HC.9.6: Immunosuppressiva I Flashcards
Wat gebeurt er met de hypofyse-bijnier-as bij iemand die glucocorticoïden gebruikt?
Als een patiënt glucocorticosteroïden gebruikt dan onderdrukt die zijn eigen productie van cortisol. De hypofyse-bijnier-as wordt onderdrukt bij zo’n 5 mg prednison. Dat is de meest gebruikte glucocorticoïd.
Wat gebeurt er als je lang glucocorticoïden gebruikt?
Als je lang glucocorticoïden gebruikt (weken-maanden) dan kan de as verstoord zijn, de hypofyse-bijnier-as is dan uit functie, het reageert niet goed meer (dit duurt een jaar voordat dat weer is hersteld). Als je een tekort hebt aan cortisol dan raak je in shock.
De glucocorticoïden zijn nodig bij stressreacties (lichamelijke stress). Bij patiënten waarbij de hypofyse-bijnier-as is verstoord, door bijvoorbeeld lang gebruik van prednison geven we een stress-schema van cortisol bij bijvoorbeeld operaties.
Wat is het Cushing syndroom?
Bij het Cushing syndroom maak je te veel cortisol. Kan door een goedaardig adenoom in de hypofyse, de bijnier zelf, of iatrogeen door behandeling met corticosteroïden.
Wat is het effect van glucocorticoïden?
- Stressrespons
- Regulatie van de glucose- en vetstofwisseling (gluconeogenese: eiwit uit spieren)
- Ontstekingsremmende werking (anti-inflammatoir)
- Immunosuppressieve werking
- Verhoging van de botresorptie
- Vasculaire effecten (niet goed voor je bloedvaten
Waar grijpen glucocorticoïden op aan in de cel?
Het steroïd gaat naar de kern en geeft dan een genomisch effect door iets te stimuleren of te remmen daarnaast kan het ook een niet-genomisch effect geven, door te binden aan een receptor in het cytoplasma of soms aan een membraanreceptor. Er zijn dus verschillende werkingen
Wat is het effect op het immuunsysteem van glucocorticosteroïden?
- Remming van ontstekingsmediatoren (cytokinen, prostaglandinen en NO)
- Remming celmigratie en adhesie
- Inductie van apoptose van leukocyten
Wat is de werking van glucocorticosteroïden in vergelijking met cortisol?
prednison heeft een 5x zo sterke werking van cortisol
welke glucocorticosteroïde passeert als enige de placenta?
dexamethason
voorbeeld vraag
Wat zijn de indicaties voor glucocorticosteroïden?
- Bijna alle auto-immuunziekten
- Allergische reacties
- Transplantatie
Wat zijn de bijwerkingen van glucocorticosteroïden?
- Cushing-habitus (romp-adipositas, vollemaansgezicht, buffalohump, striae)
- Osteoporose
- Diabetes mellitus
- geestelijke disfunctie, waaronder psychose
- Infectie
- Aseptische botnecrose
- Bloeden van de huid
wat is een voorbeeld van anti metabolieten?
- azathioprine: remt de DNA deling van cellen dus onderdrukking beenmerg
- mycophenolic acid: remt de novo lymfocyten pathway (novo pathway = guanine nucleotiden synthese)
- alkylerende middelen: remming van DNA vorming
- methotrexaat: reductie synthese van Ig
wat zijn de bijwerkingen van alkylerende middelen?
infertitliteit en kan voor kanker zorgen
wat zijn de bijwerkingen van methotrexaat?
beenmergtoxiciteit, levertoxisch en ernstige longafwijkingen
Wat zijn de indicaties voor MPA (mycophenolic acid)?
- Transplantaat afstoting
- SLE
- Uveitis
Welke immunosuppressiva kun je veilig geven tijdens de zwangerschap?
Anti-TNF en azathioprine kun je wel veilig geven tijdens de zwangerschap.
