Kristalartropathie

Question 1

DD voor een extreem pijnlijke teen met malaise en koorts

Answer 1

• jicht
• pseudojicht
• septische artritis
• fractuur
• surmenage
• erysipelas
• heamartos

Question 2

Wat blijkt er uit een punctie bij jicht

Answer 2

• urinezuurkristallen
• veel leukocyten

Question 3

Behandeling jicht

Answer 3

• colchicine 2x 0,5 mg
• prednison 30 mg
• flucloxacilline iv 6x 1 gram

Question 4

Hoe wordt jicht veroozaakt?

Answer 4

ontstekingsreactie op uraatkristallen

Question 5

stadia van jicht

Answer 5

• 1: asymptomatische hyperuricaemie (is geen jicht)
• 2: acute jicht (meestal mono-artritis)
• 3: chronische jicht (Meestal polyarticulair)

Question 6

Pathogenese jicht

Answer 6

Er is een teveel aan urinezuur, of er wordt niet genoeg uitgescheiden –> complement activatie door kristallen in gewricht –> lytische enzymen uit neutrofiel komen vrij en geven ontstekingsreactie

IL-1 is belangrijk

Question 7

Beeld acute jicht aanval

Answer 7

• 90% is monoarticulair
  o MTP 1
  o Wreef
  o Enkels
  o Knieën
  o Polsen
  o Cave bura olecrani/DIP met Heberden
• 10% polyarticulair
  Chronisch geeft nooit roodheid.
• Koorts tot 40 graden
• Leukocytose
• CRP en BSE verhoogd
• Urinezuurconcentratie in serum soms verlaagd
• Self-limiting

Question 8

beeld chronische jicht

Answer 8

• Chronische artritis (polyarticulair)
• Tophi (gewrichten, weke delen)
  o Kristallen gaan stapelen  erosies (afbeelding rechts is tophi)
• Progressieve gewrichtsdestructie  handicap

Question 9

Diagnose stellen jicht

Answer 9

Klinisch beeld
- Aantonen van uraatkristallen in gewricht of tophus
- Serum urinezuur
- Röntgenonderzoek
Als het alleen aanvallen zijn kan je de diagnostische criteria set gebruiken

Question 10

Waardoor kun je hyperuricaemie krijgen? (1)

Answer 10

1. verminderde renale secretie:
   - idiopathisch
   - nierinsufficientie
   - medicatie
   - alcohol abusus
   - hypothyreoidie/hyperparathyreoidie
   - acidose

Question 11

Waardoor kun je hyperuricaemie krijgen? (2)

Answer 11

• Overproductie urinezuur (10%)
  o Aangeboren enzymdefecten
  o Behandeling van myeloproliferatieve maligniteiten
  o Purinerijk dieet
  o Alcohol abusus
  o Idiopathisch

Question 12

behandeling acute jicht aanval

Answer 12

• Rust
• Ijspakkingen
• NSAID’s of prednisolon stootkuur
• Colchicine 2-3 dd 0,5 mg
• Intra-articulaire corticosteroïden
  Tegenwoordig worden IL-1 receptor antagonisten ook wel gebruikt (Canakunimab, Anakinra).

Question 13

Wanneer kom je in aanmerking voor urinezuurverlagende therapie?

Answer 13

• > 3 aanvallen per jaar
• Tophi
• Erosieve schade

Question 14

Waarmee kun je urinezuurverlagende therapie doen?

Answer 14

Kan met xanthine oxidase remmers:
- Allopurinol: eerste keus
- Febuxostat
- Benzbromaron
- Krystexxa

Question 15

Allopurinol/febuxostat

Answer 15

• Werking: remt productie van urinezuur
• Indicatie: 1e keus urinezuur verlagende therapie
• Contra-indicatie: overgevoeligheid, acute jichtaanval
• Interacties: azathioprine, theofylline, orale anticoagulantie, chlorpropamide, ciclosporine

Question 16

benzbromaron

Answer 16

• Werking: bevordert uitscheiding van urinezuur
• Indicatie: indien allopurinol niet verdragen of niet werkzaam. Goede therapie bij low-secretors
• Contra-indicatie: uraatstenen, kreatinineklaring <50 ml/min, acute jichtaanval
• Interactie: pyrazinamide, orale anti-coagulantia

Question 17

bijwerkingen allopurinol en benzobaron

Answer 17

Tijdens eerste halfjaar van therapie toename van frequentie van jichtaanvallen:
- Begin met lage dosis
- Pas dosis allopurinol aan aan lever en nierfunctie
- Combineer met colchicine eventueel met NSAIDs

Question 18

Wat is CPPD (pseudojicht)

Answer 18

Acute artritis op basis van calcium-pyrofosfaat kristallen
- Meest frequent bij bejaarde vrouwen
- Vaak bij pre-existente artrose/chrondrocalcinose
- Provocerende factor: lichamelijke stress
- Minder vaak: chronische artropathie

Question 19

Wat is chrondrocalcinose?

Answer 19

wat te zien is op de foto wordt zo genoemd

Is een radiodiagnostische bevinding: zichtbare depositie van calciumzout in of op intra-articulair kraakbeen. Komt vaker voor bij toenemende leeftijd.

Question 20

klinisch beeld pseudojicht

Answer 20

In 90% monoartritis, 10% polyartriculair.
- Klinische acute artritis: niet te onderscheiden van jicht
- Rood, warm gewricht, pijnlijk, koorts
- Meestal knieën, schouders, ellebogen en polsen
o Niet echt aan de voet

Question 21

diagnose pseudojicht

Answer 21

• Klinisch beeld
• Aantonen van calciumpyrofosfaat kristallen in het gewricht
• Röntgenonderzoek (chondrocalcinose)

Question 22

behandeling pseudojicht

Answer 22

• Rust
• Ijsapplicatie
• NSAID/prednisolon
• Colchicine
• i.a. injectie met steroiden
  nb. Asymptomatische chrondrocalcinose hoeft geen behandeling