Pijnbestrijding Flashcards
Waaruit bestaat het?
- Opioïden
- Corticosteroïden: remmen arachidonzuur synthese
- NSAIDS: prostaglandine synthetase remmers
- Paracetamol
Waarbij is PG betrokken?
- Pijn
- Temperatuurcentrum hersenen: koorts veroorzaken
- Vasoactief: wijder worden roodheid. Doorlaatbaarheid kan toenemen zwelling
Aspirine lage dosis
preventie coronaire hartziekten, TIA en CVA
Aspirine hoge dosis
analgetisch, antipyretisch en anti-inflammatoir
Wat doen NSAIDs?
remmen de omzetting van COX naar tromboxaan. NSAIDs zijn dus COX remmers. Tromboxaan is betrokken bij plaatjes aggregatie.
COX1 rol in arachidonzuur metabolisme
constitutief aanwezig in: maag, darm, nieren, bloedplaatjes
COX2 rol in arachidonzuur metabolisme
- COX2
o Induceerbaar: inflammatoir macrofagen, synoviocyten, endotheelcellen
o Constitutief: hersenen, nieren, ovarium
Wat doen glucocorticoïden in arachidonzuur metabolisme?
blokkeren mRNA expressie van COX2
beschermende rol van prostaglandine in de maag, wat is de invloed van COX remmer?
- Mucosa laag dikheid neemt toe
- Bicarbonaat secretie gaat omhoog
- Mucosale bloedflow omhoog
- pH gradiënt neemt af
Met een COX remmer blokkeer je al deze processen. Op de langer termijn kan je ernstige maagproblematiek verwachten.
- Intolerantie
- Ulcera
- Perforaties
- Overlijden
Effecten op maagdarm problematiek neemt niet af in de tijd.
NSAID; effect op tromboxaan en PGI2
tromboxaan dubbel verlaagd. PGI2 verlaagd tot gelijk
o Ratio tromboxaan/PGI2 omlaag
COX2 remmer; effect op PGI2 en tromboxaan
PGI2 daalt (minder dan bij NSAID), tromboxaan gelijk
o Ratio tromboxaan, PGI2 omhoog. Dit zorgt mogelijk voor ongunstig effect met betrekking tot ontstaan infarcten.
Hoe werkt NSAID op COX1?
NSAID fenyl groep bindt aan hydrofoob kanaal. Carboxylgroep van NSAID vormt “zoutbrug”met Arginine op 120.
Hoe werkt NSAID op COX2?
NSAID fenylgroep bindt aan hydrofoob kanaal.
o Heeft een hydrofiele side pocket
Hoe werkt paracetamol?
Lange tijd gedacht dat er een onbekend ‘COX3’ was, echter uiteindelijk toch een zwakke COX1 en COX2 remmer.
- Kan bijv. centraal PGE2 vorming onderdrukken waarmee het koortsverlagend effect wordt verklaard
levertoxiciteit boven 3 gram
Wat is pijn en waarom is het relevant?
- Vervelende sensatie in een deel van het lichaam
- Belangrijk klinisch symptoom van musculo-skeletale aandoeningen
- Geassocieerd met vermijdend gedrag en stressrespons
- Levert belangrijke bijdrage aan morbiditeit, functionele beperking en socio-economische kosten van reumatische ziekten
Hoe kun je pijn indelen?
- Nociceptief: weefselbeschadiging
- Neuropathische pijn: zenuwstelsel
- Cognitieve factoren, gedragsmechanismen, omgevingsfactoren
Wat is nociceptieve pijn?
- Synovitis/weefselschade
o Prostaglandines - Ontstekingsmediatoren
- Activatie nociceptoren
- A-delta en C-vezels
- Sensitizatie
Welke primaire sensore afferente neuronen heb je?
a delta en c-vezels
A-delta
gemyeliniseerde kleine diameter vezels
o Snel impulsen doorgeven
o Directe, scherpe en prikkende pijn
C-vezels
ongemyeliniseerde kleine diameter vezels
o Langdurige, diepe en doffe pijn
Nociceptoren
- Gewrichtskapsel: C-vezels
- Ligamenten: A-delta vezels
- Synovium: postganglionaire (efferente) vezels en C-vezels
- Kraakbeen: geen receptoren
- Bot: onduidelijk, waarschijnlijk wel nociceptieve innervatie
- Spier: A-delta en C-vezels
Wat is sensitizatie?
Door intense, herhaalde of langdurige stimuli in aanwezigheid van ontstoken of beschadigd weefsel:
- Verlaging van activatiedrempel van afferente nociceptoren
- Verhoogde ‘vuur’ frequentie voor alle stimulus intensiteiten
Bijdrage door ontstekingsmediatoren (bradykinine, prostaglandines, leukotrienen). Klinisch belangrijk proces: in gesensitizeerde weefsels leiden onschadelijke stimuli tot pijn.
Behandeling van reumatische pijn
- Stap 1:
o A: paracetamol
o B: NSAID
o C: paracetamol + NSAID - Stap 2: overstappen op of toevoegen van een zwakwerkende opioïde
- Stap 3: overstappen op of toevoegen van een sterk werkend opioïde
- Stap 4: parenterale toediening van een opioïde
vaak geen opidoïden gebruikt in praktijk bij reuma want werkt niet op gewrichtsontsteking
Wat is fibromyalgie?
Is een chronisch pijn syndroom.
- Tendonomyalgene pijn
- Widespread pain
Onduidelijke wat fibromyalgie is. Het is een somatisch onbegrepen lichamelijke klacht.
- Definitie: het voorkomen van chronische widespread pijn, vaak gecombineerd met andere symptomen zonder pathologie.
Epidemiologie fibromyalgie
- Man : vrouw = 1:8
o 30-50 jaar oud - Huisarts: 3% van de patiënten
- Reumatoloog: 15-25%
Wat is lichamelijke deconditionering?
Je hebt pijn bewegen durf je niet goed vermijding van beweging lichamelijke deconditionering pijn… het is een vicieuze cirkel.
behandeling fibromyalgie
- Fysiotherapie: cognitieve fysio
- Ergotherapeut
- Maatschappelijk werk
- Psycholoog
- Goed slapen
medicamenteus weinig te doen, soms werkt antidepressiva of een neurologische pijnstiller
Doel: pijn onder controle krijgen. Er moet een evenwicht zijn tussen beweging en rust. Daarnaast acceptatie en stress verminderen belangrijk.