HC.8.2: Diagnostiek van immunodeficiëntie Flashcards
wat houdt een secundaire immuundeficiëntie in?
- oorzaak van immuundeficiëntie ligt buiten immuunsysteem
- meestal verworven
- vrij frequent
- meestal is het immuunsysteem diffuus aangedaan (meerdere functies gestoord)
wat houdt primaire immuundeficiëntie in?
- oorzaak immuundeficiëntie ligt bij immuunsysteem zelf
- genetisch defect
- zeldzaam
- vaak één specifiek deel van het immuunsysteem aangedaan (deze ziekten geven meer inzicht in het functioneren van het immuunsysteem)
wat zijn symptomen van immuundeficiënties?
- infecties
- auto-reactiviteit
- granuloomvorming
- tumoren
Wat zijn de 10 waarschuwingssignalen van een primaire immuundeficiëntie?
> 4 nieuwe oorinfecties in een jaar
2 serieuze sinusinfecties in een jaar
2 maanden antibiotica met weinig effect
2 pneumonieën in een jaar
Groeiachterstand of gewichtsachterstand
Terugkerende, diep in de huid of orgaan abcessen
Persisterende candiasis in de mond of schimmel infecties van de huid
Intraveneuze antibiotica nodig om infecties te klaren
2 ernstige infecties inclusief sepsis
Een familiegeschiedenis van primaire immuundeficiëntie
Dus: AB helpt niet volledig en infecties blijven terug komen
Wat is de rol van flowcytometrie in PID diagnostiek?
4 grote dingen die we met flowcytometrie kunnen bekijken:
- Analyse van aantallen lymfocyten (T/B/NK)
o B-cellen zijn meer gericht op bacteriële infecties.
- Analyse van eiwitexpressie
- Analyse voorloper B-celdifferentiatie in het beenmerg
- Analyse van perifere B-cel subsets (genoeg geheugen B-cellen? Plasmacellen? Te vele transitionele B-cellen (cellen die net uit het beenmerg gekomen zijn)?)
waar kijkt je naar met fowcytometrie?
kijkt naar de hoeveelheid B-, T- en NK-cellen (leeftijdsgebonden), eiwitexpressie, aanwezigheid in het beenmerg en B-cel subsets in het bloed
wat doen ze bij genetische analyse?
via moleculaire diagnostiek -> PCR-amplificatie van exonen -> op zoek naar mutaties
wat is de relevantie van identificatie genetisch defect in PID patiënten?
- geeft exacte diagnose
- legt basis voor adequate behandeling en prognose
- biedt mogelijkheid voor lange-termijn preventiestrategie, ter beperking van complicaties en irreversibele orgaanschade
- draagt bij aan therapietrouw en biedt mogelijkheden voor genetic counseling
- is vereiste voor gentherapie
welke verschillende mutaties zijn er?
- puntmutaties (veranderingen van één nucleotide)
- splice site mutaties (grensgebied exon en intron)
- kleine deleties en inserties
- grote deleties
welke verschillende puntmutaties zijn er?
- silent mutatie (geen aminozuur verandering)
- missense mutatie (aminozuur verandering)
- nonsense mutatie (stopcodon)
wat is X-gebonden agammaglobulinemie (XLA)?
een B-celdeficiëntie met lage IgG- waarden, waardoor een lage weerstand tegen bacteriën. de oorzaak is een defect in het BTK-gen. die is betrokken bij de pre-BCR signalering (essentieel voor B-cel differentiatie)
Hoe kan SCID ontstaan?
Bij SCID werken de RAG genen niet goed en kan de recombinatie van de receptoren niet goed plaatsvinden en dit vind al vroeg plaatst in de uitrijping van de lymfocyt. Het gevolg van geen goede gevormde receptoren is dat je geen goed functionerende T- en B-cellen krijgt.
wat is de therapie van SCID?
stamceltransplantatie of gentherapie
Wat is de neonatale screening voor SCID?
Principe
- Vaststellen dat er geen T-cellen aanwezig zijn in bloed bij geboorte
Hoe?
- Aantonen van TRECs (als maat voor aanwezigheid van T-cellen)
- veel TRECs –> gezond
- geen TRECs –> mogelijk SCID
