroksyna T4
  • liotyronina T3
  • liotroks (T3 i T4 w fizjologicznym stosunku)
28
Q

dlaczego stosujemy lewotyroksynę a nie liotyronię mimo jej silniejszego działania?

A
  • lewotyroksyna - t1/2 7 dni - dawkowanie 1 dzienie

- liotyronina -t1/2 1 dzień - dawkowanie kilka razy dziennie

29
Q

lewotyroksyna - zastosowanie

A
  1. niedoczynność tarczycy

2. guzki tarczycy, rak, wole rozlane - bo T4 –> - TSH

30
Q

tyreostatyki

A
  • związki jodu
  • nadchlorany
  • tioamidy
  • beta-blokery
31
Q

mechanizm związków jodu

A

duże dawki jodu -> hamowanie peroksydazy

32
Q

zw. jodu - SU

A
  • alergie
  • bolesny obrzęk ślinianek
  • zaburzenia smaku
  • podrażnienie pp
33
Q

jak leczymy jodem radioaktywnym, to co jeszcze podajemy?

A
  • przed I podajemy THS, żeby zwiększyć wbudowywanie do tarczycy
  • kilka dni po I - związki jodu, żeby zahamować uwalnianie z tarczycy
  • i na kilka tygodni przed musimy odstawić inne tyreostatyki
34
Q

nadchlorany - mechanizm

A

-kompetycyjnie hamują wychwyt I

35
Q

wady nadchloranów

A
  • mniejsza skuteczność

- agranulocytoza

36
Q

b-blokery w nadczynności tarczycy

A
  • metoprolol

- propranolol

37
Q

leczenei śpiączki metabolicznej z obrzękiem śluzowatym

A
  • dożylnie hormony tarczycy

- GKS

38
Q

tioamidy

A
  • tiamazol - pochodna tioimidazolu

- propyltiouracy; - pochodna tiouracylu

39
Q

tioamidy - działanie

A
  • hamują peroksydazę

- propyltiouracyl hamuje obwodową konwersję T4-> T3

40
Q

tyreostatyki, które zaczynają działać po jendym, kilku tygodniach

A
  • nadchlorany

- tioamidy

41
Q

tiamazol, propyltiouracyl - SU

A
  • bóle stawowe
  • polekowe zapalenie wątroby
  • leukopenia -> agranulocytoza
  • powiększenie wola (bo odhamowanie TSH)
42
Q

kiedy pojawia się agranulocytoza w leczeniu tiamazolem, propyltiouracylem?

A

-zazwyczaj w pierwszych kilku miesiącach

43
Q

tiocyjanin

A

hamuje wychwyt anionów jodu

44
Q

agoniści rec DA - zastosowania

A
  1. akromegalia - hamują wydzielanie GH

2. hiperprolaktynemia - hamują wydzielania PRL

45
Q

leczenie hipoprolaktynemii

A

metoklopramid

46
Q

leczenie z wyboru prolactinoma

A

agoniści DA

  • bromokryptyna
  • kabergolina, chinagolid - wybiórczy D2
47
Q

SU wysokich dawek kabergoliny

A
  • niewydolność zastawki p-k prawej

- ale to raczej w dawkach przy parkinsonie, nie prolactinoma

48
Q

agoniści rec GnRH

A
  • gonadorelina
  • gozerelina
  • leuprorelina
  • histrelina
  • nafarelina
49
Q

leczenie niepodłości z braku stymulacji z podwzgórza

A

-gonadorelina -> + rec GNRH -> FSH, LH

50
Q

zastosowanie funkcjonalnych antagonistów GnRH (nafarelina, histrelina, leuprorelina)

A
  • endometrioza
  • włókniaki macicy
  • rak prostaty
  • przedwczesne dojrzewanie płciowe
51
Q

leczenie niepłodności z braku owulacji

A
  • menotropina (FSH+LH)

- gonadotropina kosmówkowa -> owulacja

52
Q

superagonista rec GnRH

A

gozerelina

53
Q

leczenie hipogonadyzmu hipogonadotropowego

A

menotropina

54
Q

leczenie raka prostay GnRH

A
  • najpierw będą stymulować przejściowy wzrost h. płciowych

- trzeba dawać oslonowo antagonistów rec testosteronu na kilka dni

55
Q

antagoniści rec GnRH

A
  • abareliks
  • cetroreliks
  • ganireliks
56
Q

abareliks - zastosowanie

A

-zaawansowany rak gruczołu krokowego

jednorazowe wstrzyknięcie domięśniowe -> kastracja farmakologiczna utrzymująca się ponad rok

57
Q

abareliks - SU

A
  • wstrząs anafilaktyczny

- wydłużenie QT

58
Q

GnRH agoniści - SU

A

z niedoboru hormonów:

  • uderzenia gorąca
  • zaburzenia nastroju
  • zaburzone libido
59
Q

cetroreliks, ganireliks - zastosowania

A
  • w procedurze sztucznego zapłodnienia

- wygaszają produkcję endogenną h. płciowych, że dać egzogenne dla lepszej kontroli cyklu

60
Q

degareliks

A
  • inhibitor GnRH rec
  • do raka prostaty
  • nie powoduje wstrząsu ani nie wydłuża QT (jak abareliks)
61
Q

leki na raka prostaty

A
  1. inhibitory rec Gn RH
    - abareliks
    - degareliks
  2. agoniści rec GnRH (niepulsacyjni)
    - leuprorelina
    - histrelina
    - gozerelina
  3. ketokonazol
    - inhibitor 17,20-liazy
  4. niesteroidowi antagoniści rec androgenowego
    - bikalutamid
    - nilutamid
    - flutamid
  5. octan abirateronu
    - inhibitor 17,20-liazy i 17-hydroksylazy
62
Q

leczenie wnętrostwa

A

-gonadotropina kosmówkowa

63
Q

lek wydłużający QT

A

abareliks

64
Q

kortykorelina - zastosowania

A
  • diagno - przyczyna nadmiernej produkcji GKS

- rzadkow w obrzęku mózgu

65
Q

peksacefront

A
  • antagonista rec CRH - CRHR1

- testowany jako anksjolityk

66
Q

dlaczego w niewydolności nadnerczy podajemy GKS a nie kortykotropinę?

A
  • kortykotropina musiałaby iść parenteralnie

- a GKS wygodnie doustnie

67
Q

zastosowanie kortykotropiny

A
  • diagno niewydolności nadnerczy

- rożnicowanie wrodzonego przerostu nadnerczy (podwyższone ACTH) od hiperandrogenizmu jajnikowego (ACTH w normie)