Miażdżyca Flashcards
mewastatyna
- wyizolowana z pleśni
- nie wprowadzona bo toksyczność
statyny krótko dzialające (do 3 h)
- lowastatyna
- simwastatyna
- fluwastatyna
statyny długo działające
- atorwastatyna ( 14 h)
- rozuwastatyna (19 h)
- pitawastatyna (11 h)
statyny ze źródeł naturalnych
- lowastatyna
- simwastatyna
- prawastatyna
statyny metabolizowane przez CYP3A4
- lowastatyna
- simwastatyna
- atorwastatyna
statyny metabolizowane przez CYP2C9
- fluwastatyna
- rozuwastatyna
- pitawastatyna
statyny w postaci proleków (laktonów)
- lowastatyna
- simwastatyna
statyny - mechanizm
-inhibitory reduktazy HMG-CoA (kluczowa w syntezie cholesterolu)
mechanizm obniżania LDL w osoczu przez statyny
-hamują reduktazę HMG_CoA -> mniejsza produkcja LDL w wątrobie -> większa ekspresja rec dla LDL w wątrobie -> większe ususwanie LDL z osocza
kiedy podajemy statyny będące prolekami?
- wieczorem
- bo max aktywności red HMG-CoA jest ok 24
która statyna ma dluższy okres aktywności inhibitorowej ze wzgledu na aktywne metabolity?
atorwastatyna
-20-30 h vs 14 h
statyny - SU
- miopatia
- rabdomioliza
- uszkodzenie wątroby
z czego wynika miopatia przy statynach?
- mniejsza synteza koenzymu Q10 (bo synteza przechodzi przez red HMG-CoA)
- Q10 jest potrzebny w metabolizmie mięśni
co monitorujemy przy statynach?
- AspAT, AlAT
- CK (kinaza kreatynowa) gdy zgłaszane bóle mięśni
statyny - przeciwwskazania
- ciążą
- przekroczenie Alat>/ 3N
z czym wiąże się plejotropowe działanie statyn?
-hamowanie lipidowej modyfikacji (prenylacji) białek wewnątrzkomórkowych
(prenylacja powoduje kotwiczenie białek do błon)
efekty plejotropowe statyn
- spadek LDL w osoczu
- przeciwdziałanie dysfunkcji śródbłonka
- spadek zapalenia w naczyniach
- osłabienie agregacji
- stabilizacja blaszki miażdżycowej
- działanie antytrombotyczne
- wzrost fibrynolizy
żywice wiążące kwasy żółciowe
- cholestyramina
- kolestypol
- kolesewelam
cholestyramina, kolestypol - mechanizm
-wiążą kw żółciowe -> zapobiegają ich wchłanianiu -> spadek cholesterolu w hepatocytach -> wzrost rec LDL -> wzrost usuwania LDL z krwi
żywice wiążące kw żółciowe - wpływ na lipidy
- spadek LDL
- u niektórych może być wzrost VLDL i TG
żywice wiążące kw żółciowe -SU
- zaparcia
- biegunka
- zaburzenie wchłaniania ADEK
fibraty
- klofibrat
- cyprofibrat
- fenofibrat
- bezafibrat
- gemfibrozyl
fibraty - mechanizm
- zwiększają działanie lipazy lipoproteinowej
- agoniści PRAR -a -> wzrost oksydacji kw tłuszczowych
fibraty - wpływ na lipidy
- spadek VLDL, TG
- niewielki spadek LDL i wzrost HDL
fibraty długo działające >20 h
- klofibrat
- cyprofibrat
- fenofibrat
fibraty krótko działające < 2 h
- bezafibrat
- gemfibrozyl
fibraty - SU
-miopatie
zwłaszcza jak połącznenie ze statynami
kolesewelam
żywica wiążąca kw żółciowe
jaki fibrat ma najmniejsze ryzyko interakcji ze statynami?
fenofibrat
jakiego fibratu należy szczególnie unikać ze statynami
gemfibrozyl
lek hamujący bezpośrednio wchłanianie cholesterolu
ezetymib
ezetymib - mechanizm
- działa na białko w enterocytach i zaburza kompleks aneksyna-2-kaweolina-1
- hamuje wchłanianie choelsterolu
kwas nikotynowy - mechanizm
hamuje wątrobową produkcję TG i wydzielanie VLDL
- PRAR - zwiększa wychwyt cholesterolu na obwodzie
- rec w adipocytach -> spadek cAMP -> zmniejsza uwalnianie wolnych kwasów tłuszczowych
kwas nikotynowy - wpływ na lipidy
- spadek VLDL i TG
- spadek LDL i wzrost HDL
kwas nikotynowy - SU
- napadowe czerwienienie twarzy (bo wzrost PGE i PGD w k. Langerhansa skóry)
- kołatanie serca
pochodna kwasu nikotynowego z mniejszą ilośćią SU
-acypimoks
probukol - mechanizm
- niejasny
- zmniejsza LDL i HDL (to źle)
z czym łączymy kwas nikotynowy?
- laropiprant
- antagonista red PGD2
- łagodzi SU związane z wazodylatacją
najnowsze leki w miażdżycy - grupy
- inhibitory konwertazy proproteinowej subtylizyny/keksyny (PCSK9)
- inh białko transportującego mikrosomalne triglicerydy (MTTP)
- leki hamujące syntezę apoB
- mimetyki h. tarczycy
- inh fosfolipazy A2 związanej z lipoproteinami
- hamowanie ANGPTL3
inh konwertazy proproteinowej subtylizyny/keksyny PCSK9
- ewolokumab
- alirokumab
inh konwertazy proproteinowej subtylizyny/keksyny PCSK9 - mechanizm
- Ab przeciw PCSK9
- ona zwiększa degradację rec LDL i zmniejsza zdolnosć nerek do usuwania LDL
- wiec jej hamowanie jest korzystne
- hamowanie zwiększa funkcjonowanie rec LDL i jest to efekt synergistyczny ze statynami
inh konwertazy proproteinowej subtylizyny/keksyny PCSK9 - SU
- wzrost enzymów wątrobowych
- wzrost CK
inhbitory MTTP
lomitapid
inhbitory MTTP - zastosowanie
rodzinna homozygotyczna hipercholesterolemia
inhbitory MTTP - SU
- wzrost enzymów wątrobowych
- napady dusznicy bolesnej
- palpitacje serca
leki hamujące syntezę apoB
-mipomersen
mipomersen - mechanizm
- antysensowny oligonukleotyd
- inh apoB-100
mipomersen - zastosowanie
-rodzinna homozygotyczna hipercholesterolemia
mipomersen - SU
- wzrost enzymów wątrobowych
- z. grypopodobny
mimetyki h tarczycy
- eprotirom
- sobetirom
inh fosfolipazy A2 związanej z lipoproteinami
- warespladib
- darapladib
warespladib, darapladib - korzystne działanie
podawane razem ze statynami zwiększają efekt plejotropowy i stabilizujący blaszkę
ANGPTL3 rx - mechanizm
- sekwencja antysensowna
- hamowanie ANGPTL3 - czynnika rozwoju miażdżycy
alirokumab
Ab przeciw PCSK3
leki na rodzinną homozygotyczną hipercholesterolemię
- lomitapid - inhibitor MTTP
- mipomersen - inh syntezy apoB
leki zwiększające efekt plejotropowy statyn
-warespladib
-darapladib
(inh fosfolipazyA2 związanej z lipoproteinami)
anacetrapib - mechanizm
- antagonista CETP - białka przenoszącego estry cholesterolu (z HDL na inne)
- zwiększa stężenie HDL
apabetalon - mechanizm
- inhibitor bromodomeny
- cel : BRD4
- zwiększa stężenie HDL i apolipoproteiny AI
mimetyki apolipoproteiny AI - mechanizm
apoA-I pwooduje tworzenie lepszego HDL
- zapobiega rozwojowi miażdżycy
- moze nawet do pewnego stopnia cofać istniejące
inhibitory liazy cytrynianowej zależnej od ATP - mehcnanizm
- nie powstaje acetylo-coA - substrat cholesterolu
- spadek wątrobowej syntezy cholesterolu -> upregulacja rec LDL -> spadek LDL w osoczu
inhibitory syntezy apolipoproteiny - mechanizm
- antysensowne nukleotydy
- hamują aterogenną apolipoproteinę
wolanesorsen - mechanizm
- antysensowny inhibitor syntezy apoC-III
- spadek TG, wzrost HDL
modulatory PRAR - mechanizm
- wszystkie zalety agonistów PRAR ale brak SU
- PEMAFIBRAT
2-hydroksypropylo-b-cyklodekstryna - mechanizm
- zmniejsza wielkość blaszki miażdżycowej
- nie zmienia stęż cholesterolu
- spadek stęż cytokin prozapalnych
leki w miażdżycy działające jako sekwencje antysensowne
- mipomersen - inh apoB-100
- ANGPTL3rx - inh ANGPTL3
- inhibitory syntezy apolipoproteiny
- wolanesorsen
pemafibrat
- modulator PRAR
- w trakcie badań
które leki w trakcie badań zwiększają HDL?
- anacetrapib
- apabetalon
- wolanesorsen
który lek w trakcie badań zmneijsza TG?
-wolanesorsen
który lek w trakcie badań może cofać zmiany miażdżycowe?
-mimetyki apo A-I
który lek w trakcie badań zmniejsza LDL?
-inhibitory liazy cytrynianowej
jak statyny przeciwdziałają dysfunkcji śródbłonka?
- hamują prenylację kaweoliny 1 (która hamuje aktywność eNOS)
- eNOS produkucje więc więcej NO
dlaczego korzystne jest hamowanie red HMG-CoA?
bo substrat - HMG-CoA jest rozpuszczalnyw wodzie
- i jest wykorzystywany w innych szlakach
- nie akumuluje się
atorwastatyna + ezetymib vs atorwastatyna
- większa redukcja LDL
- większa ilość chorych z redukcją blaszki
kolesewelam - co to za związek
-syntetyczny, rozpuszczalny błonnik
dla którego leku pkt uchwytu jest białko Niemann-Pick
ezetymib
jak się objawia miopatia przy fibratach?
bóle i skurcze lydek
kwasy omega 3
- eikozapentaenowy
- dokozaheksaenowy
kwasy omega 3 - wpływ na lipidy
-głownie spadek VLDL, TG
nowe leki z wysoką selektywnością wątrobową
- eprotirom
- sobetirom
skutki niskiego poziomu ANGPTL3
-spadek LDL i TG
