HC.6.2: Immunotherapie - biologicals Flashcards

1
Q

Wat is een biological?

A

Een biological is een therapeutisch product gemaakt via genetische manipulatie van levende cellen en dus niet chemisch gesynthetiseerd.
- eiwit moleculen, dit zijn grote moleculen. Van plasma afkomstige producten: albumine, immunoglobulines en stollingsfactoren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat is een van de bekendste biologicals?

A

insuline

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

wat is het verschil tussen biologicals van vroeger en nu?

A
  • vroeger: uit dieren of overleden mensen hierdoor kan er immuniteitgeniciteit ontstaan (hierdoor kan het geneutraliseerd en onwerkzaam worden)
  • nu: DNA-recombinatie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

hoe werkt de productie van biologicals?

A
  • cellen groeien exponentieel
  • het DNA wordt samen met heel veel cellen in grote vaten samengebracht
  • cellen, DNA, virussen, vetten, aminozuren worden gefilterd
  • alleen gezuiverde eiwitten blijven over
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hoe worden biologicals gevormd met behulp van DNA recombinatie? Wanneer begonnen ze met deze techniek?

A

Met DNA-recombinante therapie kunnen nu bacteriën aangezet worden om stoffen te produceren. Hiervoor moet het gen dat codeert voor deze stof worden geknipt en vervolgens in een plasmide worden geplakt. Deze plasmide wordt vervolgens getransplanteerd in een andere bacterie die zeer snel groeit. Deze bacterie wordt daarna gekweekt.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Waarom zijn alle monoklonale antistoffen IgG?

A

IgG heeft een hele lange halfwaardetijd (3 weken) dit geldt dus ook voor biologicals

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

hoe werkt de naamgeving van biologicals?

A

humaan -u- (voordeel minder antistoffen aanmaken)
weinig dier -zu-
gemend -xi-

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

welke immunoglobuline kan over de placenta passeren?

A

IgG via de neonatale Fc-receptor. dus geen IgM of A. dit kan na de 3 maand van de zwangerschap over de placenta heen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

wat zijn de targets van biologicals?

A

antistoffen tegen cytokines, cellen of immuunreacties

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

wat is een biosimilar?

A

geen kopie omdat het kleine verschillen heeft (vooral in versuikering) maar de aminozuren zijn dus wel hetzelfde anders is het een analoog -> door kleine veranderingen kunnen bijwerkingen ontstaan.
ze worden achterstevoren gemaakt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Waarom is een biosimilar geen kopie?

A

Fabrikanten van Biosimilars (nagemaakte versies van een biologisch geneesmiddel) gebruiken hun eigen cellijnen, kweekomstandigheden en opzuiveringstechnieken om hun eigen biologic te maken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat zijn voorbeelden van biopharmaceuticals?

A
  • Recombinante eiwitten: insuline, erytropoëtine, menselijk groeihormoon, interferonen
  • Monoklonale antilichamen: Herceptin, Remicade
  • Fusie-eiwitten: Enbrel, Eylea
  • Vaccins
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat is het verschil tussen dierlijke en menselijke cellijnen?

A

Dierlijke cellijnen versuikeren anders. Dit heeft geen invloed op de werking. Aan elke eiwit in het lichaam zitten er bijna suikers. Bijna elk eiwit zijn dus glycanen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hoe ontstaan er variaties in de biologicals?

A
  • Vertaalfouten
  • Posttranslationele modificatie; fosfaat en verschillende lipiden en koolhydraten aanhechting
  • Proteolytische splitsing na translatie; door de chemische aard van een aminozuur te veranderen (bijv. formylering)
  • Opslagomstandigheden kunnen tolerant zijn voor bepaalde afbraakroutes, zoals oxidatie, deamidatie of aggregatie.
    De aminozuren zijn hetzelfde maar het DNA kan wel verschillen. Als de aminozuren verschillen noem je het een analoog
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Op welke drie manieren kunnen cytokinen worden geremd?

A
  • Een monoklonaal antilichaam tegen de receptor van het cytokine, waardoor het cytokine niet kan binden.
  • Een monoklonaal antilichaam tegen het cytokine zelf, waardoor deze uit de circulatie wordt weggevangen.
  • Het toedienen van oplosbare receptoren die het cytokine wegvangen.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

wat zijn voorbeelden van biologicals en waar grijpen ze op aan?

A

zie plaatje schrift
- omalizumab op IgE
- rituximab op CD20
- belimumab op BlyS
- Anakinra en canakinumab op Il-1
- secukinumab op Il-17
- abatacept op CD80/86 op CD28 binding
- ustekinumab op Il-12/23
- infliximab, adalimumab, etanercept, certolizumab en golimumab op T-cel en macrofagen die TNF-alfa produceren