Antybiotyki 1 Flashcards

1
Q

pochodne chinoliny

A
  • chlorchinaldol

- kliochinol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

mechanizm pochodnych chinoliny

A
  • wodne rodniki chlorowe

- uszkadzają DNA i białka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

spektrum pochodnych chinoliny

A
  • G+
  • grzyby
  • pierwotniaki (rzęsistek, pełzak czerwonki)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

wykorzystanie pochodnych chinoliny

A

bakteryjne i grzybicze zakażenia:

  • skóry (maści)
  • p. pokarmowego (tabletki do ssania)
  • drogi moczowo-płciowe (globulki dopochwowe)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

działania nieporządane pochodnych chinoliny?

A

przy dłuższym stosowaniu (przenikają do krwi)

  • SMON - subacute myelooptic neuropathy
  • zaburzenia czucia, ruchu i ślepota
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Pochodne nitrofuranu

A
  • nitrofurantoina
  • furagina
  • nifuroksazyd
  • furazolidon
  • nifurzyd
  • nitrofural
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

mechanizm pochodnych nitrofuranu?

A
  • wolne rodniki nitrowe
  • niszczą DNA i białka
  • bakteriostatyczne
  • większe dawki - bakteriobójcze
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

spektrum pochodnych nitrofuranu?

A
  • G +, G-
  • grzyby
  • pierwotniaki (Giardia)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

które pochodne nitrofuranu wchłaniają się z p. pokarmowego?

A
  • nitrofurantoina

- furagina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

zastosowania pochodnych nitrofuranu?

A
  • furagina - zakażenia prostaty, dróg moczowych
  • nifuroksazyd, furazolidon - zakażenia pp (salmonella, giardia)
  • nitrofurantoina - praktycznie niestosowana ze wzgl na skutki uboczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

która pochodna nitrofuranu osiąga duże stężenia w tkankach?

A

nitrofurantoina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

skutki uboczne nitrofurantoiny

A
  • polineuropatia
  • anemia hemolityczna
  • zwłóknienie płuc
  • antagonizuje kwas nalidyksowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

która z pochodnych nitrofuranu jest inhibitorem MAO?

A
  • furazolidon

- dlatego powoduje hipotonię ortostatyczną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

jaka pochodna nitrofuranu na giardiozę?

A
  • nifuroksazyd

- furazolidon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

skutki uboczne furazolidonu?

A
  • hamuje MAO

- hipotonia ortostatyczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

jaki antybiotyk antagonizuje kwas nalidyksowy?

A

nitrofurantoina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

skutki uboczne nitrofuralu?

A

skórne odczyny alergiczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

jaką reakcję mogą pwoodować pochodne nitrofuranu?

A

disulfiramową

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

pochodne nitroimidazolu

A
  • metronidazol
  • tynidazol
  • ornidazol
  • nimorazol
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

pochodne nitroimidazolu - mechanizm

A
  • wolne rodniki nitrowe
  • powstają w REDUKCJI
  • uszkadzają DNA i białka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

czy w przypadku pochodnych nitroimidazolu występuje oporność wtórna?

A

tak

  • u bakterii, rzadziej pierwotniaków
  • 70% Helicobacter jest oporna na metronidazol
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

spektrum pochodnych ntroimidazolu?

A
  • bakterie beztlenowe

- pierwotniaki beztlenowe (rzęsistek, pełzak czerwonki)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

przenikalność pochodnych nitroimidazolu

A

-dobrze przenikają do tkanek, w tym do OUNu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

do jakich chorób dajemy poch. nitroimidazolu?

A

-zapalenie przyzębia
-Helicobacter
-rzekomobłoniaste zapalenie jelita
-Leśniak
-colitis ulcerosa
rzęsistkowica, giardiaza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

skutki uboczne poch. nitroimidazolu?

A
  • biegunki, wymioty
  • metaliczny smak w ustach
  • obłożony język
  • zapalenie trzustki
  • bóle głowy, encefalopatia, parestezje, ataksja, drgawki
  • agranulocytoza, pancytopenia
  • reakcja disulfiramowa
  • nasilają działanie doustnych antykoagulantów
  • metronidazol barwi mocz na brązowo
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

czy agranulocytoza i pancytopenia po poch, nitroimidazolu są nieodwracalne?

A
  • nie

- są odwracalne po odstawieniu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

który lek barwi mocz na brązowo?

A

metronidazol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

leki hamujące powstawanie tetrahydrofolianu

A
  1. Sulfonamidy - hamują syntazę dihydrofolianu

2. Trimetoprym - hamuje reduktazę dihydrofolianu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

sulfonamidy - wpływ na bakterie

A

bakterostatyczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

mechanizm sulfonamidów

A
  • podobne do PABA

- kompetycyjnie hamują syntazę dihydrofolianu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

jak działa trimetoprym?

A

-hamuje reduktazę dihydrofolianu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

mechanizmy odporności bakterii na sulfonamidy?

A
  • nadprodukcja PABA
  • mutacja syntazy dihydrofolianu (plazmid)
  • spadek transportu błonowego leku
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

spektrum działanie sulfonamidów?

A
-G+ i G-
niektóre grzyby, pierwotniaki
-Pneumocystic jiroveci!
-Chlamydia !
-słabo na beztlenowe bakterie
-na Pseudomonas, Proteus praktycznie nie działają
-stymulują wzrost riketsji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

jak są stosowane sulfonamidy?

A
  • doustnie

- miejscowo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

sulfonamidy stosowane doustnie

A
  • sulfizoksazol
  • sulfametyzol
  • sulfakarbamid
  • sulfadymidyna
  • sulfametoksazol
  • sulfapirydyna
  • sulfadoksyna
  • sulfalen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

sulfonamidy stosowane miejscowo?

A
  • sulfacetamid
  • ftalylosulfatiazol
  • sukcynylosulfatiazol
  • sulfanilamid
  • mafenid
  • sulfadiazyna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

który sulfonamid może powodować kwasicę metaboliczną?

A
  • mafenid

- blokuje anhydrazę węglanową

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

sulfonamidy a alergie

A

krzyżowe reakcje alergiczne z:

  • diuretykami tiazydowymi i pętlowymi
  • pochodnymi sukcynylomocznika
  • diazoksydem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

sulfonamid podawany do worka spojówkowego?

A

sulfacetamid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

sulfonamidy doustne o szybkim i krótkim działaniu?

A
  • sulfizoksazol
  • sulfametyzol
  • sulfakarbamid
  • sulfadymidyna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

sulfonamidy a skóra

A
  • zaczerwienienie
  • fototoksyczność
  • złuszczające zapalenie skóry
  • z. Stevensa-Johnsona
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

sulfonamidy stosowane miejscowo na skórę

A
  • sulfanilamid
  • mafenid
  • sulfadiazyna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

sulfapirydyna

A
  • stosowana ogólnie

- wolno działa, średnio-długo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

sulfadiazyna

A

-miejscowo na skórę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

sulfonamidy działające wolno i średnio-długo

A
  • sulfapirydyna

- sulfametoksazol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

sulfonamidy a u.moczowy

A
  • kamica

- krystaluria w kwaśnym pH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

sulfonamidy stosowane doustnie, działające wolno i długo

A
  • sulfadoksyna

- sulfalen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

sulfacetamid

A

-miejscowo do worka spojówkowego

49
Q

ftalylosulfatiazol

A

-doustnie, ale nie wchłania się z pp

50
Q

sulfalen

A
  • doustnie

- wolno i długo

51
Q

sulfonamidy a zaburzenia hematologiczne

A
  • anemia hemolityczna
  • anemia aplastyczna
  • granulocytopenia
  • pancytopenia
52
Q

sulfonamidy miejscowe, podawane doustnie, ale nie wchłaniane z pp

A
  • ftalylosulfatiazol

- sukcynylosulfatiazol

53
Q

sulfadoksyna

A
  • doustnie

- wolno i długo działa

54
Q

sukcynylosulfatiazol

A
  • miescowo

- doustnie, ale nie wchłaniany z pp

55
Q

mafenid

A

miejscowo na skórę

56
Q

sulfametoksazol

A
  • doustnie

- wolno, średniodługo działa

57
Q

kiedy nie stosujemy sulfonamidów?

A
  • III trymestr ciąży
  • przed porodem
  • bo kernicterus noworodków
58
Q

sulfametyzol

A
  • doustnie

- szybko i krótko działa

59
Q

sulfadiazyna

A
  • miejscowo na skórę
60
Q

sulfakarbamid

A
  • doustnie

- krótko i szybko

61
Q

sulfanilamid

A

-miejscowo na skórę

62
Q

jak możemy chronić szpik przed sulfonamidami?

A

dajemy:

  • kwas foliowy
  • kwas lewofolinowy
63
Q

sulfadymidyna

A
  • doustnie

- szybko i krótko

64
Q

co niweluje działanie sulfonamidów miejscowych?

A
  • prokaina, tetrakaina
  • bo są metabolizowane do PABA
  • też ropa osłabia
65
Q

sulfonamidy a transport we krwi

A
  • silnie wiążą się z białkami osocza

- mogą nasilać działanie doustnych antykoagulantów lub leków hipoglikemizujących

66
Q

jaki lek ma pogłębioną toksyczność przez sulfonamidy?

A

metotreksat

67
Q

z czym łączy się sulfonamidy i dlaczego?

A
  • z inhibitorami dihydrofolianu

- bo efekt synergistycznym(mogą osiągać nawet efekt bakteriobojczy)

68
Q

pirymetamina - działanie

A

-hamuje reduktazę dihydrofolianu u pierwotniaków

69
Q

trimetoprym - hamowanie reduktazy dihydrofolianu u człowieka i bakterii

A

bakteryjną hamuje 50 000 razy silniej

70
Q

mechanizmy oporności na trimetoprym

A
  • zaburzenie transportu przez ścianę
  • nadprodukcja reduktazy
  • mutacja reduktazy
71
Q

przenikanie trimetoprymu

A

przenika do wszystkich tkanek, też do OUN

72
Q

wykorzystanie trimetoprymu

A
  • może być samodzielnie w zakażeniach ukł. moczowego

- najczęściej razem z sulfametoksazolem

73
Q

jaki jest najoptymalniejszy stosunek sulfametoksazolu i trimetoprymu

A

50:1

74
Q

skutki uboczne trimetoprymu

A
  • anemia megaloblastyczna

- leukopenia

75
Q

połączenie sulfametoksazolu i trimetoprymu

A

kotrimoksazol (biseptol)

76
Q

jaki jest stosunek składników kotrimoksazolu

A

sulfametoksazol: trimetoprym = 5:1

77
Q

oproność na kotrimoksazol

A

powszechna

78
Q

duże dawki kotrimoksazolu są lekiem 1 rzutu w zakażeniu..

A

pneumocystis jiroveci

79
Q

u kogo nie stosujemy kotrimoksazolu?

A
  • pacjenci z niewydolnością wątroby, nerek

- ciąża

80
Q

leczenie malarii

A

sulfadoksyna + pirymetamina (fansidanir)

81
Q

leczenie toksoplazmozy i leiszmaniozy

A

sulfadiazyna + pirymetamina

82
Q

nowy inhibitor reduktazy dihydrofolianu o działaniu silniejszym niż trimetoprym

A

iklaprym

83
Q

iklaprym - do czego stosowany

A
  • zakażenia skóry i tkani podskórnej przez G+

- jest w ostatniej fazie badań klinicznych

84
Q

oporność na iklaprym a trimetoprym?

A

bakterie wytwarzają oproność na iklaprym dużo później

85
Q

mechanizm chinolonów

A
  • inhibitory topoizomerazy II i IV bakteryjnych

- słabo hamuje ludzką topoizomerazę II

86
Q

wpływ chinolonów na bakterie

A

bakteriobójczy

87
Q

spektrum chinolonów

A
  1. generacja - G-
  2. generacja - G-, trochę G+
  3. generacja - G- , G+
88
Q

stężenie terapeutyczne chinolonów 1. generacji

A

jest osiągane tylko w moczu

89
Q

chinolony 1. generacji

A
  • kwas nalidyksowy
  • kwas pipemidowy
  • cynoksacyna
  • enoksacyna
  • norfloksacyna
90
Q

zastosowanie chinolonów 1. generacji

A
  • tylko niepowikłane zakażenia dróg moczowych

- norfloksacyna też zapalenie prostaty

91
Q

efekt postantybiotykowy u chinolonów

A

aktywność leku utrzymuje się długo po obniżeniu się stężenia

92
Q

jaki lek 2. generacji oddziałuje na pseudomonas?

A

cyprofloksacyna

93
Q

chinolony 2. generacji

A
  • cyprofloksacyna
  • ofloksacyna
  • pefloksacyna
94
Q

wskazania chinolonów 2. generacji

A
  • zakażenie dróg moczowych (leki II rzutu)
  • przewlekłe zapalenie prostaty
  • zakażenia w przebiegu mukowiscydozy
  • biegunka podróżnych
  • dur brzuszny, salmonellozy
  • wąglik
  • zakażenia kości, stawów
  • zakażenia skóry, tkanki podskórnej
  • zapalenie otrzewnej
  • ostre zapalenie trzustki
  • niepowikłana rzeżączka
  • chlamydiowe zakażenie dróg moczowo-płciowych
95
Q

skutki uboczne fluorochinolonów

A
  • żołądkowo-jelitowe
  • zaburzenia OUN - bezsenność, bóle, zawroty głowy, zaburzenia nastroju, drgawki (hamowanie GABA)
  • uszkadzanie chrąstki wzrostowej
  • tendinitis, pękanie ścięgien (typowo Achillesa)
  • fototoksyczność
  • wydłużanie QT
96
Q

w jakim wieku możemy stosować fluorochinolony?

A
  • od 18

- wcześniej tylko gdy mukowiscydoza i zakażenie pseudomonas

97
Q

które fluorochinolony wydłużają QT?

A
  • lewofloksacyna
  • moksyfloksacyna
  • gemifloksacyna
98
Q

Chinolony 3. generacji

A
  • lewofloksacyna
  • moksyfloksacyna
  • gemifloksacyna
  • lomefloksacyna
  • bezyfloksacyna
  • finafloksacyna
99
Q

które chinolony są stosowane tylko miejscowo?

A
  • bezyfloksacyna - zapalenie spojówek

- finafloksacyna - zapalenie przewodu słuchowego zewnętrznego

100
Q

któym chinolonem możemy leczyć szpitalne zapalenie płuc?

A

lewofloksacyna (3. gen.)

101
Q

wskazania chinolonów 3. generacji

A
  • zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli
  • zapalenie zatok przynosowych
  • pozaszpitalne zapalenie płuc
  • szpitalne zapalenie płuc (tylko lewofloksacyna)
  • niepowikłane zakażenia skóry i tkanki podskórnej
102
Q

antybiotyki b-laktamowe a fluorochinolony

A

b-laktamy nasilają działanie fluorochinolonów

103
Q

NLPZ a fluorochinolony

A

NLPZ nasilają ryzyko drgawek po fluorochinolonach

104
Q

pochodne nitrofuranu a norfloksacyna

A

-nitrofurany znoszą skuteczność norfloksacyny

105
Q

leki zwiększające i zmniejszające skuteczność fluorochinolonów

A
  • b-laktamy zwększają
  • leki zobojętniające - zmniejszają (bo spadek wchłaniania)
  • norfloksacyna i nitrofurany zmniejszają wzajemnie
106
Q

wpływ fluorochinolonów na BZ i teofilinę

A
  • zmniejszają ich metabolizm

- ryzyko zatrucia

107
Q

jakie zjawisko występuje między fluorochinolonami?

A

częściowa oporność krzyżowa

108
Q

zastosowanie sulfonamidów

A
  • jaglica
  • zapalenie spojówek
  • oczyszczanie pp przed operacją
  • zakażenia skóry
109
Q

zastosowania kotrimoksazolu

A
  • zakażenia dróg moczowych
  • Shigella, Salmonella
  • Pneumocystic jiroveci (1 rzut)
110
Q

czy sulfonamidy działają na Pseudomonas?

A

nie

111
Q

zastosowanie sulfonamidów

A
  • jaglica
  • zapalenie spojówek
  • oczyszczanie pp przed operacjami
  • zakażenia skóry
112
Q

do czego bakterie potzrebują tetrahydrofolianu?

A

do syntezy puryn

113
Q

u kogo nie stosujemy metronidazolu?

A
  • noworodki
  • karmiące kobiety
  • I trymestr
  • w II i III trymestrze można, jeśli to ABSOLUTNIE KONIECZNE
114
Q

lek z wyboru w rzęsistkowicy, amebiozie

A

metronidazol

115
Q

czego ryzyko zatrucia wzrasta przy fluorochinolonach?

A

-BZ (bo fluorochinolony zmniejszają ich metabolizm)

116
Q

fuorochinolony a zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli

A
  • 3 generacja jest w tym stosowana
  • wtedy kiedy jest wysokie prawdopodobieństwo zakażenia pseudomonas (bo jak nie to prędzej amoksycylina)
  • czesto w skojarzeniu z ceftazydymem lub cefepimem
117
Q

jak leczymy zapalenie gruczołu krokowego?

A
  1. Fluorochnolony ( norfloksacyna, 2 generacja)

2. Kotrimoksazol (trimetoprym -kumulacja z prostacie)

118
Q

oporność na fluorochinolony

A
  • częściej się szerzy na pseudomonas
  • częściowa oporność krzyżowa
  • dlatego nie podajemy ich np na MRSA, VRE
119
Q

która generacja fluorochinolonów na chlamydiowe zakażenie dróg mocz-płciowych?

A

2 generacja