Antybiotyki 1 Flashcards
1
Q
pochodne chinoliny
A
- chlorchinaldol
- kliochinol
2
Q
mechanizm pochodnych chinoliny
A
- wodne rodniki chlorowe
- uszkadzają DNA i białka
3
Q
spektrum pochodnych chinoliny
A
- G+
- grzyby
- pierwotniaki (rzęsistek, pełzak czerwonki)
4
Q
wykorzystanie pochodnych chinoliny
A
bakteryjne i grzybicze zakażenia:
- skóry (maści)
- p. pokarmowego (tabletki do ssania)
- drogi moczowo-płciowe (globulki dopochwowe)
5
Q
działania nieporządane pochodnych chinoliny?
A
przy dłuższym stosowaniu (przenikają do krwi)
- SMON - subacute myelooptic neuropathy
- zaburzenia czucia, ruchu i ślepota
6
Q
Pochodne nitrofuranu
A
- nitrofurantoina
- furagina
- nifuroksazyd
- furazolidon
- nifurzyd
- nitrofural
7
Q
mechanizm pochodnych nitrofuranu?
A
- wolne rodniki nitrowe
- niszczą DNA i białka
- bakteriostatyczne
- większe dawki - bakteriobójcze
8
Q
spektrum pochodnych nitrofuranu?
A
- G +, G-
- grzyby
- pierwotniaki (Giardia)
9
Q
które pochodne nitrofuranu wchłaniają się z p. pokarmowego?
A
- nitrofurantoina
- furagina
10
Q
zastosowania pochodnych nitrofuranu?
A
- furagina - zakażenia prostaty, dróg moczowych
- nifuroksazyd, furazolidon - zakażenia pp (salmonella, giardia)
- nitrofurantoina - praktycznie niestosowana ze wzgl na skutki uboczne
11
Q
która pochodna nitrofuranu osiąga duże stężenia w tkankach?
A
nitrofurantoina
12
Q
skutki uboczne nitrofurantoiny
A
- polineuropatia
- anemia hemolityczna
- zwłóknienie płuc
- antagonizuje kwas nalidyksowy
13
Q
która z pochodnych nitrofuranu jest inhibitorem MAO?
A
- furazolidon
- dlatego powoduje hipotonię ortostatyczną
14
Q
jaka pochodna nitrofuranu na giardiozę?
A
- nifuroksazyd
- furazolidon
15
Q
skutki uboczne furazolidonu?
A
- hamuje MAO
- hipotonia ortostatyczna
16
Q
jaki antybiotyk antagonizuje kwas nalidyksowy?
A
nitrofurantoina
17
Q
skutki uboczne nitrofuralu?
A
skórne odczyny alergiczne
18
Q
jaką reakcję mogą pwoodować pochodne nitrofuranu?
A
disulfiramową
19
Q
pochodne nitroimidazolu
A
- metronidazol
- tynidazol
- ornidazol
- nimorazol
20
Q
pochodne nitroimidazolu - mechanizm
A
- wolne rodniki nitrowe
- powstają w REDUKCJI
- uszkadzają DNA i białka
21
Q
czy w przypadku pochodnych nitroimidazolu występuje oporność wtórna?
A
tak
- u bakterii, rzadziej pierwotniaków
- 70% Helicobacter jest oporna na metronidazol
22
Q
spektrum pochodnych ntroimidazolu?
A
- bakterie beztlenowe
- pierwotniaki beztlenowe (rzęsistek, pełzak czerwonki)
23
Q
przenikalność pochodnych nitroimidazolu
A
-dobrze przenikają do tkanek, w tym do OUNu
24
Q
do jakich chorób dajemy poch. nitroimidazolu?
A
-zapalenie przyzębia
-Helicobacter
-rzekomobłoniaste zapalenie jelita
-Leśniak
-colitis ulcerosa
rzęsistkowica, giardiaza
25
skutki uboczne poch. nitroimidazolu?
- biegunki, wymioty
- metaliczny smak w ustach
- obłożony język
- zapalenie trzustki
- bóle głowy, encefalopatia, parestezje, ataksja, drgawki
- agranulocytoza, pancytopenia
- reakcja disulfiramowa
- nasilają działanie doustnych antykoagulantów
- metronidazol barwi mocz na brązowo
26
czy agranulocytoza i pancytopenia po poch, nitroimidazolu są nieodwracalne?
- nie
| - są odwracalne po odstawieniu
27
który lek barwi mocz na brązowo?
metronidazol
28
leki hamujące powstawanie tetrahydrofolianu
1. Sulfonamidy - hamują syntazę dihydrofolianu
| 2. Trimetoprym - hamuje reduktazę dihydrofolianu
29
sulfonamidy - wpływ na bakterie
bakterostatyczne
30
mechanizm sulfonamidów
- podobne do PABA
| - kompetycyjnie hamują syntazę dihydrofolianu
31
jak działa trimetoprym?
-hamuje reduktazę dihydrofolianu
32
mechanizmy odporności bakterii na sulfonamidy?
- nadprodukcja PABA
- mutacja syntazy dihydrofolianu (plazmid)
- spadek transportu błonowego leku
33
spektrum działanie sulfonamidów?
```
-G+ i G-
niektóre grzyby, pierwotniaki
-Pneumocystic jiroveci!
-Chlamydia !
-słabo na beztlenowe bakterie
-na Pseudomonas, Proteus praktycznie nie działają
-stymulują wzrost riketsji
```
34
jak są stosowane sulfonamidy?
- doustnie
| - miejscowo
35
sulfonamidy stosowane doustnie
- sulfizoksazol
- sulfametyzol
- sulfakarbamid
- sulfadymidyna
- sulfametoksazol
- sulfapirydyna
- sulfadoksyna
- sulfalen
36
sulfonamidy stosowane miejscowo?
- sulfacetamid
- ftalylosulfatiazol
- sukcynylosulfatiazol
- sulfanilamid
- mafenid
- sulfadiazyna
37
który sulfonamid może powodować kwasicę metaboliczną?
- mafenid
| - blokuje anhydrazę węglanową
38
sulfonamidy a alergie
krzyżowe reakcje alergiczne z:
- diuretykami tiazydowymi i pętlowymi
- pochodnymi sukcynylomocznika
- diazoksydem
39
sulfonamid podawany do worka spojówkowego?
sulfacetamid
40
sulfonamidy doustne o szybkim i krótkim działaniu?
- sulfizoksazol
- sulfametyzol
- sulfakarbamid
- sulfadymidyna
41
sulfonamidy a skóra
- zaczerwienienie
- fototoksyczność
- złuszczające zapalenie skóry
- z. Stevensa-Johnsona
42
sulfonamidy stosowane miejscowo na skórę
- sulfanilamid
- mafenid
- sulfadiazyna
43
sulfapirydyna
- stosowana ogólnie
| - wolno działa, średnio-długo
44
sulfadiazyna
-miejscowo na skórę
45
sulfonamidy działające wolno i średnio-długo
- sulfapirydyna
| - sulfametoksazol
46
sulfonamidy a u.moczowy
- kamica
| - krystaluria w kwaśnym pH
47
sulfonamidy stosowane doustnie, działające wolno i długo
- sulfadoksyna
| - sulfalen
48
sulfacetamid
-miejscowo do worka spojówkowego
49
ftalylosulfatiazol
-doustnie, ale nie wchłania się z pp
50
sulfalen
- doustnie
| - wolno i długo
51
sulfonamidy a zaburzenia hematologiczne
- anemia hemolityczna
- anemia aplastyczna
- granulocytopenia
- pancytopenia
52
sulfonamidy miejscowe, podawane doustnie, ale nie wchłaniane z pp
- ftalylosulfatiazol
| - sukcynylosulfatiazol
53
sulfadoksyna
- doustnie
| - wolno i długo działa
54
sukcynylosulfatiazol
- miescowo
| - doustnie, ale nie wchłaniany z pp
55
mafenid
miejscowo na skórę
56
sulfametoksazol
- doustnie
| - wolno, średniodługo działa
57
kiedy nie stosujemy sulfonamidów?
- III trymestr ciąży
- przed porodem
- bo kernicterus noworodków
58
sulfametyzol
- doustnie
| - szybko i krótko działa
59
sulfadiazyna
- miejscowo na skórę
60
sulfakarbamid
- doustnie
| - krótko i szybko
61
sulfanilamid
-miejscowo na skórę
62
jak możemy chronić szpik przed sulfonamidami?
dajemy:
- kwas foliowy
- kwas lewofolinowy
63
sulfadymidyna
- doustnie
| - szybko i krótko
64
co niweluje działanie sulfonamidów miejscowych?
- prokaina, tetrakaina
- bo są metabolizowane do PABA
- też ropa osłabia
65
sulfonamidy a transport we krwi
- silnie wiążą się z białkami osocza
| - mogą nasilać działanie doustnych antykoagulantów lub leków hipoglikemizujących
66
jaki lek ma pogłębioną toksyczność przez sulfonamidy?
metotreksat
67
z czym łączy się sulfonamidy i dlaczego?
- z inhibitorami dihydrofolianu
| - bo efekt synergistycznym(mogą osiągać nawet efekt bakteriobojczy)
68
pirymetamina - działanie
-hamuje reduktazę dihydrofolianu u pierwotniaków
69
trimetoprym - hamowanie reduktazy dihydrofolianu u człowieka i bakterii
bakteryjną hamuje 50 000 razy silniej
70
mechanizmy oporności na trimetoprym
- zaburzenie transportu przez ścianę
- nadprodukcja reduktazy
- mutacja reduktazy
71
przenikanie trimetoprymu
przenika do wszystkich tkanek, też do OUN
72
wykorzystanie trimetoprymu
- może być samodzielnie w zakażeniach ukł. moczowego
| - najczęściej razem z sulfametoksazolem
73
jaki jest najoptymalniejszy stosunek sulfametoksazolu i trimetoprymu
50:1
74
skutki uboczne trimetoprymu
- anemia megaloblastyczna
| - leukopenia
75
połączenie sulfametoksazolu i trimetoprymu
kotrimoksazol (biseptol)
76
jaki jest stosunek składników kotrimoksazolu
sulfametoksazol: trimetoprym = 5:1
77
oproność na kotrimoksazol
powszechna
78
duże dawki kotrimoksazolu są lekiem 1 rzutu w zakażeniu..
pneumocystis jiroveci
79
u kogo nie stosujemy kotrimoksazolu?
- pacjenci z niewydolnością wątroby, nerek
| - ciąża
80
leczenie malarii
sulfadoksyna + pirymetamina (fansidanir)
81
leczenie toksoplazmozy i leiszmaniozy
sulfadiazyna + pirymetamina
82
nowy inhibitor reduktazy dihydrofolianu o działaniu silniejszym niż trimetoprym
iklaprym
83
iklaprym - do czego stosowany
- zakażenia skóry i tkani podskórnej przez G+
| - jest w ostatniej fazie badań klinicznych
84
oporność na iklaprym a trimetoprym?
bakterie wytwarzają oproność na iklaprym dużo później
85
mechanizm chinolonów
- inhibitory topoizomerazy II i IV bakteryjnych
| - słabo hamuje ludzką topoizomerazę II
86
wpływ chinolonów na bakterie
bakteriobójczy
87
spektrum chinolonów
1. generacja - G-
2. generacja - G-, trochę G+
3. generacja - G- , G+
88
stężenie terapeutyczne chinolonów 1. generacji
jest osiągane tylko w moczu
89
chinolony 1. generacji
- kwas nalidyksowy
- kwas pipemidowy
- cynoksacyna
- enoksacyna
- norfloksacyna
90
zastosowanie chinolonów 1. generacji
- tylko niepowikłane zakażenia dróg moczowych
| - norfloksacyna też zapalenie prostaty
91
efekt postantybiotykowy u chinolonów
aktywność leku utrzymuje się długo po obniżeniu się stężenia
92
jaki lek 2. generacji oddziałuje na pseudomonas?
cyprofloksacyna
93
chinolony 2. generacji
- cyprofloksacyna
- ofloksacyna
- pefloksacyna
94
wskazania chinolonów 2. generacji
- zakażenie dróg moczowych (leki II rzutu)
- przewlekłe zapalenie prostaty
- zakażenia w przebiegu mukowiscydozy
- biegunka podróżnych
- dur brzuszny, salmonellozy
- wąglik
- zakażenia kości, stawów
- zakażenia skóry, tkanki podskórnej
- zapalenie otrzewnej
- ostre zapalenie trzustki
- niepowikłana rzeżączka
- chlamydiowe zakażenie dróg moczowo-płciowych
95
skutki uboczne fluorochinolonów
- żołądkowo-jelitowe
- zaburzenia OUN - bezsenność, bóle, zawroty głowy, zaburzenia nastroju, drgawki (hamowanie GABA)
- uszkadzanie chrąstki wzrostowej
- tendinitis, pękanie ścięgien (typowo Achillesa)
- fototoksyczność
- wydłużanie QT
96
w jakim wieku możemy stosować fluorochinolony?
- od 18
| - wcześniej tylko gdy mukowiscydoza i zakażenie pseudomonas
97
które fluorochinolony wydłużają QT?
- lewofloksacyna
- moksyfloksacyna
- gemifloksacyna
98
Chinolony 3. generacji
- lewofloksacyna
- moksyfloksacyna
- gemifloksacyna
- lomefloksacyna
- bezyfloksacyna
- finafloksacyna
99
które chinolony są stosowane tylko miejscowo?
- bezyfloksacyna - zapalenie spojówek
| - finafloksacyna - zapalenie przewodu słuchowego zewnętrznego
100
któym chinolonem możemy leczyć szpitalne zapalenie płuc?
lewofloksacyna (3. gen.)
101
wskazania chinolonów 3. generacji
- zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli
- zapalenie zatok przynosowych
- pozaszpitalne zapalenie płuc
- szpitalne zapalenie płuc (tylko lewofloksacyna)
- niepowikłane zakażenia skóry i tkanki podskórnej
102
antybiotyki b-laktamowe a fluorochinolony
b-laktamy nasilają działanie fluorochinolonów
103
NLPZ a fluorochinolony
NLPZ nasilają ryzyko drgawek po fluorochinolonach
104
pochodne nitrofuranu a norfloksacyna
-nitrofurany znoszą skuteczność norfloksacyny
105
leki zwiększające i zmniejszające skuteczność fluorochinolonów
- b-laktamy zwększają
- leki zobojętniające - zmniejszają (bo spadek wchłaniania)
- norfloksacyna i nitrofurany zmniejszają wzajemnie
106
wpływ fluorochinolonów na BZ i teofilinę
- zmniejszają ich metabolizm
| - ryzyko zatrucia
107
jakie zjawisko występuje między fluorochinolonami?
częściowa oporność krzyżowa
108
zastosowanie sulfonamidów
- jaglica
- zapalenie spojówek
- oczyszczanie pp przed operacją
- zakażenia skóry
109
zastosowania kotrimoksazolu
- zakażenia dróg moczowych
- Shigella, Salmonella
- Pneumocystic jiroveci (1 rzut)
110
czy sulfonamidy działają na Pseudomonas?
nie
111
zastosowanie sulfonamidów
- jaglica
- zapalenie spojówek
- oczyszczanie pp przed operacjami
- zakażenia skóry
112
do czego bakterie potzrebują tetrahydrofolianu?
do syntezy puryn
113
u kogo nie stosujemy metronidazolu?
- noworodki
- karmiące kobiety
- I trymestr
- w II i III trymestrze można, jeśli to ABSOLUTNIE KONIECZNE
114
lek z wyboru w rzęsistkowicy, amebiozie
metronidazol
115
czego ryzyko zatrucia wzrasta przy fluorochinolonach?
-BZ (bo fluorochinolony zmniejszają ich metabolizm)
116
fuorochinolony a zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli
- 3 generacja jest w tym stosowana
- wtedy kiedy jest wysokie prawdopodobieństwo zakażenia pseudomonas (bo jak nie to prędzej amoksycylina)
- czesto w skojarzeniu z ceftazydymem lub cefepimem
117
jak leczymy zapalenie gruczołu krokowego?
1. Fluorochnolony ( norfloksacyna, 2 generacja)
| 2. Kotrimoksazol (trimetoprym -kumulacja z prostacie)
118
oporność na fluorochinolony
- częściej się szerzy na pseudomonas
- częściowa oporność krzyżowa
- dlatego nie podajemy ich np na MRSA, VRE
119
która generacja fluorochinolonów na chlamydiowe zakażenie dróg mocz-płciowych?
2 generacja
